Theorieles blok 1.6 - les 3

• tandartsassistent
• MBO
• Studiejaar 1

Theorieles Specifiek

Blok 1.6 - les 3

Deze les

• Leerdoelen
  
• Voorkennis
• Theorie
• Vragen
• Zelfstandig werken

Hoe heet deze spier?

1. M. masseter
2. M. pterygoideus medialis
3. M. buccinator
4. M. pterygoideus lateralis

Wat is de origo van de m. pterygoideus lateralis?

1. os sphenoidale (wiggenbeen)
2. jukboog (arcus zygomaticus)
3. kaakhoek angulus mandibulae en corpus mandibulae (horizontale gedeelte OK)
4. os temporale (slaapbeen)

Hoe heet deze spier?

1. M. pterygoideus lateralis
2. M. temporalis
3. M. buccinator
4. M. pterygoideus medialis

Wat is de functie van de m. pterygoideus medialis?

1. Openen mond, sluiten van de mond
2. Sluiten van de mond OK en discus articularis (kaakgewricht) naar voor bewegen
3. Sluiten van mond Bepalen kauwdruk
4. Trekt OK en discus articularis (kaakgewricht) naar voor

Probeer logisch na te denken: waar trekt de spier het 'losse deel' (=insertie) naar toe (=origo)?

Welke spier?

Origo? 

Insertie?

Functie?

Welke spier: M. mylohyoideus 

Origo: binnenzijde OK

Insertie: os hyoideum (tongbeen)

Functie: plaats van tong veranderen, mond openen

Probeer logisch na te denken: waar trekt de spier het 'losse deel' (=insertie) naar toe (=origo)?

Welke spier?

Origo? 

Insertie?

Functie?

Welke spier: M. geniohyoideus 

Origo: binnenzijde OK bij de kin

Insertie: os hyoideum (tongbeen)

Functie: plaats van tong veranderen, mond openen

Probeer logisch na te denken: waar trekt de spier het 'losse deel' (=insertie) naar toe (=origo)?

Welke spier?

Origo? 

Insertie?

Functie?

Welke spier: M. digastricus 

Heeft twee smalle delen die los van elkaar 

kunnen bewegen: voorste en achterste deel 

Origo: voorste deel: binnenzijde OK t.h.v. kin

Achterste deel: os temporale

Insertie: os hyoideum (tongbeen)

Functie: plaats van tong veranderen, mond openen

Probeer logisch na te denken: waar trekt de spier het 'losse deel' (=insertie) naar toe (=origo)?

Welke spier?

Origo? 

Insertie?

Functie: - 

Welke spier: M. stylohyoideus 

Origo: uiteinde slaapbeen (os temporale)

Insertie: os hyoideum (tongbeen)

Functie: -

(bordeaux)rood = os temporale (slaapbeen)

Leerdoelen les 3

Aan het eind van deze les kun je: 

• De stappen van de preparatie en het reinigen van de pulpaholte beschrijven
• De indeling en inhoud van de endobox aan een ander uitleggen
• Beschrijven wat chirurgische endodontologie inhoudt (apexresectie)
• Uitleggen welke endodontische behandelingen bij melkelementen uitgevoerd kunnen worden

Voorkennis testen

Wat zie je hier?

1. Directe pulpaoverkapping
2. Indirecte pulpaoverkapping
3. Onderlaag
4. Liner van cement

Wat is een indirecte pulpa-overkapping?

1. Er blijft een beetje carieus dentine achter. Hierover komt calciumhydroxide, cement en composiet.
2. Er blijft geen carieus dentine achter. Hierover komt calciumhydroxide, cement en composiet.
3. Het open liggen van de pulpa door het verwijderen van cariës profunda of door een trauma.

Welk materiaal zet de odontoblasten aan tot het vormen van tertiair dentine?

1. glasionomeer
2. calciumhydroxide
3. composiet
4. compomeer

Waardoor ontstaan gevoelige tandhalzen?

1. Door knarsen
2. Door terugtrekkend tandvlees
3. Door cariës
4. Door gingivitis

Wat is een pulpa-exponatie?

1. Het verwijderen van de pulpadak met een safe-endboor
2. Het openen van de pulpakamer en vervolgens het reinigen van de kanaaltjes
3. Het open liggen van de pulpa door het verwijderen van cariës profunda of door een trauma.
4. Het verwijderen van de zenuw uit de pulpa

Prepareren en reinigen pulpaholte

Gehele inhoud pulpakamer en wortelkanaal verwijderen!

Prepareren (vorm van kanaal): voor een goede apicale afsluiting

 

Stappen 1e behandeling (endo-start)

1. Solo foto (beginfoto)
   
2. DETI vaststellen (zie vorige les)
3. Evt. anesthesie
   
4. Rechte fissuurboor: element openen tot in dentine (premolaren en molaren occlusaal, incisieven en cuspidaten palatinaal of linguaal)
   
5. Evt. excaveerboor: perforatie maken naar de pulpakamer
   
6. Free-end boor (niet slijpende punt): dak van de pulpa verwijderen
   
7. Ingangen wortelkanalen zoeken met dun vijltje of rechte sonde
   

8. Cofferdam + werkterrein desinfecteren

Vanaf nu steriel instrumentarium!

