Bouw en werking van het oog

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Het oog

--> bouw van het oog 

--> pupilreflex

--> werking netvlies

--> scherpstellen (accommoderen) 

--> werking van brillenglazen

Welke onderdelen van het oog zie je?

De uitwendige bouw van het oog

Het harde oogvlies, de iris, de pupil en het hoornvlies zijn van buitenaf zichtbaar.

• Het harde oogvlies (oogwit): geeft bescherming en stevigheid
• De iris: bepaald hoeveel licht er door de pupil kan
• De pupil: opening in de iris
• Hoornvlies: doorzichtige deel van het harde oogvlies

De uitwendige bouw van het oog

• Onder de huid, boven het oog liggen traanklieren.
  
  
• Hier wordt het traanvocht gemaakt.
  - Voorkomt uitdroging
  - Reinigt het oog (kleine stofjes, of prikkelende stofjes)
  
  
• De oogleden verspreiden dit vocht als je knippert
  
  
• Een teveel aan vocht wordt met via de traanbuizen afgevoerd

De inwendige bouw van het oog

• Het oog zit vast in de oogkas door oogspieren
  
  
• De oogspieren zit vast aan het harde oogvlies
  
  
• Verschillende oogspieren bewegen
  het oog in de gewenste richting

De inwendige bouw van het oog

Het hoornvlies bevat veel zenuwuiteinden. Wanneer je de zenuwuiteinden prikkelt, treedt er een reflex op. Welke reflex treedt op?

1. oogreflex
2. knipperreflex
3. kniepeesreflex
4. geen reflex

Het oog

--> bouw van het oog 

--> pupilreflex

--> werking netvlies

--> scherpstellen (accommoderen) 

--> werking van brillenglazen

welke spieren in de iris trekken zich samen als er fel licht in de ogen valt?

1. kringspieren
2. straalsgewijslopende spieren
3. geen spier
4. kringspieren en straalsgewijslopende spieren

Pupilreflex

Het oog

--> bouw van het oog 

--> pupilreflex

--> werking netvlies

--> scherpstellen (accommoderen) 

--> werking van brillenglazen

Netvlies:

• Veel zintuigcellen: Kegeltjes en Staafjes
  
• Elektrische impulsen gaan naar de hersenen via de oogzenuw 
• Blinde vlek/Gele vlek

Met de Gele vlek kun je vooral.....

1. Kleuren zien
2. In het donker goed zien
3. Contrasten (zwart/wit) zien
4. In het licht slecht zien

Leg uit waarom je op de blinde vlek met licht geen impuls kunt opwekken

Lichtreceptoren, 2 soorten: 

Staafjes - Liggen over het hele netvlies behalve in de gele en de blinde vlek.

• Lage prikkeldrempel en dus gevoelig voor licht
• Geen kleur- en detailwaarneming (wel contrasten)

Kegeltjes - Liggen in en om de gele vlek, 

• hoge prikkeldrempel en dus geschikt voor het kijken bij daglicht.
• leuren en detailswaarneming 

Gele vlek:

alleen maar kegeltjes

Blinde vlek:

geen staafjes en kegeltjes

Het oog

--> bouw van het oog 

--> pupilreflex

--> werking netvlies

--> scherpstellen (accommoderen) 

--> werking van brillenglazen

Scherp zien - accommoderen

= Platter en boller worden van de ooglens. 

Hoe plat of hoe bol de lens is bepaald hoe het licht 'gebroken' wordt.

Object is veraf, lens is plat

Object is dichtbij, lens is bol

Als de kringspieren in het straalvormig lichaam zich samentrekken, wordt de lens boller.

1. Waar
2. Niet waar

Scherp zien

Accommoderen vindt plaats door werking van het straalvormig lichaam.

Door het straalvormig lichaam aan te spannen, ontspannen de lensbandjes en wordt de lens bol (dichtbij zien).

Is het straalvormig lichaam ontspannen dan staat er spanning op de lensbandjes en staat de lens strak en is dus plat (verweg zien). 

Leg uit waarom in de verte staren ontpannend is voor je oog?

Het oog

--> bouw van het oog 

--> pupilreflex

--> werking netvlies

--> scherpstellen (accommoderen) 

--> werking van brillenglazen

Wat is het probleem als je bijziend bent?

1. Ooglens is te sterk
2. Ooglens is te zwak

Bijziend

• De ooglens is te sterk
• Voorwerpen dichtbij goed zien
• Negatieve lens nodig
• - brillenglazen

Bijziend

Wat voor lens heb je nodig als je verziend bent?

1. negatief
2. positief

Verziend

• De ooglens is te zwak
• Voorwerpen veraf goed zien
• Positieve lens nodig
• + brillenglazen

Verziend

Oudere mensen die niet goed kunnen lezen zijn.......

1. Bijziend
2. Nachtblind
3. Kleurenblind
4. Verziend

Ouderdom

• Ooglens is minder elastisch
  
• Verziende ogen
• Dichtbij slecht zien
• Positieve lens nodig
  
• + brillenglazen