Inleiding recht - les 2

• Inleiding recht
• MBO
• Studiejaar 1

Inleiding recht

Les 2

Rechtsgebieden

Vorige les

• Schema
• 2 betekenissen
• 3 functies
• doel

Natuurlijke personen vs. rechtspersonen

Bij het recht zijn natuurlijke personen en rechtspersonen betrokken.

Natuurlijke personen: mensen van vlees en bloed die voor zichzelf handelen. Bijv.: trouwen, kopen, eigenaar zijn.

Rechtspersonen: juridische constructie die ervoor zorgt dat een bedrijf of organisatie handelingen in het recht kan verrichten. Voorbeelden:

• stichting
• vereniging,
• BV (besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid) 
• NV (naamloze vennootschap) 
• publiekrechtelijke rechtspersonen, bijv. de gemeente, de Staat, de Provincie.

Natuurlijke en rechtspersonen kunnen dus handelen in het privaatrecht. Ze kunnen eigenaar zijn van een stuk grond, koopovereenkomsten sluiten en werknemers aannemen.

Natuurlijke personen

bestaan door verwekking / geboorte!

Gewone natuurlijke personen

Mensen van vlees en bloed die handelen voor zichzelf, bijv. kopen iets voor thuis, huren een kamer om te wonen, trouwen)

Bedrijfsmatige natuurlijke personen

Mensen van vlees en bloed (handelen alleen of samen met andere natuurlijke personen onder een bedrijfsnaam):

• eenmanszaak
• maatschap
• vennootschap onder firma (v.o.f.)
• commanditaire vennootschap (c.v.)

Rechtspersonen (bedrijven of organisaties) Boek 2 BW

Privaatrechtelijke rechtspersonen: bestaan door notariële akte van oprichting

Commerciële rechtspersonen (doel: winst maken)

Besloten vennootschap (B.V.), art. 2:175 BW

Naamloze vennootschap  (N.V.), art. 2:64 BW

Coöperatie (bijv. Campina), art. 2:53 lid 1 BW

Onderlinge waarborgmaatschappij, art. 2:53 lid 2 BW

Ideële rechtspersonen (doel: ideëel, sociaal, maatschappelijk)

Stichting, art. 2:285 BW

Vereniging, art. 2:26 BW

Publiekrechtelijke rechtspersonen: bestaan door wetgeving (en art. 2:1 BW)

Staat, Provincie, Gemeente, Waterschap

Henk Jansen is directeur van zijn B.V.
Is Henk een natuurlijk persoon of een rechtspersoon?

1. Henk is een natuurlijk persoon
2. Henk is een rechtspersoon

Wat is de B.V. van Henk?

1. De B.V. is een natuurlijk persoon
2. De B.V. is een rechtspersoon

rechtspersoon

natuurlijk persoon

v.o.f.

N.V.

coöperatie

Vereniging

C.V.

eenmanszaak

maatschap

B.V.

Stichting

onderlinge waarborgmaatschappij

De rechtsgebieden

Nader bezien!

Privaatrecht

• Ook wel civiel recht of burgerlijk recht genoemd;
• Beschrijft de zakelijke en familierelaties in het recht tussen natuurlijke personen en rechtspersonen (Bv, Nv, Stichting, Vereniging);
• Bestaat uit:

1.  Vermogensrecht 
   
2. Personen- en familierecht
3. Rechtspersonenrecht 

Vermogensrecht (privaatrecht)

Relaties die op geld waardeerbaar zijn              vermogensrecht

Bijvoorbeeld: het sluiten van een overeenkomst, eigendom van jouw laptop. 

Personen- en familierecht (privaatrecht)

Beschrijft familierechtelijke relaties              relaties tussen familieleden, ouders en kinderen, echtgenoten.

Bijvoorbeeld: regels over ouderschap en het huwelijk, maar ook het recht op een voor- en achternaam. 

Rechtspersonenrecht (privaatrecht)

Betrekking op relaties tussen en regels over rechtspersonen

            bedrijven, organisaties en instellingen

Bijvoorbeeld: regels over overeenkomsten aangaan met natuurlijke personen of andere rechtspersonen, eigendom. 

Waar gaat het vermogensrecht over?

1. Relaties tussen personen
2. Relaties die op geld waardeerbaar zijn
3. Rechtspersonen

Welk onderdeel kun je niet terugvinden in het personen- en familierecht?

1. Huwelijk
2. Relaties
3. Koopovereenkomsten
4. Ouderschap

Het vermogensrecht, personen- en familierecht en rechtspersonenrecht is onderdeel van...

1. Het privaatrecht
2. Het publiekrecht

Publiekrecht

• Bestaat uit:

1. Staatsrecht
2. Strafrecht
3. Bestuursrecht

Staatsrecht (publiekrecht)

• Beschrijft hoe de Nederlandse staat is georganiseerd;
• Geeft regels over hoe de instanties van de overheid worden gekozen of benoemd en wat hun taken en bevoegdheden zijn.

Pak blz. 17 van 'Basisboek Recht' erbij! 

Strafrecht (publiekrecht)

Beschrijft verboden gedragingen (gedrag) en regels voor politie en justitie bij de opsporing en veroordeling van verdachten.

Bijvoorbeeld: diefstal, moord, regels over huiszoeking of fouilleren.

Bestuursrecht (publiekrecht)

Beschrijft hoe de overheid haar bestuurstaak moet uitoefenen. In Nederland wordt dit door allerlei overheden gedaan. 

Bijvoorbeeld: het bouwen van scholen, aanleggen van wegen, afgeven van vergunningen.  

Wat is geen onderdeel van het publiekrecht?

1. Strafrecht
2. Staatsrecht
3. Rechtspersonenrecht
4. Bestuursrecht

Het strafrecht geeft regels over...

1. Hoe de staat Nederland is ingericht
2. De verhouding tussen Nederland en andere landen
3. Hoe de overheid haar bestuurstaken moet uitvoeren
4. Verboden gedragingen en bevoegdheden politie

Voorbeeld examenvraag:
Tot welk rechtsgebied behoort het bestuursrecht?

1. Publiekrecht
2. Privaatrecht

Voorbeeld examenvraag:
Jan krijgt een kind samen met zijn vrouw Tineke.
Welk recht is hier van toepassing?

1. Privaatrecht
2. Publiekrecht

Vindplaatsen van het recht?

Oftewel: rechtsbronnen!

Volgende les:

1. De wet; 
2. Jurisprudentie; 
3. Internationale verdragen; 
4. Europese wetgeving; 
5. Gewoonterecht.