BT - Psychiatrische zorg - Persoonlijkheidsstoornissen vPO21D

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Psychiatrische zorg

Dissociatieve &  Persoonlijkheidsstoornissen

Planning

Vandaag dissociatieve stoornis en persoonlijkheidsproblematiek. 

Volgende week online, let op 8.30!

Lesdoelen van vandaag

• Na de les kan je omschrijven wat een dissociatieve stoornis inhoudt. 
• Na de les kan je drie verschillende persoonlijkheidsstoornissen benoemen. 
• Na de les kan je drie kenmerken benoemen passend bij een borderline persoonlijkheidsstoornis

Dissociatie

Dissociatie

Een dissociatieve stoornis is een psychische stoornis waarbij dissociatie het belangrijkste en meest centrale kenmerk vormt. Dissociatie is een verstoring en/of onderbreking van het normale psychisch functioneren, die van invloed is op onder andere het denken, geheugen, identiteit, emotie, perceptie, lichaamsbeleving, motorische controle en gedrag.

Hoeveel procent van de mensen met DIS (dissociatieve identiteitsstoornis) heeft ook PTSS?

1. 12%
2. 45%
3. >80%
4. 2,5%

Vijf verschillende types

De DSM-5 onderscheidt op basis van kenmerken vijf typen dissociatieve stoornissen:

1. dissociatieve identiteitsstoornis (DIS);

2. dissociatieve amnesie;

3. depersonalisatie - derealisatiestoornis;

4. andere gespecificeerde dissociatieve stoornis (AGDS, voorheen dissociatieve stoornis NAO);

5. ongespecificeerde dissociatieve stoornis

Zoek op (thuisarts.nl - GGZstandaard etc.) wat de behandelmogelijkheden zijn en geef als antwoord.

Persoonlijkheidsproblematiek

Bij persoonlijkheidsstoornissen is sprake van manieren van over zichzelf en anderen denken en voelen die een aanzienlijke negatieve invloed hebben op het functioneren van mensen in vele aspecten van hun leven. 

Persoonlijkheidsstoornissen: clusters

De verschillende persoonlijkheidsstoornissen worden onderverdeeld in 3 clusters:

• Cluster A  Mensen met deze stoornissen komen vaak eigenaardig of excentriek over.

• Cluster B  Deze mensen komen vaak dramatisch, emotioneel of wispelturig over.

• Cluster C  Deze mensen hebben gemeen dat ze vaak wat zorgelijk en vreesachtig overkomen.

Cluster A

Eigenaardig / Excentriek

Cluster B

Dramatisch / emotioneel / wispelturig

Cluster C

Zorgelijk / vreesachtig

Paranoïde persoonlijkheidsstoornis

Antisociale persoonlijkheidsstoornis

Borderline persoonlijkheidsstoornis

Schizoïde persoonlijkheidsstoornis

Schizotypische persoonlijkheidsstoornis

Ontwijkende persoonlijkheidsstoornis

Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis

Obsessieve-compulsieve persoonlijkheidsstoornis

Narcistische persoonlijkheids-stoornis

De volgende persoonlijkheidsstoornissen worden in de DSM-5 onderscheiden:

• Paranoïde-persoonlijkheidsstoornis: een patroon van wantrouwen en achterdocht waardoor de motieven van anderen als kwaadwillend worden geïnterpreteerd.

• Schizoïde-persoonlijkheidsstoornis: een patroon van afstandelijkheid in sociale relaties en een beperkt scala van emotionele expressies.

• Schizotypische-persoonlijkheidsstoornis: een patroon van direct gevoeld ongemak in intieme relaties, met cognitieve of perceptuele distorsies en excentriek gedrag.

• Antisociale-persoonlijkheidsstoornis: een patroon van gebrek aan respect voor en schending van de rechten van anderen.

• Borderline-persoonlijkheidsstoornis: een patroon van instabiliteit in de interpersoonlijke relaties, van het zelfbeeld en van het affect, en duidelijke impulsiviteit.

• Histrionische-persoonlijkheidsstoornis: een patroon van excessieve emotionaliteit en aandacht vragen.

• Narcistische-persoonlijkheidsstoornis: een patroon van grandiositeit, behoefte aan bewondering en een gebrek een empathie.

• Vermijdende-persoonlijkheidsstoornis: een patroon van sociale geremdheid, gevoelens van tekortschieten en hypersensitiviteit voor een negatief oordeel.

• Afhankelijke-persoonlijkheidsstoornis: een patroon van onderdanig en aanklampend gedrag dat samenhangt met een excessieve behoefte om te worden verzorgd.

• Dwangmatige-persoonlijkheidsstoornis: een patroon van gepreoccupeerd bezig zijn met ordelijkheid, perfectionisme en controle.

zelf ingebeelde belangrijkheid en uniekheid, behoefte aan bewondering en een gebrek aan invoelend vermogen

alles overheersende behoefte om in het centrum van de aandacht te staan

instabiliteit in relaties, zelfbeeld en stemming (affect) en duidelijk aanwezige impulsiviteit

sociaal onverantwoordelijk gedrag en het gebruiken en uitbuiten van een ander zonder daarbij schuldgevoelens te hebben

narcistische persoonlijkheidsstoornis

histrionische persoonlijkheidsstoornis

borderline persoonlijkheidsstoornis

antisociale persoonlijkheidsstoornis

Symptomen BPS

zwart-wit denken

stemmingswisselingen

impulsiviteit

moeilijk contact kunnen leggen

moeilijk alleen kunnen zijn

woede uitbarstingen

dreigen met zelfdoding, evenals zelfverwonding, alcohol en drugsmisbruik,

eetstoornissen, gok- koopverslavingen, dissociatieve en psychotische verschijnselen

Maak een keuze

Script

Schrijf een script tussen een zorgvrager met een borderline persoonlijkheidstoornis en een verpleegkundige. 

Recensie schrijven

Bekijk de aflevering van de Bovenkamer #3. Ro (21) heeft door borderline geen controle over haar emoties. 

Lesdoelen van vandaag

Na de les kan je omschrijven wat een dissociatieve stoornis inhoudt. 

Na de les kan je drie verschillende persoonlijkheidsstoornissen benoemen. 

Na de les kan je drie kenmerken benoemen passend bij een borderline persoonlijkheidsstoornis

Check-out