9. Gates glidden drill: kanalen verbreden

10. Reinigen (irrigeren) en vormgeven kanalen  

11. Drogen kanalen met paperpoints

12. Evt. medicament (calciumhydroxide)

13. Tijdelijk afsluiten endodontische opening met Cavit of glasionomeercement

Reinigen en vormgeven kanalen

Doel: resten pulpaweefsel verwijderen en bacteriën onschadelijk maken

Verschillende handinstrumenten:

• Ruimer (a.)
  
• Hedström-vijl (b.)
  
• Torpan-vijl (c.)
  

• Verschillende vijl- en ruimsystemen ( belangrijk oplopende dikte en lengte instelbaar is)
  
• Oplopende dikte en instelbare lengte (met rubberen ringetje of silicone stopjes)
  
• Endobox
  
• ISO-classificatie (codering is internationaal voor alle systemen hetzelfde)
  
• Mechanische vijlen met speciaal apparaat
  

Irrigeren kanalen

Natriumhypochloriet 6% (NaOCl)

Voortdurend i.v.m. inactivatie met organische stoffen

Chemische effecten: desinfectie, oplossen organische stoffen

Mechanische effecten: wegspoelen pulpa-resten, vijlsel, pus, bloed: maakt werken met vijlen/ruimers makkelijker

Preparatie wortelkanaal

Conisch of trechtervormig gevijld, dit kan op 3 manieren:

• Step-back methode: tot de hoofdvijl op juiste lengte gevijld, daarna met steeds dikkere vijl en millimeter korter (zie volgende dia)
  

• Step-down methode (crown-down): eerst dikke vijl tot aantal mm voor wortelpunt gevijld, daarna met steeds dunnere vijlen tot definitieve lengte

• Machinale preparatie: door rotatie wordt conisch gevijld (getapered)
  

Apexresectie 

Doel: ontsteking rond wortelpunt verwijderen: element blijft behouden

Wanneer:

• Periapicale ontsteking is niet verwijderd na endo
• Uitgebreide wortelpuntontsteking: kans op genezing klein na goede endo 
• Normale endo niet mogelijk i.v.m. geoblitereerd (dichtgeslipt) of krom kanaal
• Wortelstift aanwezig
• Afgebroken vijl in wortelkanaal

Orthograad (komt niet veel meer voor, zelfstudie) en retrograad 

Retrograad

Kanaal is enkel bereikbaar via wortelpunt (apex) 

Afsluiten via de apex 

Kanaalopening vullen met biocompatibel vulmateriaal

1. Wortelpunt is verwijderd
   
2. Preparatie van het apicale deel van het wortelkanaal
   
3. De retrograde MTA-vulling is aangebracht

Endo behandelingen melkelementen

Melkelementen geen volledige endo

Om te wisselen moet wortel kunnen resorberen!

Diepe caviteit:

Indirecte pulpa-overkapping of pulpotomie (coronale deel van pulpa verwijderen)

Doel: restpulpa behouden 

Kanaaltjes afdekken met CaOH2 of MTA --> pulpa wordt aangezet tot vormen dentinebrug

Evaluatie leerdoelen

Je kunt nu

• De stappen van de preparatie en het reinigen van de pulpaholte beschrijven
• De indeling en inhoud van de endobox aan een ander uitleggen
• Beschrijven wat chirurgische endodontologie inhoudt (apexresectie)
• Uitleggen welke endodontische behandelingen bij melkelementen uitgevoerd kunnen worden

Probeer logisch na te denken: waar trekt de spier het 'losse deel' (=insertie) naar toe (=origo)?

Welke spier?

Origo? 

Insertie?

Functie?

Welke spier: M. mylohyoideus 

Origo: binnenzijde OK

Insertie: os hyoideum (tongbeen)

Functie: plaats van tong veranderen, mond openen

Probeer logisch na te denken: waar trekt de spier het 'losse deel' (=insertie) naar toe (=origo)?

Welke spier?

Origo? 

Insertie?

Functie?

Welke spier: M. geniohyoideus 

Origo: binnenzijde OK bij de kin

Insertie: os hyoideum (tongbeen)

Functie: plaats van tong veranderen, mond openen

Probeer logisch na te denken: waar trekt de spier het 'losse deel' (=insertie) naar toe (=origo)?

Welke spier?

Origo? 

Insertie?

Functie?

Welke spier: M. digastricus 

Heeft twee smalle delen die los van elkaar 

kunnen bewegen: voorste en achterste deel 

Origo: voorste deel: binnenzijde OK t.h.v. kin

Achterste deel: os temporale

Insertie: os hyoideum (tongbeen)

Functie: plaats van tong veranderen, mond openen

Probeer logisch na te denken: waar trekt de spier het 'losse deel' (=insertie) naar toe (=origo)?

Welke spier?

Origo? 

Insertie?

Functie: - 

Welke spier: M. stylohyoideus 

Origo: uiteinde slaapbeen (os temporale)

Insertie: os hyoideum (tongbeen)

Functie: -

Slot

Maak de volgende opdracht:

Opdrachtenkaart 1.6, theorieles 3