§5.1, Straling en Bronnen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

STRALING

§ 5.1 Straling en Bronnen

Straling

elektromagnetische straling

Met straling kun je kanker genezen.

1. Waar
2. Niet waar

Van straling kun je kanker krijgen.

1. Waar
2. Niet waar

Ioniserende straling

Ioniserende straling kan moleculen
(waaronder DNA)
kapot maken. 

Straling afschermen

Bescherming tegen straling

Straling gebruiken

Straling kun je ook in je voordeel gebruiken. Bijvoorbeeld in het ziekenhuis om bepaalde ziekten te behandelen of bepaalde processen in het lichaam zichtbaar te maken.

Toepassingen straling

Medische toepassing:

Diagnosticeren

Behandeling 

Welke medische techniek gebruik geen straling?

1. Röntgenfoto's
2. CT-scan
3. Echografie
4. Radiotherapie

Welke natuurkundige ontdekte
de radioactiviteit?

1. Marie Kondo
2. Marie Curie
3. Jim Carrey
4. Mariah Carey

Toepassing Industrie

Materiaal onderzoek (Bragg reflectie)

Conserveren van voedsel (doorstralen)

Steriliseren van instrumenten

Atoom structuur

Kern:

Protonen

Neutronen

Elektronen

lading

gewicht

Ionen

Ion = geladen atoom (elektronen teveel of te weinig)

Straling kan atomen ioniseren

Radioactief verval

Alfadeeltjes komen in lucht verder dan in weefsel.

1. Waar
2. Niet waar

Overal op aarde is de achtergrondstraling even sterk.

1. Waar
2. Niet waar

Doordringend vermogen

Ioniserend vermogen

genoeg energie om een elektron weg te "kicken" : ion maken

Straling voel je niet

Maar je kunt

radioactieve straling

meten met een
geiger muller teller

Waar komt straling vandaan?

Natuurlijk

Kunstmatig

Bestraling vs besmetting

bestraling: blootgesteld aan straling van buitenaf (röntgenfoto, kerncentrales, kosmische straling)

besmetting: straling van binnen (kalium, tracers in PET-scan)

Resultaat: mutaties (ionisatie) van het DNA
Kan leiden tot kanker
Straling kan ook tumoren kapot maken!