Kern van Burgerschap

• Burgerschap
• MBO

Hoofdstuk 1 Vrijheid

Vrijheid

Vrijheid van meningsuiting

Respect

Vrijheid  

• Je mag zelf beslissen wat je wel of niet doet 
• Met wie je omgaat, 
• Welke kleding je draagt, 
• Welke opleiding je volgt, 
• Wat voor werk je gaat doen

Wat betekent vrijheid voor jou?

Vrijheid van meningsuiting

• Je mag zeggen wat je vindt
• Je mag voor je mening uitkomen
• Je mag schrijven wat je wilt
• De vrijheid om je mening te geven

Respect 

• Rekening houden met andere mensen
• Voorkom dat jouw keuzes vervelende gevolgen hebben
• Respect is waardering die je voor iemand hebt
• Bijvoorbeeld stil zijn in de bios
• Ouderen met U aanspreken

Wat betekent respect voor jou?

Hoofdstuk 2 Rechten

Rechten en plichten

Grondrechten

De Grondwet

Wat is een recht?

Een recht is iets wat je mag doen of waar je aanspraak op kunt maken. Bijvoorbeeld:

Op school: het recht om lessen te volgen
Op je werk: recht op salaris en veilige werkomgeving.

Wat is een plicht?

Een plicht is iets wat je moet doen of nakomen.

Bijvoorbeeld:

Op tijd op je werk komen

Je aan de verkeersregels houden
Identificatieplicht, leerplicht, belastingplicht

Wat zijn grondrechten?

De belangrijkste rechten die je als burger hebt. (klassieke en sociale)
Ze beschermen burgers tegen de macht van de overheid
Bijvoorbeeld: De vrijheid van meningsuiting
Ook verplichten grondrechten de overheid om bepaalde basisvoorzieningen te zorgen, zoals onderdak en onderwijs

Voorbeelden van grondrechten

• Kiesrecht (recht om te stemmen, maar jezelf ook verkiesbaar stellen)
• Vrijheid van godsdienst (je bent vrij om te kiezen)
• Vrijheid van vergadering en betoging (demonstreren)
• Recht op onderwijs (recht om naar school te gaan)

Botsende grondrechten

Grondrechten kunnen met elkaar botsen. In zo’n geval beslist de rechter welk grondrecht zwaarder weegt.

Bijvoorbeeld: de vrijheid van meningsuiting kan ook botsen met het recht op gelijke behandeling (je mag niet discrimineren)

De rechter bepaalt wat zwaarder weegt.

 

Grondwet (de belangrijkste wet van Nederland)

• Hoe Nederland bestuurd wordt.
  
• Hoe de macht is verdeeld en mag worden gebruikt.
  
• Hoe Nederlanders inspraak kunnen hebben in het bestuur van het land.
  

Een belangrijk recht dat voor alle burgers geldt

1. Plicht
2. Grondwet
3. Recht
4. Grondrecht

Iets wat je moet doen of nakomen?

1. Recht
2. Plicht
3. Grondwet
4. Grondrecht

Hoofdstuk 3 Regels en Wetten

Leerdoel:

• Waarom zijn er regels?
• Wat regels met waarden en normen hebben
• Wat wetten zijn

Regels

• Geven aan wat je in een bepaalde situatie mag of niet mag.
  
• Zorgen voor veiligheid en orde

Regels

• Mensen moeten goed kunnen samen leven
• Op school moet je op tijd komen
• Het park schoon houden
• Hondenpoep opruimen

Regels

Waarden

Idee dat belangrijk wordt gevonden.

Bijvoorbeeld: veiligheid, gezondheid, eerlijkheid

Waarden

Wat is voor jou een waarde?

NORM

Een ‘normale’ manier van doen.

Bijvoorbeeld: anderen niet in gevaar brengen, iemand begroeten, niet liegen.

Normen

Een regel die is opgesteld door de overheid en is vastgelegd in een wetboek

1. Regel
2. Plicht
3. Waarde
4. Wet

Wetten

Een wet is een regel die is opgesteld door de overheid en is opgeschreven in een wetboek

Iedereen moet zich aan de wetten houden die in Nederland gelden

Wat valt niet onder een Wet?

1. Zijn vastgelegd in een wetboek
2. Beschermen van burgers.
3. Een gewoonte of een gebruik dat wordt doorgegeven
4. Gelden voor iedereen.

Wetten

• Worden door de overheid opgesteld
• Zijn vastgelegd in een wetboek
• Gelden voor iedereen.
  
• Beperken de vrijheid van burgers.
  
• Beschermen van burgers.
  

Wie controleert of mensen zich aan de wet houden?

Het recht van de sterkste

Wat als wetten en regels niet worden nageleefd?

• De overheid heeft geen gezag.
• Wetten en regels worden niet gehandhaafd.
• Burgers worden onderdrukt

 

Het recht van de sterkste