zuid Amerika Lithium

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4-6

Wat heeft TESLA te maken met deze flamingo's?

In de buurt van San Pedro de Atacama heb je verschillende lagunes, bijv de Chaxa Lagoon. Dit is een lagune in 't midden van een enorme zoutvlakte op een hoogte van 2300m. Je hebt hier 3 soorten flamingo's namelijk de andesflamingo, james flamingo en de chileense flamingo.

Zuid-Amerika

Fysische en sociale vraagstukken

Door toeristen uit de hele wereld meegebrachte vlaggen wapperen in de wind op de Salar. De weidse schoonheid lokt drommen reizigers naar de afgelegen zoutvlakte. Het toerisme is tegenwoordig het belangrijkste middel van bestaan in omliggende plaatsen als Colchani en Uyuni.

FOTO VAN CÉDRIC GERBEHAYE

• Gevolgen winning van natuurlijke hulpbronnen voor
  het landschap, het ecosysteem en de bevolking.
• Probeert de bevolking de winning te bevorderen of juist tegen te gaan?

Helft van de wereldvoorraad ligt in Bolivia op de zoutvlakte Salar de Uyuni, op meer dan 4.000 m hoogte

Door een dun laagje water wordt Bolivia's Salar de Uyuni een bijzonder spiegelend oppervlak.

FOTO VAN HEIKO MEYER, LAIF/REDUX

Wat valt op?

Bekijk de kaart

Wat valt op?

vooral Brazilië, Chili en Peru – 

Wat valt op?

•  Overal op het continent bevinden zich economisch winbare delfstoffen 

vooral Brazilië, Chili en Peru – 

Vraag

Bekijk de handelspartners en de uitvoerproducten.

Naar welk type landen exporteert Zuid-Amerika? 

Wat kun je hieruit concluderen?

Naar welk type landen exporteert Zuid-Amerika?

• Zuid-Amerikaanse landen behoren tot de grootste delfstoffenproducerende en -exporterende landen
• meeste ertsen worden onverwerkt geëxporteerd naar Azië, Noord-Amerika en Europa

Basis

Export van mijnbouwproducten en landbouwproducten na de onafhankelijkheid de economische basis voor de ontwikkeling van veel Zuid-Amerikaanse landen.

Belang van de Mijnbouw

In veel Zuid-Amerikaanse landen is de mijnbouw een belangrijke bron van inkomsten

Bolivia

Inkomsten uit mijnbouw en landbouw naar de elite

Morales, kinderen van de aarde, tegen aantasting & verarming lokale bevolking

1e inheemse president 

2006-2019

De inkomsten uit mijnbouw en landbouw kwamen terecht bij multinationals, rijke blanke grootgrondbezitters, ondernemers en politici. De inheemse bevolking bleef arm, terwijl hun leefgebied werd aangetast.

Vastgelegd is dat de bevolking mag meebeslissen over de exploitatie van natuurlijke hulpbronnen en dat ze er profijt van moeten hebben.

nationaliseren van de gaswinning en van andere bedrijven. Daardoor stegen de inkomsten van de staat. Dat geld werd en wordt besteed aan sociale programma’s zoals onderwijs, basisgezondheidszorg en pensioenen. Hiervan profiteert de arme indiaanse bevolking in de stad en op het platteland.

■ Ondanks deze enorme uitgaven nemen de armoede en de sociale ongelijkheid nauwelijks af. Er wordt namelijk bijna niet geïnvesteerd in het creëren van nieuwe bedrijven en banen die toekomstbestendig zijn.

Oppositieleider Jeanine Añez roept zichzelf uit tot interim-president van Bolivia

https://www.mo.be/wereldblog/mijnbouw-bolivia-de-n-zijn-dood-de-ander-zijn-brood

Bolivia

De (inheemse) bevolking mag meebeslissen over de exploitatie van de natuurlijke hulpbronnen

nationalisering van gaswinning, geld voor sociale programma's

1e inheemse president 

2006-2019

De inkomsten uit mijnbouw en landbouw kwamen terecht bij multinationals, rijke blanke grootgrondbezitters, ondernemers en politici. De inheemse bevolking bleef arm, terwijl hun leefgebied werd aangetast.

Vastgelegd is dat de bevolking mag meebeslissen over de exploitatie van natuurlijke hulpbronnen en dat ze er profijt van moeten hebben.

nationaliseren van de gaswinning en van andere bedrijven. Daardoor stegen de inkomsten van de staat. Dat geld werd en wordt besteed aan sociale programma’s zoals onderwijs, basisgezondheidszorg en pensioenen. Hiervan profiteert de arme indiaanse bevolking in de stad en op het platteland.

■ Ondanks deze enorme uitgaven nemen de armoede en de sociale ongelijkheid nauwelijks af. Er wordt namelijk bijna niet geïnvesteerd in het creëren van nieuwe bedrijven en banen die toekomstbestendig zijn.

Oppositieleider Jeanine Añez roept zichzelf uit tot interim-president van Bolivia

https://www.mo.be/wereldblog/mijnbouw-bolivia-de-n-zijn-dood-de-ander-zijn-brood

Kijk en noteer tijdens het volgende filmpje

• Waar wordt lithium voor gebruikt?
• Hoe wordt het gewonnen?
• Wat is de paradox van de winning van Lithium? 

