Persoonlijkheidsstoornissen Cluster C

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Persoonlijkheidsstoornissen Cluster C

Programma

- Terugblik

- Theorie cluster c

- Behandelingen

- Oefenvragen

terugblikken

terugblikken

terugblikken

terugblikken

Oorzaken persoonlijkheidsstoornis

Temperament

Opvoeding

Sociale factoren

Levenservaring

De samenhang tussen deze oorzaken is belangrijker dan de individuele oorzaken.

Persoonlijkheidsstoornissen

Cluster C

Vermijdende-persoonlijkheidsstoornis (voorheen ontwijkende): een aanhoudend patroon van sociale geremdheid, gevoelens van tekortschieten en overgevoeligheid voor een mogelijk negatief oordeel.

Afhankelijke-persoonlijkheidsstoornis: een aanhoudend patroon van onderdanig en aanklampend gedrag dat samenhangt met een overmatige behoefte om verzorgd te worden.

Dwangmatige-persoonlijkheidsstoornis (voorheen obsessieve-compulsieve): een aanhoudend patroon van gepreoccupeerd bezig zijn met ordelijkheid, perfectionisme en controle.

Vermijdende persoonlijkheidsstoornis

Mensen met een vermijdende persoonlijkheidsstoornis hebben een chronische angst voor afwijzing en kritiek.

Leg uit wat de symptomen van een vermijdende persoonlijkheidsstoornis zijn en bespreek hoe deze stoornis kan worden behandeld.

Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis

Mensen met een afhankelijke persoonlijkheidsstoornis worden vaak gezien als erg aardig, lief en behulpzaam. Meningsverschillen gaan ze het liefst uit de weg, want het uiten van een eigen mening kan ertoe leiden dat je ruzie krijgt, of erger nog, dat de ander je verlaat.

Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis

• Moeite met nemen van alledaagse beslissingen
• Neemt geen eigen verantwoordelijkheid
• Uit eigen mening niet
• Komt zelf niet tot initiatief
• Doet alles voor steun
• Vervangt snel een relatie

Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis

Pas op voor pleasen!

Zorg voor een veilige omgeving

Zelfredzaamheid bevorderen

Stimuleer eigen keuze maken

Dwangmatige persoonlijkheidsstoornis

Dwangmatige persoonlijkheidsstoornis

Mensen met een dwangmatige persoonlijkheidsstoornis hebben een obsessieve behoefte aan controle en perfectionisme.

Leg uit wat de symptomen van een dwangmatige persoonlijkheidsstoornis zijn en bespreek hoe deze stoornis kan worden behandeld.

Disney prinsessen en hun problematiek

Elsa

1. Vermijdend
2. Afhankelijk
3. Dwangmatig
4. Geen van allen

Elsa: Vermijdend.

Ze duwt iedereen weg die te dicht bij haar komen. Ze loopt weg om alleen te zijn. Ze vlucht naar haar ijspaleis. Ze wilt alles alleen doen en stippelt haar eigen pad uit bij frozen 2.

Assepoester

1. Vermijdend
2. Afhankelijk
3. Dwangmatig
4. Geen van allen

Assepoester: Afhankelijk. Ze houdt zich afhankelijk en klein. Wachten op de prins.

Ariël

1. Vermijdend
2. Afhankelijk
3. Dwangmatig
4. Geen van allen

Ariël: Dwangmatig, een obsessie voor mensen en hun spullen wat ze in een grot verzameld.

Prinsessen

Elsa: Vermijdend. 

Ze duwt iedereen weg die te dicht bij haar komen. Ze loopt weg om alleen te zijn.  Ze vlucht naar haar ijspaleis. Ze wilt alles alleen doen en stippelt haar eigen pad uit bij frozen 2.

 

Assepoester: Afhankelijk. Ze houdt zich afhankelijk en klein. Wachten op de prins.

Ariël: Dwangmatig, een obsessie  voor mensen en hun spullen wat ze in een grot verzameld.

Behandelingen persoonlijkheidsstoornissen

Schematherapie: je eigen schema's, overtuigingen en denkpatronen leren kennen.

Dialectische gedragstherapie: eerst anders doen, dan ga je anders denken.

Korte termijn groepspsychotherapie: doel is afname van angst voor emoties.

