Griekse oorlogen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Strijden en sporten

(Les sluit aan bij TvG 4.5)

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je uitleggen waarom de Grieken soms samen moesten werken, waarom Sparta en Athene met elkaar in oorlog raken.

De Perzische Oorlogen

Eerste perzische oorlog 499 v.C - 492 v.C

Tweede Perzische oorlog 480 v.C-479 v.C

Verdediging tegen de Perzen

• De Grieken voerden vaak oorlog met elkaar, maar toen de Perzen kwamen moesten ze samen Griekenland verdedigen
• De Perzen veroverden gebied langs de Middellandse Zee, waar veel Griekse kolonies en handelsplaatsen lagen. Met name Griekse kolonies in Turkije hadden veel last van de Perzen. De Griekse kolonies konden niet meer vrij handelen.
  
• Doordat Athene een opstand (Ionische Opstand) in het Perzische Rijk steunde, had Perzië een motief om Athene aan te vallen
  
  
• De Grieken wisten in 490v.Chr. de Perzen bij de stad Marathon te verslaan

Met een groot leger trekken de Perzen door Griekenland. Bij het plaatsje Marathon worden de Perzen uiteindelijk verslagen. Om dit goede nieuws naar Athene te brengen, werd Philippides naar Athene gestuurd. Volgens de legende rende hij in één keer naar Athene. Hij rende daarmee de eerste marathon.

Slag bij Marathon

• In 490 v.Chr. verrasten de Griekse legers onder leiding van Athene het leger van Darius in de slag bij Marathon.
• Het verhaal gaat dat na de overwinning een Atheense ijlbode de 42 kilometer en 195 meter naar Athene rennend aflegt en hiermee de eerste marathon in de geschiedenis loopt. Met zijn laatste adem brengt hij nog 'nenikèkamen' ('we hebben gewonnen') uit en sterft ter plekke.
  

De Perzen vallen opnieuw aan I

• In 480v.Chr proberen de Perzen (Xerxes I) Griekenland nogmaals te veroveren. De Griekse stadstaten werken samen in de Helleense Bond onder leiding van Sparta.
  
  
• Het Perzische leger van ruim 300.000 man werd dagenlang tegen gehouden door slechts 300 Spartanen
  
  
• Het gaf de Atheners voldoende tijd om de stad te ontruimen
  
  
• Uiteindelijk werden de Perzen dankzij de Atheense vloot verslagen

De Perzen vallen opnieuw aan II

• De Helleense Bond en de Perzen vochten met elkaar in de slag bij Thermopylae.
  
  
• de Grieken verloren op het land van het veel grotere Perzische leger.
  
  
• Uiteindelijk werden de Perzen dankzij de Atheense vloot verslagen in de slag bij Salamis in 480 v.Chr. Later wordt ook het Perzische landleger verslagen.  Athene krijgt zo de leiding over de strijd.
  

Peloponnesische oorlog

431 v.C - 404 v.C

Grieken tegen Grieken I

• Na de Perzische oorlogen kwam er een Griekse burgeroorlog
  
  
• De buitenlandse politiek van Athene was brutaal. Ze drongen andere stadstaten geld te betalen en militaire steun te verlenen
  
  
• Sparta kon de houding van Athene niet waarderen. Ze kwamen in oorlog met elkaar en elkaars bondgenoten
  
  
• De aanleiding (directe oorzaak) voor de oorlog was een handelsconflict

In het rood Athene en zijn bondgenoten.

In het blauw Sparta en zijn bondgenoten

Grieken tegen Grieken II

• Athene en Sparta gingen allebei op zoek naar bondgenoten.
  
  
• Sparta ging als eerste met bevriende stadstaten samenwerken in de Peloponnesische Bond
  
• Athene voelde zich bedreigd door deze samenwerking en richtte daarom een eigen bond op, de Delische Bond.
  
  
•  Peloponnesische Oorlog (431 - 404 v.Chr.)
  

Alexander de Grote

336 v.C-323 v.C

Alexander de Grote

* Door de zwakte van de verschillende Griekse stadstaten kwam vanaf 360 v.Chr. het Macedonische koninkrijk in het noorden op.

* Alexander III ‘de Grote’ is één van de grootste militaire leiders uit de wereldgeschiedenis. Onder zijn leiding veroveren de Grieken het machtige Perzische Rijk.

Alexander de Grote??

* Alexander III veroverde als groot legerleider veel gebieden.

* Alexander III stichtte een groot aantal steden die hij vaak naar zichzelf vernoemde. In deze steden speelden handel en wetenschap een grote rol.

* Alexander III verspreidde het hellenisme. Hij verspreidde de Griekse cultuur, maar nam zelf ook veel van de Perzische cultuur over.

Rijk van Alexander de Grote