4.3 van Burgeroorlog tot Vijfjarenplan (2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

4.3 van Burgeroorlog tot Vijfjarenplan (2)

Herhaling

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen hoe de Russische revoluties leiden tot de Burgeroorlog

Opdrachtenboekje (5 t/m 8)

De Sovjet-Unie 

onder Lenin

1917-1924

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen hoe de Communisten een nieuwe maatschappij bouwden en welke problemen ze hierbij tegenkwamen

Hoe zag de Sovjet-Unie onder Lenin er uit?

• Eén partij heeft de macht en leidt de revolutie: de Communistische Partij. Dit heet ook wel: eenpartijdictatuur. 

• Breuk met ideeën van Marx: die geloofde dat de wereldrevolutie door de arbeidersklasse zou worden geleid > Lenin dmv een partij.

• Geheime politie (Tsjeka, later NKVD) rekent af met ‘vijanden’ van de Revolutie

Oorlogscommunisme

• Boeren moeten gratis graan en vlees leveren aan de staat.
• Fabrieken moeten staatseigendom worden.
• Privé-eigendom is illegaal (en dus strafbaar)
• Arbeiders moeten inzetbare 'arbeidslegers' worden
• Betaling in 'voedsel, kleding en huisvesting'.
• Gevolg: tienduizenden onwillige boeren vermoord of naar strafkampen gestuurd en en uitbreken van hongersnoden

Grote problemen in de samenleving

• Economische productie: zowel in de landbouw als industrie, gekelderd. Lage productiecijfers.
• Problemen in Zuid Rusland: enorme hongersnood als gevolg van WOI en de Burgeroorlog. Ongeveer 5 miljoen doden aan honger.
• Grote logistieke problemen: spoorwegen en autowegen door de Burgeroorlog vernietigd. 
• In 1919 verlies stukken gebied van Rusland (Verdrag van Versailles)
• Grote problemen met de eigen inwoners/boeren; gedurende de burgeroorlog veel weerstand tegen de Bolsjewieken; ze moesten immers veel graan afstaan.
• Burgeroorlog afgelopen in 1922, maar de boeren accepteren dit gedrag van de overheid niet: grote boerenopstanden na de burgeroorlog.

Oplossing?

Nieuwe Economische Politiek

vanaf 1921

• Het oorlogscommunisme werkt niet en leidt tot veel weerstand van de bevolking.
• Tegen de onwil van het volk valt niet te strijden: Lenin komt met de N.E.P.
• Een deel van oogst mag weer op vrije markt worden verkocht.

Langzaam begint een jongeman, genaamd Iosif Dzjoegasjvili (bijnaam: Stalin), steeds belangrijker binnen de Communistische Partij te worden.

Lenin moet niets van Stalin hebben: hij vindt hem te grof en ongeschikt als leider (of opvolger). Maar Lenin krijgt een aantal beroertes...

• ...en sterft in 1924 zonder een duidelijke opvolger aan te kunnen stellen.

• Het lichaam van Lenin is sindsdien opgebaard en te bekijken op het Rode Plein in Moskou

Huiswerk

Lezen:  §4.3

Maken: Opdrachtenboekje §4.3: 1 t/m 7