ZPG-TSV-Les 3 (Ontwikkelingspsychologie puber-oudere))

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

 Ontwikkelingspsychologie puber-oudere

ZPG-TSV-Les 3

             ZL-zpg.4sa  | Hanneke van der Kooij

Wat gaan we doen

• Lesson-Up 
• Leerdoelen
• Huiswerk  en voorbereiding
• Ontwikkeling van puber - oudere

• Wat thuis te doen? 

Leerdoelen: De student kan ...

• De belangrijkste fysieke mijlpalen benoemen van pubers, adolescenten, volwassenen en ouderen
• De sociale en emotionele ontwikkeling van puber tot en met oudere in verschillende leeftijdsgroepen uitleggen.
• Kan de invloed van omgevingsfactoren op de ontwikkeling van pubers en volwassenen benoemen en integreren in zorg

Ontwikkelingspsychologie is de tak van de psychologie die zich bezighoudt met de fysieke, cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling van mensen van geboorte tot volwassenheid. Voor verpleegkundigen is het belangrijk om kennis te hebben van deze ontwikkeling, omdat zij zorg bieden aan patiënten van verschillende leeftijden en in verschillende ontwikkelingsfasen. Hieronder staan 8 leerdoelen voor tweedejaars mbo-verpleegkundigen met betrekking tot ontwikkelingspsychologie, specifiek voor de leeftijdsgroepen baby tot en met schoolkind.

Leerdoelen:

Definitie en belang van ontwikkelingspsychologie begrijpen

De student kan uitleggen wat ontwikkelingspsychologie is en het belang ervan voor het verpleegkundig beroep, met name in de zorg voor baby’s, peuters, kleuters en schoolkinderen.

Herkennen van belangrijke mijlpalen in de lichamelijke ontwikkeling

De student kan de belangrijkste fysieke ontwikkelingsmijlpalen benoemen voor de fasen baby (0-1 jaar), peuter (1-3 jaar), kleuter (4-6 jaar) en schoolkind (6-12 jaar), zoals het leren lopen, grijpen en coördineren van motoriek.

Inzicht krijgen in de cognitieve ontwikkeling van kinderen

De student kan de cognitieve ontwikkelingsstadia van Piaget beschrijven, en toepassen op de verschillende leeftijdsgroepen, inclusief hoe baby’s leren via zintuigen en motoriek, en hoe schoolkinderen abstract beginnen te denken.

Sociale en emotionele ontwikkeling begrijpen

De student kan de sociale en emotionele ontwikkeling van baby’s, peuters, kleuters en schoolkinderen uitleggen, met nadruk op hechting, de ontwikkeling van zelfbeeld, en het belang van sociale interacties en spelen.

Psychosociale theorieën kunnen toepassen

De student kan Erik Erikson’s psychosociale ontwikkelingsfasen uitleggen, zoals vertrouwen vs. wantrouwen (baby) en initiatief vs. schuld (kleuter), en hoe deze van invloed kunnen zijn op gedrag en welzijn van kinderen.

Invloed van omgevingsfactoren op ontwikkeling begrijpen

De student kan uitleggen hoe factoren zoals gezin, cultuur, en socio-economische status de ontwikkeling van kinderen beïnvloeden en hoe dit in de verpleegkundige zorg kan worden meegenomen.

Gedragsmatige en emotionele problemen bij kinderen herkennen

De student kan mogelijke gedrags- en emotionele problemen bij kinderen (zoals angst, agressie of hechtingsproblemen) signaleren en uitleggen hoe deze problemen de ontwikkeling kunnen verstoren.

Het belang van spel en interactie in de ontwikkeling van het kind erkennen

De student kan het belang van spel en sociale interacties uitleggen in het ontwikkelen van cognitieve, motorische en sociale vaardigheden bij jonge kinderen, en dit toepassen in verpleegkundige zorg en begeleiding.

Deze leerdoelen zullen verpleegkundigen helpen om kinderen beter te begrijpen en passende zorg en begeleiding te bieden, rekening houdend met hun ontwikkelingsfase.

Inchecken
Hoe zit je erbij vandaag?

😒🙁😐🙂😃

Huiswerk & voorbereiding

• Gelukt met de opdrachten?
• De hoeveelheid?

