BSR 05/12 2t Lezen §3 Onbekende woorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Open alvast je boek op blz. 14-15.
Laat je iPad in de tas.

§3 Onbekende woorden

Voordat we beginnen:

• Je kunt de betekenis van onbekende woorden ontdekken door woordraadstrategieën te gebruiken.
• Je weet hoe je de betekenis van een onbekend woord uit een woorddeel kunt halen.

Lesdoelen

In deze les:

• De uitleg van Lezen 
  paragraaf 3 behandelen.
• Hoe kun je de betekenis van onbekende woorden vinden in een tekst? 
• Opdracht 1 samen maken.
• Opdracht 2 zelfstandig maken.

Huidig onderdeel:

'Meer dan Lezen' (en 'Woordenschat').

Proefwerk voor de Kerstvakantie.

De planning

Welk stukje tekst past het best bij de inleiding?

inleiding

Iedereen voelt zich weleens onzeker. Omdat je denkt dat je er niet goed uiziet of dat je er niet bij hoort. Zorg dat je zekerder van jezelf wordt!

We zullen uitleggen hoe dat precies zit. Avondmensen beginnen pas laat op gang te komen. Ze snappen niet dat anderen aan het eind van de dag moe zijn.

Zorg dus dat je altijd de waarheid vertelt. Pas al je mentor weet wat er echt is gebeurd, kan hij je helpen het probleem op te lossen.

Welk stukje tekst past het best bij het middenstuk?

middenstuk

Iedereen voelt zich weleens onzeker. Omdat je denkt dat je er niet goed uiziet of dat je er niet bij hoort. Zorg dat je zekerder van jezelf wordt!

We zullen uitleggen hoe dat precies zit. Avondmensen beginnen pas laat op gang te komen. Ze snappen niet dat anderen aan het eind van de dag moe zijn.

Zorg dus dat je altijd de waarheid vertelt. Pas al je mentor weet wat er echt is gebeurd, kan hij je helpen het probleem op te lossen.

Welk stukje tekst past het best bij het slot?

slot

Iedereen voelt zich weleens onzeker. Omdat je denkt dat je er niet goed uiziet of dat je er niet bij hoort. Zorg dat je zekerder van jezelf wordt!

We zullen uitleggen hoe dat precies zit. Avondmensen beginnen pas laat op gang te komen. Ze snappen niet dat anderen aan het eind van de dag moe. zijn.

Zorg dus dat je altijd de waarheid vertelt. Pas al je mentor weet wat er echt is gebeurd, kan hij je helpen het probleem op te lossen.

Hoe kom jij achter de betekenis van onbekende woorden?

Onbekende woorden

Als je in een tekst een onbekend woord tegenkomt, kijk dan eerst of je de betekenis van dat woord uit de tekst kunt halen. Je hebt vorig jaar geleerd dat dit op drie manieren kan: een synoniem zoeken, een omschrijving zoeken, een voorbeeld of een tegenstelling zoeken. Je leert er nu een woordraadstrategie bij. 

woordraadstrategie 1

Sommige woorden hebben ongeveer dezelfde betekenis. Deze woorden noem je synoniemen. Trottoir is een synoniem van stoep. Wagen is een synoniem van auto.

Vaak staan synoniemen van elkaar in dezelfde zin. Zo niet, lees dan ook de zin voor het moeilijke woord of de zin erna. Bij een synoniem gaat het om één woord dat dezelfde betekenis heeft als het het onbekende woord.

Een synoniem zoeken

woordraadstrategie 2

Een omschrijving is een uitleg van een onbekend woord. Bij een omschrijving worden meer woorden gebruikt dan bij een synoniem.

Omschrijving staan vaak:

• (tussen haakjes)
• tussen komma's,
• in dezelfde zin of in de zin ervoor of erna

Een omschrijving

zoeken

woordraadstrategie 3

Er komt vaak een voorbeeld na woorden als: zoals, bijvoorbeeld, een voorbeeld van... 

• In het ziekenhuis werken veel specialiteiten, zoals een oogarts en en een chirurg

Voorbeelden kunnen ook na een dubbele punt of tussen haakjes of komma's staan.

• Tijdens biologie hadden we het over het gebruik van onze zintuigen: zien, horen, proeven, voelen, ruiken.

Een voorbeeld zoeken

Welke woordraadstrategie gebruik je om achter de betekenis van 'giganstisch' te komen?

De kunstenaar Sergei Shmykov maakt gigantische portretten. Deze grote kunstwerken verkoopt hij voor veel geld.

1. Synoniem
2. Omschrijving
3. Voorbeeld

Welke woordraadstrategie gebruik je om achter de betekenis van 'hardnekkig' te komen?

Mijn broer houdt de waarheid hardnekkig vol, hij houdt vast aan wat hij gezegd heeft.

1. Synoniem
2. Omschrijving
3. Voorbeeld

Welke woordraadstrategie gebruik je om achter de betekenis van 'tekengerei' te komen?

Ezra en Dian zoeken naar tekengerei (potloden, wasco en stiften) om verder te werken aan hun schoolopdracht.

1. Synoniem
2. Omschrijving
3. Voorbeeld

Een woorddeel zoeken

Je kunt ook op zoek gaan naar een bekend deel van het woord. Bekende woorddelen vind je in samenstellingen, afleidingen en woorden met delen uit een andere taal.

woordraadstrategie 4

Wat?	Cursus 1 Meer dan Lezen: §3 Onbekende woorden Opdracht 1 op blz. 14 en 15.
Hoe?	In je groepje. Schrijf allemaal mee. Gebruik het stappenplan.
Hulp	De theorie in deze LessonUp en de uitleg op blz. 14.
Tijd	Tien minuten.
Waarom?	Om te oefenen met woordraadstrategieën.
Klaar?	Begin zelfstandig aan opdracht 2 (blz. 16, 17 en 18).

Samen maken

Wat?	Cursus 1 Meer dan Lezen: §3 Onbekende woorden Opdracht 2 en 3 (blz. 16, 17 en 18).
Hoe?	Zelfstandig. Werk de antwoorden uit in je schrift.
Hulp	De theorie in deze LessonUp en de uitleg op blz. 14.
Tijd	Vijftien minuten.
Waarom?	Om te oefenen met woordraadstrategieën.
Klaar?	Lees de theorie op blz. 21 van je boek alvast door.

Huiswerk voor de volgende les

• Je kunt de betekenis van onbekende woorden ontdekken door woordraadstrategieën te gebruiken.
• Je weet hoe je de betekenis van een onbekend woord uit een woorddeel kunt halen.

Lesdoelen

Een synoniem zoeken

Een voorbeeld zoeken

Een bekend woorddeel zoeken

Een ander woord met dezelfde betekenis.

Kijk of je een deel van een samenstelling kent.

Wordt vaak aangeduid met een signaalwoord (bijvoorbeeld, zoals, een voorbeeld van ...)

Staat vaak in dezelfde zin als het onbekende woord, maar kan ook in de zin ervoor of erna staan.

Kijk of er in een onbekend woord een woord uit een andere taal staat.

Staan vaak na een dubbele punt of tussen haakjes of komma's.

Neem deel onze LessonUp klas

Wat kun je hier vinden?

• LessonUps
• Video's
• Handige websites 

Klassencode
u2ha: ihcqy