BSR 11/3 2(a)ha Spelling §14 homofone werkwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 2

• Neem de theorie op blz. 267 door.
• Maak de startopdracht.
• Klaar? Begin alvast aan
    paragraaf 7.14.

§14: De spelling van homofone werkwoorden (deel 1)

Startopdracht:

2(A)HA

SPELLING

havo

Leg uit waarom het werkwoord antwoorden in onderstaande zin op twee verschillende manieren is gespeld.

- Op een moeilijke vraag antwoord ik nooit direct, terwijl Rob altijd meteen antwoordt.

vwo

Leg uit waarom het woord bereiden in onderstaande zin op twee verschillende manieren is gespeld.

- De kok bereidde de soep en de ober bracht de bereide soep naar de gasten.

• Je kunt uitleggen wat homofone werkwoorden zijn.
• Je weet wanneer je een homofoon werkwoord met een -d of -t spelt.
• Plusdoel:  Je kunt werkwoordsvormen die hetzelfde klinken (homofoon) correct spellen.

Lesdoelen

In deze les gaan we:

• De startopdracht bespreken;
• uitleg 7.14: Homofone werkwoordsvormen.
• checkmoment;
• keuze: verlengde uitleg of oefenen;
• leerdoelen checken en afronden.

Havo:

Leg uit waarom het werkwoord antwoorden in onderstaande zin op twee verschillende manieren is gespeld.

- Op een moeilijke vraag antwoord ik nooit direct, terwijl Rob altijd meteen antwoordt.

Vwo:.

Leg uit waarom het woord bereiden in onderstaande zin op twee verschillende manieren is gespeld.

De kok bereidde (pvvt) de soep en de ober bracht de bereide (bn) soep naar de gasten.

Hoe ging de startopdracht?

😒🙁😐🙂😃

Burgerschap
Stel dat iemand (ongevraagd) je spelling gaat verbeteren,
wat doet dat met je?

Homofone werkwoorden

Homofone werkwoorden

Homofoon = gelijk van klank

Homofone werkwoordsvormen = werkwoorden die hetzelfde klinken, maar verschillend geschreven worden. 

30 seconden (individueel): welke werkwoorden kun je zowel met een -t als -d spellen?

30 seconden (tweetallen): overleggen.

60 seconden (klassikaal): bespreken.

Een voorbeeld

betaalt - betaald

Hij betaalt de rekening.

Hij heeft de rekening betaald.

Je spreekt beide vormen hetzelfde uit, maar je schrijft ze anders. Dat kom omdat 'betaalt' een persoonsvorm tegenwoordige tijd is en 'betaald' een voltooid deelwoord. Oftewel, je moet de soort werkwoord herkennen, voordat je homofone werkwoorden goed kunt spellen.

-d of -t?

De keuze tussen d of t komt voor bij de persoonsvorm tegenwoordige tijd enkelvoud (pvtt) en het voltooid deelwoord (vd): gebeurt, verdient (pvtt) en gebeurd,
verdiend (vd). 

Dat probleem speelt bij zwakke werkwoorden waarvan de letter voor de uitgang en niet in ’t (e)x - f(o)ksch(aa)p zit, zoals gebeuren en verdienen. 

Het verhaal van die film is echt gebeurd/gebeurt.

* Bedenk ook waarom je voor een -d of -t kiest*

1. gebeurd
2. gebeurt

Ik vind dat ik de prijs had ... (verdienen).

* Bedenk ook waarom je voor een -d of -t kiest*

1. verdiend
2. verdient

Het ... (gebeuren, t.t) nooit,
maar toch is het vandaag wel ... (gebeuren).

* Bedenk ook waarom je voor een -d of -t kiest*

1. gebeurd, gebeurd
2. gebeurt, gebeurt
3. gebeurd, gebeurt
4. gebeurt, gebeurd

-d of -dt?

Bij de persoonsvorm tegenwoordige tijd enkelvoud is vaak de keuze tussen -d en -dt een probleem. Je hoort het verschil tussen -d en -dt niet, maar je schrijft het wel. 

Dit is alleen het geval bij werkwoorden met in de infinitief (wij-vorm) een -d voor de uitgang -en, zoals aanmelden, antwoorden en landen.

30 seconden (individueel): wanneer spel je een werkwoord met -dt?

30 seconden (tweetallen): overleggen.

60 seconden (klassikaal): bespreken.

