5.2 Chromosomen en genen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

	Vak: Biologie Hoofdstuk: 5.2
1.	Lesopening
2.	Lesdoel + leergebiedoverstijgende doelen
3.	Arrangementen + Mini-check
4.	Instructie
5.	Begeleid inoefenen
6.	Zelfstandig werken
7.	Evaluatie

1. Lesopening

Pak je boek van biologie vanaf blz 113. 

Huiswerk controle

5.1

2. Lesdoel

Aan het einde van de les:

- Kun je beschrijven hoe elk van de ouders 50% van de chromosomen levert;

- Kun je benoemen dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door de geslachtshormonen;

Leergebied overstijgende doelen:

Plannen en organiseren

- Neem in je agenda op wat je de komende week moet leren

- Pas je planning aan (indien nodig) voor de andere helft van de week

3. Mini-check

Verdiept arrangement (gemiddeld een 8 of hoger): Bregje.

Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 4 op blz 115 t/m 117

De rest doet mee met de mini-check!

Wat is een ander woord voor eicel en zaadcel?

Chromosomen komen voor in paren. Hoeveel paren chromosomen heeft een mens?

1. 24
2. 23
3. 40
4. 46

Wat is het geslachtschromosoom in een eicel?

1. X
2. Y

Wat is het geslachtschromosoom in een zaadcel?

1. Y
2. X
3. X of een Y
4. XX

Wie maakt wat

Had je 3/4 vragen van de mini-check goed, dan maak je de opdrachten zelfstandig.

Opdracht 1 t/m 4 op blz 115 t/m 117

De rest doet mee met de instructie. 

4. Instructie

Een cel van een mens bevat 46 chromosomen. De chromosomen komen voor in paren. Een mens heeft 23 paren chromosomen in een celkern. Dit geldt voor alle lichaamscellen. De twee chromosomen van een paar zijn aan elkaar gelijk. Ze bevatten ook de informatie voor dezelfde erfelijke eigenschappen. 

Verschillende manieren:

- Anticonceptiestaafje (implanon): ongeveer twee keer zo groot als een lucifer en wordt onder de huid in de bovenarm aangebracht. Elke dag geeft het staafje een kleine hoeveelheid hormonen af aan het lichaam. Het staafje kan 3 jaar blijven zitten. 

- Spiraaltje: wordt door een arts in de baarmoeder ingebracht. 

De chromosomen in paren 

Eicellen en zaadcellen zijn geslachtscellen. In de kernen van geslachtscellen komen die chromosomen niet in paren voor, maar enkelvoudig. 

Geslachtschromosomen die in paren voorkomen, noem je anders dan de normale chromosomen. De geslachtschromosomen bij een vrouw noem je XX (gelijk aan elkaar). De gelachtschromosomen bij een man zijn verschillend. Een man heeft een X- en een Y- chromosoom. 

5. Begeleid inoefenen

Geen of 1 vraag goed bij de mini-check -->

Dan maak je samen met de leerkracht opdracht 1 en 2!

6. Zelfstandig werken

Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 4 op blz 115 t/m 117

Ben je klaar?

Dan kijk je de opdrachten na.

Daarna maak je de inzichtsvragen op blz 117 t/m 120

7. Evaluatie

Hoe ging de les?

Zijn er opdrachten waar je moeite mee had?

Heb je nog ergens vragen over? 

- Kun je beschrijven hoe elk van de ouders 50% van de chromosomen levert?

- Kun je benoemen dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door de geslachtshormonen?

Huiswerk & Toetsen

Huiswerk 

Dinsdag 28 maart

5.2 opdracht 1 t/m 4