2.5 Oorlogen om vrijheid en macht

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Voor het einde van de timer, zorg je dat je klaar bent voor de les (dus niet pas als de timer voorbij is....)

Lessonup

• Gebruik je eigen naam (smiley/emoji mag)

• Gebruik elke keer dezelfde naam!

Rules!

• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, etc.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we zoveel mogelijk na de les of in de pauze
• De telefoon blijft in de tas, broekzak (o.i.d) tenzij anders wordt aangegeven.
• We gebruiken de laptop uitsluitend voor schooldoeleinden
  

Plaats de namen op de goede plek:

Hades

Hera

Zeus

Ares

Poseidon

Dionysos

Demeter

Wat is een stadstaat?

1. Zelfstandig staat die bestaat uit een gebied aangegeven door grenzen
2. Zelfstandige staat die bestaat uit een stad
3. Zelfstandige staat die bestaat uit een stad met het omliggende gebied
4. Zelfstandige staat die bestaat uit meerdere steden die samenwerken

In de stadstaat Athene was een...

1. Tirannie
2. Democratie
3. Aristocratie
4. Monarchie

In de stadstaat Sparta was een...

1. Tirannie
2. Democratie
3. Aristocratie
4. Monarchie

De Spartaanse samenleving bestond volledig in het teken van oorlog voeren. Waarom?

• Het Perzische rijk
• De gemeenschappelijke vijand van Griekenland

• Sparta en Athene (+bondgenoten) komen samen om tegen Perzië te vechten.
  

• Slag bij Marathon
  
• Slag bij Thermopylae
• Slag bij Salamis
  

Bij de slag bij Thermopylae vochten 300 Spartanen (en 1700 Grieken) tegen circa 200.000 perzen. Hoe kan het dat zij toch standhielden?

Athene de baas

• Na de oorlogen met Perzië wordt Athene de machtigste stadstaat in Griekenland.

• Athene richt een zeebond op waarbij bijna alle Griekse eilanden (soms onder dwang) aan mee doen. Voor het geval Perzië weer zou aanvallen

• Als reactie richt Sparta ook een zeebond op. In 431 v.chr leidt het tot een oorlog tussen Sparta en Athene
  

Wie zou deze oorlog winnen? Het machtige Sparta of het veel grotere Athene?

1. Sparta
2. Athene

Stand van zaken....

• Perzië verslagen door de Grieken onder leiding van Athene

• Athene verslagen door Sparta tijdens de Peloponnesische oorlog
  

Welke gevolgen hebben deze oorlogen voor de stadstaten?

De stadstaten worden zeer verzwakt

Gebied van Macedonië

circa 100 jaar na de Peloponnesisch oorlog (336 v.chr)

Gebied van Macedonië (Alexander de Grote)

in het jaar 326 v.chr

Hoelang heeft Alexander de Grote erover gedaan om al dat gebied te veroveren?

1. 10 jaar
2. 25 jaar
3. 50 jaar
4. 75 jaar

Bedenk een reden waarom het voor Alexander de Grote vrij gemakkelijk was om de Grieken & Perzen in zo'n korte tijd te verslaan

Alexander de Grote

• Binnen 10 jaar veroverd Alexander de Grote het hele Perzische rijk.

• Briljant strateeg; met een kleiner leger wist hij heel Perzië te veroveren

• Beetje egoïstisch; stichtte veel steden, waarvan hij de meeste 'Alexandrië' noemde.

• Bracht culturen samen: Hellenisme
  

Lees de tekst hiernaast.

Leg uit dat het raar is dat een Griek zich als god laat afbeelden

Bij de Perzische volken viel dit juist goed. Waarom zou dit zijn?

1. Omdat zij het al gewend waren dat hun koning als god werd gezien
2. Omdat Alexander de Grote hele grote daden had gedaan, het is niet meer dan logisch dat hij een god is
3. Omdat de Perzen grotendeels uit slaven bestond, zij zagen Alexander als een verlosser
4. Omdat zij nog niet zoveel goden hadden en er graag een paar bij wilden hebben

Hellenisme

• Alexander de grote wilde de Perzische cultuur niet vervangen door de Griekse, maar samenvoegen.

• Liet Griekse agora's, tempels, theaters en gymnasia bouwen

Maar....

• Perzische gebruiken bleven.
• Zowel Griekse als Perzische bestuurders
• Trouwde zelf met een Perzische vrouw
• Moedigde zijn soldaten/generaals aan om zelf met Perzische vrouwen te trouwen
  

Waarom zou het voor Alexander de Grote belangrijk zijn, om de Perzische cultuur intact te houden?

Toch werd één van deze twee culturen als belangrijker gezien dan de ander. Welke?

1. De Griekse
2. De Perzische

Het einde van een wereldrijk

• Alexander de Grote sterft op 32 jarige leeftijd aan.....? Ziekte? vergiftiging?
  

• Alexander de Grote laat geen opvolger na.

• Het rijk valt uiteen in drie stukken onder het bestuur van zijn drie belangrijkste generaals.
  

• Eén ding blijft: het hellenisme verspreid zich over een heel groot gebied

Homework

Lezen: 

Maken: 75, 80, 82, 91, 93