Gedwongen opname

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Gedwongen opname

Wetten 

• Vroeger: Wet Bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet BoPZ)
• Sinds 1 januari 2020 nieuwe wetten; de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) en de wet  zorg en dwang (Wzd)

Hoe denken jullie dat een gedwongen opname in Nederland is geregeld?

Wet zorg en dwang

Regelt de rechten bij onvrijwillige zorg of onvrijwillige opname van:

• Mensen met een verstandelijke beperking
• Mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie).

De Wet zorg en dwang regelt de rechten bij onvrijwillige zorg of onvrijwillige opname van mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie).

Dwang kan alleen worden toegepast als er 

sprake is van 'ernstig nadeel'

Voorbeelden van onvrijwillige zorg

• Iemand met dementie. Deze zorgvrager mag niet van het terrein van de zorginstelling af, want hij zou verdwalen.
  
• Iemand die nog thuis woont en zichzelf verwaarloost. Hij zal tegen zijn wil moeten douchen.
  
• Mensen met een verstandelijke beperking die zichzelf soms systematisch verwonden. Zij moeten ’s nachts in een speciale bedstee met zachte wanden slapen. Die bedstee is afgesloten.
  
• Mensen die geen remmingen kennen bij het eten of drinken. De koelkast moet dan op slot om gezondheidsschade te voorkomen.

De Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)

De Wvggz geldt voor zorgvragers bij wie een psychische stoornis leidt tot gedrag dat ernstig nadeel veroorzaakt voor henzelf of voor anderen.

WVGGZ

Voorwaarden;

Vrijwillige zorg is niet mogelijk

De verplichte zorg is waarschijnlijk effectief

Er zijn geen alternatieven

WVGGZ

Oude wet BPOZ en WVGGZ lijken veel op elkaar

Een belangrijke verandering is dat verplichte zorg ook buiten de ggz instelling plaats kan vinden

WAT IS HIERBIJ EEN VOORDEEL?

Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)

De Wvggz kent twee procedures om te komen

 tot verplichte zorg:

  

1. een zorgmachtiging via de rechter
   
2. een crisismaatregel via de burgemeester

Zoek samen met je buurvrouw/man op wat een crisismaatregel (CM) is en wat een zorgmachtiging is (ZM).

De zorgmachtiging via de rechter

De zorgmachtiging is een machtiging van de rechter 

waarmee verplichte zorg toegepast kan worden bij 

iemand met een psychische stoornis die ernstig nadeel 

tot gevolg heeft.

WvGGZ omschrijft ernstig nadeel als 

‘het bestaan van of het ernstig risico op’:

• levensgevaar voor de cliënt of iemand anders;
  
• ernstig lichamelijk letsel voor de cliënt of iemand anders;
  
• ernstige psychische, materiële, immateriële of financiële schade voor de cliënt of iemand anders;
  
• ernstige verwaarlozing of maatschappelijke teloorgang van de cliënt of iemand anders;
  
• ernstig verstoorde ontwikkeling van de cliënt of iemand anders;
  
• bedreiging van de veiligheid van de cliënt al dan niet doordat hij onder invloed van een ander
  raakt
• de situatie dat de cliënt met hinderlijk bedrag agressie van anderen oproept;
  
• de situatie dat de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar is.
  

Crisismaatregel via de burgemeester

Een crisismaatregel is een beslissing van de burgemeester. Daarmee kan verplichte zorg worden geregeld in een crisissituatie waarin snel ingegrepen moet worden vanwege onmiddellijk dreigend ernstig nadeel. De burgemeester baseert zich op een medische verklaring van een psychiater.

Terbeschikkingstelling (tbs)

 

Het is een behandelmaatregel die de rechter oplegt aan mensen die een zwaar misdrijf hebben gepleegd en die lijden aan een persoonlijkheidsstoornis en/of een ernstige psychiatrische stoornis

Wet verplichte GGZ

De rechter kan verplichte zorg alleen opleggen als deze zorg:

• In verhouding staat tot het beoogde doel
  
• De enige oplossing is
• Effectief is
• Veilig toegepast kan worden

Let op! De Wvggz geldt niet voor mensen met een verstandelijke beperking of dementie. Voor hen geldt de Wet zorg en dwang. 

De crisismaatregel in de Wvggz is een beslissing van de burgemeester waarmee verplichte zorg toegepast kan worden. Dit is in een crisissituatie waarin snel ingegrepen moet worden vanwege onmiddellijk dreigend ernstig nadeel. Hoelang is een crisismaatregel geldig?

1. 3 dagen
2. 7 dagen
3. 10 dagen
4. 14 dagen

Wanneer spreek je van dwang en wanneer van drang?

• Dwang is gericht op het afwenden van gevaar voor de patiënt zelf of voor anderen. 

• Bij drang behoudt de patiënt keuzevrijheid, maar sommige keuzeopties worden aantrekkelijk of juist onaantrekkelijk gemaakt, of aan bepaalde voorwaarden verbonden.

Wanneer spreek je van dwang en wanneer van drang?

Een schizofrene patiënt krijgt zijn sigaretten pas als hij zijn medicatie heeft ingenomen.

Dwang

Drang

Man met delirant beeld in rolstoel dicht bij de tafel zetten en op de rem, zodat de cliënt bij onrust niet/minder snel gaat staan en risico loopt om te vallen.

Dwang

Drang

Mw. met een psychische aandoening weigert te eten. Wanneer je mw. een hap toereikt doet ze haar mond dicht, draait haar hoofd weg. Hoever ga je? Hoever mag je gaan?

Wat neem je mee/ wat vond je
van deze les?