MBT = Mentalization-based Treatment (borderline): je leert je eigen emoties, gevoelens, acties én die van anderen begrijpen en verklaren vanuit achterliggende gevoelens, gedachten, behoeften en motivatie. Dat leren begrijpen wordt mentaliseren genoemd.

Ondersteuningsgroep borderline persoonlijkheidsstoornis: ondersteuningsgroep familieleden

VERS-training (borderline) = Vaardigheidstraining EmotieRegulatieStoornis: Hierbij worden emoties voorgesteld als pannen waarin de oplopende emoties steeds meer gaan borrelen en uiteindelijk overkoken. Je leert wat jij zelf en wat je naasten kunnen doen, om oplopende emoties beter te hanteren. 

Korte termijngroepstherapie: Doel is te leren om lastige gevoelens zoals angst, schaamte, pijn en schuld niet langer te vermijden en zo ruimte te maken voor verborgen, adaptieve gevoelens. 

Het opsporen, beïnvloeden en veranderen van de schema’s en valkuilen. 

Het uitgangspunt bij schemagerichte therapie is dat bepaalde (vroege) ervaringen in combinatie met iemands temperament hebben geleid tot bepaalde schema’s. Schema’s bepalen hoe je kijkt naar jezelf, naar anderen en naar de wereld om je heen. 

18 schema's 

Eerst anders doen, dan ga je anders denken.

Tot slot: mini quiz

Cluster A

Cluster B

Cluster C

Excentriek, vreemd

Dramatisch, emotioneel, labiel

Angstig, nerveus

Paranoïde/Schizoïde/

Schizotypische 

persoonlijkheidsstoornis

Borderline/Antisociale/ Narcistische/

Theatrale/Histrionische persoonlijkheidsstoornis

Afhankelijke/Vermijdende

Dwangmatige (obsessief-compulsieve) 

persoonlijkheidsstoornis

Wat is een obsessieve-compulsieve stoornis?

1. Last van claustrofobie
2. Langere tijd overdreven angstig en bezorgd
3. Extreem bang zijn bij lichamelijke klachten
4. Last van dwanggedachten of dwanghandelingen

Welke kenmerken horen bij cluster B persoonlijkheidsstoornissen?

1. vreemd of excentriek
2. moeite met beheersen van impulsen en emoties
3. angstige of gespannen, grote mate van controle
4. geen flauw idee

Wat is cluster A persoonlijkheidsstoornis?

De persoonlijkheidsstoornissen die vallen onder Cluster A hebben kenmerken die vaak worden omschreven als 'vreemd' of 'excentriek'. Tot dit cluster horen 3 typen: de paranoïde, schizoïde en schizotypische persoonlijkheidsstoornis.

Tot cluster B behoren mensen die zeer verhit kunnen reageren, impulsief zijn en het moeilijk vinden om met hun emoties om te gaan.

borderline persoonlijkheidsstoornis.

antisociale persoonlijkheidsstoornis.

theatrale persoonlijkheidsstoornis.

narcistische persoonlijkheidsstoornis.

Wat betekent cluster C?

De persoonlijkheidsstoornissen die vallen onder cluster C hebben vaak kenmerken die worden omschreven als angstig, gespannen en grote mate van controle. Tot dit cluster behoren 3 typen: de afhankelijke, vermijdende en dwangmatige (obsessief-compulsieve) persoonlijkheidsstoornis.

Tom is het liefst alleen. Is achterdochtig als zijn zus hem op zoekt. Zijn zus begrijpt niet wat hij zegt. Er is geen touw aan vast te knopen. Hij is excentriek gekleed.

1. Borderline
2. Vermijdende persoonlijkheidsstoornis
3. Antisociale persoonlijkheidsstoornis
4. Schizotypische persoonlijkheidsstoornis

Wat zijn de kenmerken bij een borderline persoonlijkheidsstoornis?

1. Weinig contact met anderen en leven vaak geïsoleerd
2. Moeite met aangaan en in stand houden van relaties en zijn vaak impulsief
3. Dwangmatig handelen en onzelfstandig

Vragen?

Evaluatie
In deze les..

heb ik actief meegedaan en heb ik iets geleerd

heb ik actief meegedaan, maar had ik meer kunnen leren

had ik actiever mee kunnen doen, ik heb niets geleerd