Grammatica - hww en zww

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Wat gaan we doen deze les?

- Huiswerk bespreken (opdracht 2 - blz. 181)

 - Verder met woordsoorten hulpwerkwoorden (hww) en zelfstandig werkwoord (zww) - blz. 90

- Zelf aan de slag 

Doel van deze les

Je leert wat hulpwerkwoorden en zelfstandige werkwoorden zijn en leert hoe je ze kunt herkennen.

Herhalen wat een bijwoord is.

Wat weet je nog van bijwoorden?

Een bijwoord kan ook iets zeggen over een ander woord. 

Over een werkwoord - Freek rent snel.

Over een bijvoeglijk naamwoord - Onze kantine verkoopt heel gezonde broodjes.

Over een ander bijwoord - Harry Potter vliegt bijzonder hard op zijn bezem.

Bijwoorden

                    Een bijwoord kan lijken op een  bijvoeglijk                                                naamwoord. 

vb. Elske kan goed volleyballen.

vb. Quotum is een goed boek.

Ook sommige vraagwoorden zijn bijwoorden, namelijk:

wanneer, hoe, waarom, waarheen, waardoor, waar.

Uitwerkingen opdracht 2 (blz. 181)

Opdracht 2

1 Hopelijk (bw) – ook (bw) – vuile (bn)

2 Laatst (bw) – heel (bw) – erg (bw) – mooie (bn) – Afrikaanse (bn)

3 hard (bw) – dichtstbijzijnde (bn)

4 vrolijke (bn) – bijzonder (bw) – grappig (bn)

Uitwerkingen bespreken

Zelfstandig werkwoord (zww)

Zelfstandig werkwoord geeft aan wat het onderwerp 'doet'.

Herkennen van zelfstandige werkwoorden (zww)

Een zin heeft altijd één zelfstandig werkwoord.

Heeft de zin slechts één werkwoord (de persoonsvorm) dan is dat het zelfstandig werkwoord.

Als een zin uit meerdere werkwoorden bestaat, dan staat het zelfstandig werkwoord meestal aan het einde van de zin.

Hulpwerkwoorden (hww)

Hulpwerkwoorden 'helpen' om het werkwoordelijk gezegde te maken en zijn vaak de persoonsvorm; denk aan: hebben, zijn, worden, zullen, kunnen, mogen

vb. Bij die ijssalon kun je erg lekkere ijsjes kopen.

kun = hulpwerkwoord (hww)

kopen = zelfstandig werkwoord (kww)

Hulpwerkwoorden en zelfstandige werkwoorden

De betekenis van de zin hoeft niet te veranderen door een hulpwerkwoord. 

Voorbeeld:

Harry kijkt naar de zwerkbalwedstrijd. 

Harry is naar de zwerkbalwedstrijd aan het kijken.

.

Wat is het zelfstandig werkwoord en de hulpwerkwoorden in deze zin?

Wat is het zelfstandig werkwoord en de hulpwerkwoorden in deze zin?

Zelf aan de slag. 

Maak opdracht 1, 2, 3 en 4 op blz. 90 en 91

Klaar? Vergelijk je antwoorden met die van je buur.

Je weet nu hulpwoorden en het zelfstandig werkwoord is. En je kunt deze werkwoorden herkennen.