Klas 1 T5, paragraaf 1, waarneming en gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo, havo
• Leerjaar 1

Thema 5

Waarneming en
Gedrag

Paragraaf 1

Reageren op je omgeving

Doelen

5.1.1 Je kunt de werking van zintuigen beschrijven.

5.1.2 Je kunt de zintuigen noemen met hun ligging en hun prikkel.

Welke zintuigen ken je?

Waarnemen

Je zintuigen nemen de omgeving waar.

De zintuigen sturen signalen naar de hersenen. 

Deze signalen verwerken de hersenen: 

En dan kan jij proeven, ruiken, zien, horen en voelen. 

Reageren op prikkels

Prikkel = chocolade bonbons

Zintuigorganen = ogen en neus

Impuls = seintje naar hersenen

Impuls = seintje naar spieren

Reageren = spieren trekken samen, bonbon pakken

Reageren op prikkels

In je zintuigen zitten zintuigcellen.

Deze ontvangen de prikkels vanuit je omgeving. 

Deze zetten ze om in een impuls. 

Deze impulsen (elektrische signaaltjes) worden dan naar de hersenen gestuurd.

Reageren op je omgeving

1. Je ontvangt prikkels met je zintuigen.
2. Je zintuigen sturen seintjes naar het zenuwstelsel.
3. Via het zenuwstelsel komen de seintjes (impulsen) bij je hersenen.
4. Je hersenen sturen een seintje naar je spieren.
5. Je spieren trekken samen, beweging wordt uitgevoerd. 

Bij elk zintuig hoort een prikkel.

Een prikkel is een invloed vanuit de omgeving of van binnenuit. 

Denk maar het geluid van de voordeur of dat je moet plassen.

Verschillende zintuigen reageren op verschillende prikkels

Zintuigstelsel.

De bekendste zintuigen liggen in je ogen en in je oren. Maar er liggen ook zintuigen in je neus, in je tong en in je huid. Al je zintuigen samen vormen het zintuigenstelsel.

Het zintuigenstelsel.

Alle zintuigen samen noemen we het zintuigenstelsel.

De huid

Met je huid kun je voelen: druk, warmte, kou en pijn.

Je huid heeft meerdere zintuigen:

1. drukzintuigen

2. tastknopje

3. warmte-zintuigen

4. koude-zintuigen

5. pijnpunten

Zintuig	Ligging	Prikkel
Gezichtszintuig	in de ogen	licht
Gehoorzintuig	in de oren	geluid
Reukzintuig	in de neus	geur
Smaakzintuig	in de tong	smaak
Warmtezintuig	in de huid	warmte
Koudezintuig	in de huid	koude
Drukzintuig	in de huid	druk
Tastzintuig	in de huid	aanraking

Sleep de prikkels naar het juiste zintuig.

Licht

Smaak

Geur

Druk

Geluid

prikkel

zintuig

bewustwording

impuls

10:42

Welk zintuig gebruikt de luipaard hier het allermeest?

1. Huid
2. Neus
3. Mond
4. Oren

11:06

Door welke prikkel schrok de steenbok?

1. beeld
2. geur
3. smaak
4. tast

11:20

Welk zintuig gebruikt de luipaard hier het meest?

1. ogen
2. oren
3. neus
4. mond

11:30

Door welke prikkel keek de luipaard omhoog?

1. hij zag een vogel
2. hij hoorde een vogel
3. hij voelde een vogel
4. hij rook een vogel

Huiswerk 

Lezen: thema 5 paragraaf 1

Maken: opdracht 1 t/m 6

Leren: flitskaarten basisstof 1

en maken test jezelf