• Vragen over de gelezen lesstof 

Ontwikkelen

• Groeien
• Leren --> verwerven van kennis en vaardigheden
• Rijping --> Ergens aan toe zijn

Baby/zuigeling

Kleuter 

Adolescent 

Peuter

Puber

0 - 1 jaar

2 - 4 jaar

4 - 6 jaar 

16 - 21 jaar 

12 - 16 jaar

Fysieke ontwikkeling puber

• Snelle groei door hormonale veranderingen, zoals een groeispurt 
• Ontwikkelen secundaire geslachtskenmerken, zoals borstontwikkeling bij meisjes en baardgroei bij jongens
• Verbeteren hun spierkracht en coördinatie, maar ze kunnen zich soms onhandig voelen door de snelle groei

is cruciaal in de gehandicaptenzorg om de cognitieve, sociale en emotionele behoeften beter te begrijpen, passende zorg te

Basisprincipes van de ontwikkelingspsychologie

In de ontwikkelingspsychologie kijk je naar de drie gebieden waarop de mens zich kan ontwikkelen:

groeien: dit is de lichamelijke groei;

leren: dit is het verwerven van theoretische, praktische en sociale kennis en vaardigheden;

rijping: dit is 'ergens aan toe zijn', je bent eraan toe om wel of niet iets te leren.

Cognitieve ontwikkeling puber

• Vermogen tot abstract en kritisch denken, waardoor ze complexere problemen kunnen begrijpen
• Beter in plannen en organiseren, maar kunnen impulsief blijven door een nog rijpend brein 
• Ontwikkelen sterkere eigen identiteit en meer nadenken over zichzelf en hun plaats in de wereld

is cruciaal in de gehandicaptenzorg om de cognitieve, sociale en emotionele behoeften beter te begrijpen, passende zorg te

Basisprincipes van de ontwikkelingspsychologie

In de ontwikkelingspsychologie kijk je naar de drie gebieden waarop de mens zich kan ontwikkelen:

groeien: dit is de lichamelijke groei;

leren: dit is het verwerven van theoretische, praktische en sociale kennis en vaardigheden;

rijping: dit is 'ergens aan toe zijn', je bent eraan toe om wel of niet iets te leren.

Sociaal emotioneel ontwikkeling puber

• Vriendschappen en sociale groepen steeds belangrijker, waarbij jongeren zich sterk richten op leeftijdsgenoten
• Zoeken naar een eigen identiteit en kunnen zich soms afzetten tegen ouders of gezag
• Ervaren vaak intense emoties en stemmingswisselingen door hormonale veranderingen en sociale druk

is cruciaal in de gehandicaptenzorg om de cognitieve, sociale en emotionele behoeften beter te begrijpen, passende zorg te

Basisprincipes van de ontwikkelingspsychologie

In de ontwikkelingspsychologie kijk je naar de drie gebieden waarop de mens zich kan ontwikkelen:

groeien: dit is de lichamelijke groei;

leren: dit is het verwerven van theoretische, praktische en sociale kennis en vaardigheden;

rijping: dit is 'ergens aan toe zijn', je bent eraan toe om wel of niet iets te leren.

Zijn de volgende beweringen juist of onjuist? Sleep naar de juiste kolom.

Juist

Onjuist

Conformisme betekent jezelf aanpassen aan de groepsnormen

Pubers hebben moeite met het beheersen van hun impulsen

De prefontale cortex bij puber is goed ontwikkeld

De groeispurt begint bij meisjes gemiddeld eerder dan bij jongens

Een peergroup is een groep leeftijdsgenoten waartoe de puber behoort

Pubers kunnen goed plannen en organiseren

Prefrontale Cortex (PFC) Het evolutionair ‘modernste’ deel van de neocortex dat betrokken is bij functies als plannen, besluiten nemen en emoties reguleren. De Prefrontale cortex wordt ook in verband gebracht met het werkgeheugen.

Fysieke ontwikkeling adolescent

• Lichamelijke groei grotendeels voltooid, en de puberteitsveranderingen stabiliseren
• Spiermassa en kracht nemen verder toe, vooral bij mannen, het lichaam bereikt meer volwassen verhoudingen
• Motorische vaardigheden en coördinatie volledig ontwikkeld, zorgt voor betere controle over het lichaam

is cruciaal in de gehandicaptenzorg om de cognitieve, sociale en emotionele behoeften beter te begrijpen, passende zorg te

Basisprincipes van de ontwikkelingspsychologie

In de ontwikkelingspsychologie kijk je naar de drie gebieden waarop de mens zich kan ontwikkelen:

groeien: dit is de lichamelijke groei;

leren: dit is het verwerven van theoretische, praktische en sociale kennis en vaardigheden;

rijping: dit is 'ergens aan toe zijn', je bent eraan toe om wel of niet iets te leren.