0

Kijkvragen

• Waar wordt lithium voor gebruikt?
• Hoe wordt het gewonnen?
• Wat is de paradox van de winning van Lithium? 

Waar wordt lithium voor gebruikt?

Hoe wordt het gewonnen?

Verdampingsbassins bij de lithiumtestfabriek in Llipi op de Salar de Uyuni, waar sinds 2013 lithiumcarbonaat wordt geproduceerd. Het lithiumhoudende pekelwater wordt tot op twintig meter diepte uit de bodem gehaald en overgepompt in de bassins, waarvan er hier zo’n tweehonderd moeten komen.

FOTO VAN CÉDRIC GERBEHAYE

Inheemse Aymara hakken zout uit de korst van de Salar de Uyuni om deze te verkopen. In de pekel diep onder de grond van de zoutvlakte zit het veel lucratievere lithium.

FOTO VAN CÉDRIC GERBEHAYE

Tijdens het winningsproces wordt het zout dat na verdamping overblijft op trucks geladen. Daarna wordt vers water in de vijvers gepompt, dat opnieuw verdampt. Dit proces herhaalt zich een paar keer, zodat het zoutgehalte zakt en het lithiumgehalte stijgt.

Matjaz Krivic

Wat is de paradox van de winning van Lithium?

Dagelijks worden er duizenden hectoliters water weggepompt. Dat zorgt ervoor dat de zoutvlakte in het midden inzakt. Het zoet water vloeit nu naar het midden. De omgeving droogt uit. Ook schelpdieren en kreeftjes sterven.

"Enorme vraag naar lithium zorgt voor nieuwe goudkoorts"

• Vraag naar het 'witte goud' is enorm.  
  
• Chili en Argentinië produceren momenteel de grootste hoeveelheden lithium ter wereld. 
• Maar 50% ligt in Bolivia

Veel lithium nodig (batterijen, electrisch rijden).

Vraag > Groter dan het aanbod.

werden tekorten verwacht voor 2050

Een ‘lithiumakker’ in Chili. 

Bolivia en het witte goud

Bolivia heeft de grootste zilver-, tin- en lithiumvoorraden ter wereld. Met een toekomst vol smartphones en elektrische auto's heeft Bolivia goud in handen.

Waarom leveren deze grondstoffen Bolivia toch weinig economische groei op?

Waarom leveren deze grondstoffen Bolivia toch weinig economische groei op?

Maar de markt is de laatste maanden overspoeld met lithium uit Australische mijnen, waardoor Chileense en Chinese producenten – die tot voor kort min of meer alleenheerschappij hadden – hun winsten zagen verdampen. Aan de andere kant neemt de vraag naar de grondstof juist af doordat met name in China – ’s werelds grootste markt – minder elektrische auto’s worden verkocht, nadat de overheid subsidies heeft geschrapt, meldt de Financial Times.

Massa productie in Australische en Chinese mijnen. 

Subsidies elektrische auto's minder

Dit zorgt voor dalende prijzen

Vooral grondstoffen export, geen producten

Bolivia mist echter de kennis om lithium te kunnen verwerken tot een bruikbaar product. 

China als voordeel dat de winning vlakbij plek ligt waar de accu's worden gemaakt.

Geen afhankelijkheid dus zelf produceren:

Filmpje V.S. 

Bolivia mist echter de kennis om lithium te kunnen verwerken tot een bruikbaar product. 

China als voordeel dat de winning vlakbij plek ligt waar de accu's worden gemaakt.

De prijs van minder afhankelijk

zijn

Artikelen

• https://www.trouw.nl/duurzaamheid-economie/de-prijs-van-lithium-is-ingestort-wat-betekent-dat-voor-de-energietransitie~b12265f2/
• https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/zicht-op-goed-presterende-accu-met-minder-schaarse-materialen-dankzij-delftse-vinding~b566e9e2/
• https://www.volkskrant.nl/kijkverder/v/2019/lithium-het-witte-goud-van-bolivia/
• https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/chileense-regering-trekt-lithiumdelving-naar-zich-toe-wil-s-werelds-grootste-producent-worden~b24c68ea/
• https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/een-lithiummijn-in-de-portugese-natuur-de-prijs-van-europa-s-wens-om-minder-afhankelijk-te-worden~bf5df166/

Wat heeft TESLA te maken met deze flamingo's?

In de buurt van San Pedro de Atacama heb je verschillende lagunes, bijv de Chaxa Lagoon. Dit is een lagune in 't midden van een enorme zoutvlakte op een hoogte van 2300m. Je hebt hier 3 soorten flamingo's namelijk de andesflamingo, james flamingo en de chileense flamingo.

We zien ook steeds minder flamingo’s. De roze Chileense flamingo leeft immers van micro-organismen — een soort van rode mini-kreeftjes — en aangezien de waterlaag dunner wordt, hebben die geen eten meer.”

Beschrijf kort wat Tesla te maken heeft met de flamingo's op de zoutvlaktes van Zuid-Amerika

Leerdoelen behaald?

Wat zijn de gevolgen winning van natuurlijke hulpbronnen 

Probeert de bevolking de winning te bevorderen of juist tegen te gaan?