De Persoonsvorm: Wie is de baas in de zin?

De Persoonsvorm: Wie is de baas in de zin?

Leerdoel

Aan het einde van deze les weet je wat de persoonsvorm is in een zin en hoe je deze kunt vinden door eerst het onderwerp van de zin te bepalen.

Vertel de leerlingen wat ze aan het einde van de les zullen kunnen.

Wat weet jij al over de persoonsvorm in een zin?

Wat is een persoonsvorm?

De persoonsvorm is het werkwoord in de zin dat aangeeft wat de handeling is en wie deze uitvoert.

Geef een korte uitleg over wat de persoonsvorm is.

Voorbeeldzin

In de zin 'Ik eet een appel' is 'eet' de persoonsvorm.

Laat de leerlingen zien hoe de persoonsvorm eruitziet in een zin.

Wat is het onderwerp?

Het onderwerp is het woord of de woordgroep in de zin waar de persoonsvorm bij hoort.

Geef een korte uitleg over wat het onderwerp is.

Voorbeeldzin

In de zin 'Ik eet een appel' is 'ik' het onderwerp.

Laat de leerlingen zien hoe het onderwerp eruitziet in een zin.

Stappenplan

1. Zoek de persoonsvorm in de zin. 2. Vraag 'wie?' of 'wat?' voor de persoonsvorm. Het antwoord op deze vraag is het onderwerp.

Geef de leerlingen een stappenplan om de persoonsvorm te vinden.

Voorbeeld

In de zin 'De kat slaapt op de bank' is 'slaapt' de persoonsvorm. Vraag 'wie slaapt?' en het antwoord is 'de kat'.

Laat de leerlingen zien hoe het stappenplan werkt aan de hand van een voorbeeld.

Oefening 1

Bepaal het onderwerp van de zin: 'De hond rent in het park'.

Geef de leerlingen een korte oefening om het onderwerp te bepalen.

Antwoord oefening 1

'De hond' is het onderwerp.

Laat het antwoord zien en bespreek eventuele vragen.

Oefening 2

Bepaal de persoonsvorm in de zin: 'Wij zwemmen in de zee'.

Geef de leerlingen een korte oefening om de persoonsvorm te bepalen.

Antwoord oefening 2

'Zwemmen' is de persoonsvorm.

Laat het antwoord zien en bespreek eventuele vragen.

Oefening 3

Bepaal het onderwerp van de zin: 'De vogels fluiten in de boom'.

Geef de leerlingen een korte oefening om het onderwerp te bepalen.

Antwoord oefening 3

'De vogels' is het onderwerp.

Laat het antwoord zien en bespreek eventuele vragen.

Oefening 4

Bepaal de persoonsvorm in de zin: 'Ik lees een boek'.

Geef de leerlingen een korte oefening om de persoonsvorm te bepalen.

Antwoord oefening 4

'Lees' is de persoonsvorm.

Laat het antwoord zien en bespreek eventuele vragen.

Oefening 5

Bepaal het onderwerp van de zin: 'De trein rijdt door het landschap'.

Geef de leerlingen een korte oefening om het onderwerp te bepalen.

Antwoord oefening 5

'De trein' is het onderwerp.

Laat het antwoord zien en bespreek eventuele vragen.

Samenvatting

De persoonsvorm is het werkwoord in de zin dat aangeeft wat de handeling is en wie deze uitvoert. Het onderwerp is het woord of de woordgroep in de zin waar de persoonsvorm bij hoort. Om de persoonsvorm te vinden, bepaal je eerst het onderwerp van de zin.

Vat de belangrijkste informatie samen.

Einde

Bedankt voor het volgen van deze les!

Sluit de les af en geef de leerlingen eventueel huiswerk mee.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.