Cognitieve ontwikkeling adolescent

• Sterkere capaciteit voor abstract en logisch denken, waardoor ze complexere ideeën kunnen begrijpen
• Beter in langetermijnplanning en het overzien van consequenties, besluitvorming verbetert
• Ontwikkelen duidelijkere eigen waarden en overtuigingen, gebaseerd op onafhankelijk denken en zelfreflectie

is cruciaal in de gehandicaptenzorg om de cognitieve, sociale en emotionele behoeften beter te begrijpen, passende zorg te

Basisprincipes van de ontwikkelingspsychologie

In de ontwikkelingspsychologie kijk je naar de drie gebieden waarop de mens zich kan ontwikkelen:

groeien: dit is de lichamelijke groei;

leren: dit is het verwerven van theoretische, praktische en sociale kennis en vaardigheden;

rijping: dit is 'ergens aan toe zijn', je bent eraan toe om wel of niet iets te leren.

Sociaal emotioneel ontwikkeling adolescent

• Sterkere capaciteit voor abstract en logisch denken, waardoor ze complexere ideeën kunnen begrijpen
• Beter in langetermijnplanning en het overzien van consequenties, wat besluitvorming verbetert
• Ontwikkelen duidelijkere eigen waarden en overtuigingen, gebaseerd op onafhankelijk denken en zelfreflectie

is cruciaal in de gehandicaptenzorg om de cognitieve, sociale en emotionele behoeften beter te begrijpen, passende zorg te

Basisprincipes van de ontwikkelingspsychologie

In de ontwikkelingspsychologie kijk je naar de drie gebieden waarop de mens zich kan ontwikkelen:

groeien: dit is de lichamelijke groei;

leren: dit is het verwerven van theoretische, praktische en sociale kennis en vaardigheden;

rijping: dit is 'ergens aan toe zijn', je bent eraan toe om wel of niet iets te leren.

Hoe leert de adolecent?

1. Adolescenten leren beter in groepen
2. Adolescenten leren beter door online les

Fysieke ontwikkeling volwassen

• Lichamelijke groei volledig afgerond en het lichaam heeft zijn maximale kracht en uithoudingsvermogen bereikt
• Fysieke gezondheid blijft stabiel, kan afhankelijk zijn van levensstijlkeuzes zoals voeding en beweging
• Als volwassenheid vordert, kunnen subtiele tekenen van veroudering zoals afname in spiermassa en huidelasticiteit beginnen

is cruciaal in de gehandicaptenzorg om de cognitieve, sociale en emotionele behoeften beter te begrijpen, passende zorg te

Basisprincipes van de ontwikkelingspsychologie

In de ontwikkelingspsychologie kijk je naar de drie gebieden waarop de mens zich kan ontwikkelen:

groeien: dit is de lichamelijke groei;

leren: dit is het verwerven van theoretische, praktische en sociale kennis en vaardigheden;

rijping: dit is 'ergens aan toe zijn', je bent eraan toe om wel of niet iets te leren.

Cognitieve ontwikkeling volwassen

• Abstracte en probleemoplossende denken op zijn hoogtepunt, wat leidt tot complexere inzichten
• Levenservaring draagt bij aan verbeterde besluitvorming en praktische wijsheid
• Geheugen en verwerkingssnelheid nemen langzaam af, maar vaak blijft het vermogen om kennis toe te passen sterk

is cruciaal in de gehandicaptenzorg om de cognitieve, sociale en emotionele behoeften beter te begrijpen, passende zorg te

Basisprincipes van de ontwikkelingspsychologie

In de ontwikkelingspsychologie kijk je naar de drie gebieden waarop de mens zich kan ontwikkelen:

groeien: dit is de lichamelijke groei;

leren: dit is het verwerven van theoretische, praktische en sociale kennis en vaardigheden;

rijping: dit is 'ergens aan toe zijn', je bent eraan toe om wel of niet iets te leren.

