Delfts Blauw!

• Creatief
• Basisschool
• Groep 6

Welkom!

Even rookpauze

Deze metselaar houdt samen met zijn vrienden een rookpauze. Zijn tabak en pijpjes liggen voor hem op tafel. Tabak komt oorspronkelijk uit Amerika, en werd in de 16e eeuw razendsnel populair in Europa. Ook in Nederland werd overal gerookt: thuis, in winkels, soms zelfs in de kerk. De vraag naar tabak was zo hoog, dat de WIC en de VOC eigen tabaksplantages aanlegden. Ook de productie van rookgerei bracht geld op.

Een populaire drank

In de 17e eeuw werd koffie een populaire drank. Hier zie je hoe rijke mensen hun koffie destijds dronken: uit het schoteltje. Koffie wordt gemaakt van bonen van de koffieplant. Deze plant groeide alleen rond de Arabische plaats Mokka en daardoor had de stad het monopolie op de handel. Maar nadat VOC-kooplieden een aantal planten hadden meegesmokkeld, was het monopolie gebroken en kon de VOC als eerste compagnie handelen in eigen koffiebonen.

Een jurk van katoen en zijde

In de 17e eeuw droegen de meeste Europeanen kleding van wol. Maar het was moeilijk om daar chique kleren van te maken. Rijke mensen droegen daarom liever kleding van katoen en zijde, zoals het meisje op dit schilderij. Deze stoffen kwamen helemaal uit Azië. Europese compagnieën stichtten handelsposten in India om de stoffen daar in te kopen. Later legden ze plantages aan in Amerika om zelf katoen te produceren.

Zo ontstond Delfts blauw

Door de ontdekkingsreizen ontstond er veel vraag naar Chinees porselein. Fabriekjes in Delft gingen de populaire Chinese koppen en vazen namaken. Dit blauwwitte aardewerk kreeg de naam ‘Delfts blauw’ en werd in heel Europa verkocht. Eerst werden de Chinese voorbeelden in zijn geheel nagemaakt, inclusief de tekeningen, zoals op deze schotel. Maar na verloop van tijd werd het aardewerk ook versierd met eigen tekeningen, van bijvoorbeeld molens en schepen.

Je gaat zometeen kleine stukjes van 

het filmpje bekijken. Het filmpje stopt vanzelf. 

Let goed op, want daarna komen er een paar vragen.

Je mag het filmpje zo vaak terug kijken als je zelf wil.

Hoelang maken ze al Delfts blauw in deze fabriek?

1. 100 jaar
2. 200 jaar
3. 300 jaar
4. 400 jaar

Hoe maken ze het Delfts blauw in de fabriek?

1. Met robots
2. Met machines
3. Met de hand
4. Met printers

Waarom is het Delfts blauw best wel duur?

1. Het is van duur materiaal
2. Er zit veel tijd in
3. De machines om het te maken zijn duur
4. Het is zeldzaam

Is een Delfts blauw bord bedoeld
om je boterham van te eten?

1. Ja
2. Nee

Laurens, die het Delfts blauw schildert, werkt in het ..

1. Atelier
2. Magazijn
3. Winkeltje
4. Onderwijs

In de zwarte verf zit een speciaal stofje.
Welk stofje is dit?

1. Steen
2. Wol
3. Kobalt
4. Water

Het goede antwoord was kobalt.
Maar wat is kobalt precies?

1. Een houtsoort
2. Een metaal
3. Een stukje stof
4. Een kledingstuk

Hoe wordt de kobalt verf blauw?

1. Door de verf extreem warm te maken
2. Door de verf extreem lang te laten drogen
3. Door de verf extreem dik erop te smeren
4. Door de verf extreem koud te maken

Wat gieten ze in de mal om een vaas te maken?

1. warme klei
2. koude klei
3. harde klei
4. vloeibare klei

Hoelang moet de vaas nog drogen als hij uit de mal komt?

1. 1 dag
2. 2 dagen
3. 3 dagen
4. 4 dagen

Waar bakken ze de vaas in?

1. In een grill
2. In een tosti-ijzer
3. In een oven
4. In een pan

Laurens laat een tekening met gaatjes zien.
Met houtskool gaat hij over de tekening heen, op de vaas.
Waarom doet hij dit?

1. Dat maakt de blauwe kleur
2. Dat maakt een afdruk
3. Dat ruikt lekker
4. Dat is voor de oven

Wat heb je nodig om de verf lichter te maken?

1. Minder water
2. Meer verf
3. Minder verf
4. Meer water

Wat doen ze met de vaas als hij beschilderd is?

1. glazuren
2. nog een keer verven
3. laten vallen
4. laten drogen

Door het glazuren komt er een dun .............. op de vaas.
Wat moet er op de puntjes staan?

1. kleilaagje
2. verflaagje
3. poeplaagje
4. glaslaagje

Hoelang moet de vaas na het glazuren nog in de oven?

1. 8 uur
2. 12 uur
3. 24 uur
4. 48 uur

Hoe kan je zien of iets echt Delfts blauw is?

1. Dat kan je ruiken
2. Dat zie je aan een sticker
3. Dat zie je aan een logo, vaak onderop
4. Alles wat blauw is, is Delfts blauw

En nu ben jij aan de beurt!

Vraag de juf om het werkblad en maak nu je eigen Delfts blauwe tegeltje.

Je mag alleen blauwe en witte potloden gebruiken, anders is het natuurlijk geen Delfts blauw. 

Succes!

create.kahoot.it

Doei!