wk 44 les 2 leesvaardigheid: herh. hoofdzaken en kernzinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1,2

Wat heb je nodig deze les?

• schrift + pen voor het maken van aantekeningen 
• markeerstiften voor tijdens het lezen van een tekst

Lesdoelen vandaag

• Je weet wat hoofd- en bijzaken zijn in een tekst
• Je weet op welke plaatsen in een tekst de hoofdzaken staan
• Je weet waar de hoofdzaken in een alinea staan
• Je weet het verschil tussen hoofd- en bijzaken
• Je kunt samen in een tekst de hoofd- en bijzaken vinden

Hoofdzaken: waar in de tekst/alinea?

Voorkeursplaatsen tekst:

inleiding & slot

Voorkeursplaatsen alinea:

kernzin

1. Noteer een zin met een hoofdzaak en eentje met een bijzaak uit deze tekst.

2. Als iedereen dat heeft opgeschreven, delen we de antwoorden op het bord.

Zet je antwoorden op het bord

Korte quiz en twee opdrachten

Wat is de hoofdzaak?
De burgemeester bezocht afgelopen zaterdag mevrouw de Jong voor haar honderdste verjaardag.
Mevrouw de Jong woont in een verzorgingshuis.

___________________

1. De burgemeester bezocht afgelopen zaterdag mevrouw de Jong voor haar honderdste verjaardag.
2. Mevrouw de Jong woont in een verzorgingshuis.

Wat is de hoofdzaak?
Alle leerlingen van klas twee hebben voor de herfstvakantie de boswachter geholpen.
De leerlingen moesten op de fiets naar het bos.
In het bos werden ze in groepen ingedeeld.

________________

1. Alle leerlingen van klas twee hebben voor de herfstvakantie de boswachter geholpen.
2. De leerlingen moesten op de fiets naar het bos.
3. In het bos werden ze in groepen ingedeeld.

Lees de tekst

Opdracht: Zoek de kernzin.

Antwoord

Zweden heeft … de lijn.

Wat is de kernzin?

Antwoord

De kernzin is de eerste zin: ‘Als het … Europa.'

Opdracht: Wat is de kernzin?

Bekijk de afbeelding

Wat is het onderwerp, denk je?

Antwoord

telefoonverbod in de klas

- Je ziet nu de inleiding van een krantenbericht.

- Waar gaat deze tekst over en hoe 'bewijs' je dat?

De titel van de tekst is: 

Franse scholier baalt: een nieuwe wet bant het mobieltje uit de klas en van het schoolplein

Noteer de titel en het antwoord in je schrift.

Zoek het onderwerp van de tekst

Wat is de kernzin van alinea 2?

Antwoord

De kernzin is de laatste zin en bevat het onderwerp van de tekst:

 'Ze kunnen nauwelijks geloven dat vanaf het begin van het nieuwe schooljaar op 3 september een telefoonverbod van kracht is op alle basisscholen en alle collèges − de middenschool voor alle leerlingen van elf tot vijftien jaar.'

Hoofdzaken uit tekst halen: hoe pak je dat aan?

• Je leest 'met de pen in de hand'
• Let op voorkeursplaatsen: inleiding, slot, kernzinnen en eventueel opvallend gedrukte woorden
• markeren: onbekende woorden + kernzinnen + signaalwoorden . 
• hoofdzaken eventueel noteren in de kantlijn.
• Van de hoofdzaken kun je een samenvatting maken of een schema

Neem dit stappenplan even over in je schrift!

Nu jullie: Hoofdzaken uit de uitgedeelde tekst halen

1. Tweetallen: om en om een alinea hardop lezen en onbekende woorden markeren. 
2. Aan het einde van iedere alinea bespreek je de lastige woorden met elkaar: hoe kom je achter de betekenis?
3. Na de eerste keer lezen: jullie gaan op zoek naar de de kernzinnen.
4. Zet je naam op het blad, je hebt het morgen weer nodig.

GELEERD?

- je kunt hoofdzaken in een tekst vinden

- je kunt het verschil zien tussen bijzaken en hoofdzaken

- je kunt kernzinnen in alinea's herkennen 

KERNZINNEN, HOOFD- en bijzaken

IN EEN TEKST 

Wat is de hoofdgedachte van deze tekst?

Antwoord

Hoofdgedachte: Het is goed dat er aandacht is voor het probleem van smartphones in de klas.