Sociaal emotioneel ontwikkeling volwassen

• Diepere en stabielere relaties door levenslange vriendschappen en gezinsbanden
• Persoonlijke vervulling en balans tussen werk en privéleven, wat bijdraagt aan emotioneel welzijn
• Nemen ze vaak meer verantwoordelijkheid op zich en vinden ze betekenis in hun rol binnen gezin en gemeenschap

is cruciaal in de gehandicaptenzorg om de cognitieve, sociale en emotionele behoeften beter te begrijpen, passende zorg te

Basisprincipes van de ontwikkelingspsychologie

In de ontwikkelingspsychologie kijk je naar de drie gebieden waarop de mens zich kan ontwikkelen:

groeien: dit is de lichamelijke groei;

leren: dit is het verwerven van theoretische, praktische en sociale kennis en vaardigheden;

rijping: dit is 'ergens aan toe zijn', je bent eraan toe om wel of niet iets te leren.

Waarom bespreken we in de GHZ ontwikkelingspsychologie?

1. Zodat je weet hoe wij ons per levensfase ontwikkelen
2. Zodat je weet wat afwijkend gedrag per levensfase kan zijn.
3. Zodat je weet wat je te wachten staat .
4. We moeten het ergens over hebben.

Fysieke ontwikkeling oudere

• Spiermassa en kracht nemen af, wat kan leiden tot verminderde mobiliteit
• Huid en botten worden kwetsbaarder door veroudering, wat het risico op blessures vergroot
• Veranderingen in lichaamsfuncties, zoals vertraagd metabolisme en verminderde zintuiglijke waarneming

is cruciaal in de gehandicaptenzorg om de cognitieve, sociale en emotionele behoeften beter te begrijpen, passende zorg te

Basisprincipes van de ontwikkelingspsychologie

In de ontwikkelingspsychologie kijk je naar de drie gebieden waarop de mens zich kan ontwikkelen:

groeien: dit is de lichamelijke groei;

leren: dit is het verwerven van theoretische, praktische en sociale kennis en vaardigheden;

rijping: dit is 'ergens aan toe zijn', je bent eraan toe om wel of niet iets te leren.

Cognitieve ontwikkeling oudere

• Kunnen verstoord geheugen en verminderde verwerkingssnelheid ervaren, wat dagelijkse taken bemoeilijkt
• Meer vatbaarder voor cognitieve achteruitgang en dementie door gezondheidsproblemen
• Meer ongemak bij het verwerken van nieuwe informatie en complexere taken

is cruciaal in de gehandicaptenzorg om de cognitieve, sociale en emotionele behoeften beter te begrijpen, passende zorg te

Basisprincipes van de ontwikkelingspsychologie

In de ontwikkelingspsychologie kijk je naar de drie gebieden waarop de mens zich kan ontwikkelen:

groeien: dit is de lichamelijke groei;

leren: dit is het verwerven van theoretische, praktische en sociale kennis en vaardigheden;

rijping: dit is 'ergens aan toe zijn', je bent eraan toe om wel of niet iets te leren.

Sociaal emotioneel ontwikkeling oudere

• Sociale isolatie ervaren door verminderde mobiliteit en verlies van vrienden
• Emotionele stress door gezondheidsproblemen of verlies van zelfstandigheid kan toenemen
• Vaker behoefte aan ondersteuning en empathie om hun emotionele welzijn te behouden

is cruciaal in de gehandicaptenzorg om de cognitieve, sociale en emotionele behoeften beter te begrijpen, passende zorg te

Basisprincipes van de ontwikkelingspsychologie

In de ontwikkelingspsychologie kijk je naar de drie gebieden waarop de mens zich kan ontwikkelen:

groeien: dit is de lichamelijke groei;

leren: dit is het verwerven van theoretische, praktische en sociale kennis en vaardigheden;

rijping: dit is 'ergens aan toe zijn', je bent eraan toe om wel of niet iets te leren.

Ouderen met cognitieve beperkingen zijn meer kwetsbaar voor misbruik

1. juist
2. onjuist

Omgevingsfactoren

• Financieel
• Opvoeding/thuissituatie
• Sociaal netwerk
• Culturele achtergrond
• Media

Huiswerk

tot 10 oktober:

Digibib Leermodule 11: Ontwikkelingspsychologie 0 - 100 jaar

Opdracht inleveren in teams uiterlijk 9 oktober.