-d of -dt?

Bepaal eerst het onderwerp dat bij de persoonsvorm hoort.

Kies vervolgens voor -d als:

• Het onderwerp het woord ik is.

Ik laad mijn telefoon op.
Antwoord ik voor mijn beurt?

• Het onderwerp het woord jij of je is dat achter de persoonsvorm staat. 

Meld jij ons even aan?

-d of -dt?

Kies voor -dt:

• in alle andere gevallen in het enkelvoud.

Het vliegtuig landt om drie uur.
Je laadt mijn iPad toch wel op tijd op? 

Verbrandt jouw vader zijn tuinafval?
De docent raadt je (= jou) aan goed te leren voor de toets.
Welke minister beantwoordt onze vraag?

Bij werkwoorden met in de infinitief geen -d voor de uitgang -en krijg je dus nooit -dt: werkwoordsvormen als *beroofdt of *verbouwdt bestaan niet, want in beroven en verbouwen zit geen d. 

* In de verleden tijd komt geen dt voor!

* Bijvoeglijk naamwoorden schrijf je altijd zo kort mogelijk! De verbrede stoep.

... (Worden) je tweelingbroer straks aanvoerder van ons team of ... (worden) je dat liever zelf?

* Bedenk ook waarom je voor een -d of -t kiest*

Welke vorm is juist? En waarom?

1. De gemorste wijn maakte vlekken op de vorig weekend gewitte vloer.
2. De gemorstte wijn maakte vlekken op de vorig weekend gewitte vloer.

De door mijn oma ... (bereiden) maaltijd was heerlijk.

Voor Engels ... (ontleden, t.t.) Gabrielle alle zinnen, maar Annemarie heeft er nog geen één ... (ontleden).

Hoewel de tuin uitbundig was ... (versieren) voor de jarige job, was hij niet ... (verrassen).

'Ik weet wat homofone werkwoorden zijn.'
0 = echt (nog) niet / 10 = absoluut wel

010

'Ik kan homofone werkwoorden op de juiste manier spellen.'
0 = echt (nog) niet / 10 = absoluut wel

010

Mijn vader ... (vertellen, t.t.) alle verhalen door die mijn opa aan hem heeft ... (vertellen).

Toen de vijandige soldaten de stad ... (verwoesten)
, ... (ontvluchten) de burgers hun ... (verbranden) huizen.

Uitlegvideo

Aan het werk

Wat?	Cursus 7.14 Homofone werkwoorden. Havo: Opdracht 1 t/m 4. Vwo: Opdracht 1 t/m 4. In je online boek (Magister -> leermiddelen).
Hoe?	Keuze: zelfstandig of in tweetallen.
Hulp	De 4 B's, het oogje en het schema op blz. 298.
Tijd	Timer.
Klaar?	Keuze 1: Verder oefenen in de online trainer. * Kies je eigenlijk moeilijkheidsgraad. Keuze 2: Verder oefenen in het online boek. Keuze 3: Verder in je leesboek.

uitlegwebsite

Trainer

• Je weet wat homofone werkwoorden zijn.
• Je weet wanneer je een homofoon werkwoord met een -d of -t spelt.
• Plusdoel:  Je kunt werkwoordsvormen die hetzelfde klinken (homofoon) correct spellen.

Lesdoelen

Hoe ging het oefenen met
deze spellingregel je af?

😒🙁😐🙂😃

Wat heb je geleerd over homofone werkwoorden?

Waarom stond er foto van iemand die aan het betalen is bij de introductie van deze paragraaf?

Kies het juiste werkwoord:

"De helikopter ... een half uur te vroeg."

1. land
2. landt
3. lant

Het gebeur... regelmatig dat men fouten maakt in werkwoordspelling.

1. gebeurd
2. gebeurt
3. gebeurdt
4. gebeurdde

Ik ... (vermoeden) dat jij dat ook niet echt grappig ... (vinden).

1. vermoet, vind
2. vermoedt, vindt
3. vermoed, vindt
4. vermoed, vind

Maak zelf een zin waarin een homofoon werkwoord op twee manieren gespeld wordt.

Welk onderdeel van dit hoofdstuk (spelling) vind jij nog het lastigst?

1. Tussenletters in samenstellingen
2. Aan elkaar of los
3. Werkwoordsvormen en werkwoordstijden
4. Homofone werkwoorden