Les 7. 14.11 Zuurstoftransport

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom

Telefoon in telefoontas

Tas van tafel

Laptop + Binas pakken
Notitiespullen + rekenmachine pakken

Ga in deze Lesson-Up

Voorkennis:
Wat is de reactievergelijking van het proces waarbij wij onze energie krijgen?

PS: wat hebben wij nodig voor energie/wat komt er bij vrij?

Voorkennis
a. Welk onderdeel van bloed vervoert zuurstof?
b. Hoe heet het molecuul waarmee zuurstof vervoert wordt?
c. Wat is de afkorting van het molecuul uit vraag b?

DOELEN

Je kunt met behulp van Binas tabel 83E uitleggen hoe rode bloedcellen helpen bij het transport van O2 en CO2.

Je kunt met behulp van de evenwicht reactie tussen  Hb, O2 en Oxyhemoglobine & zuurstofdissociatiecurves bepalen hoeveel zuurstof er in weefsels wordt afgegeven of opgenomen.

Je kunt met behulp van zuurstofdissociatiecurves het BOHR Effect uitleggen (pH, pCO2 en temperatuur) Binas tabel 83D.

Waar zal in het lichaam de laagste zuurstofverzadiging van hemoglobine aanwezig zijn?

1. Longen
2. Actieve weefsels
3. Passieve weefsels

Koolstofdioxide transport
Binas tabel 83E

Bij een hoge koolstofdioxideconcentratie in het bloedplasma wordt het zuurstof dat gebonden is aan hemoglobine vervangen. 

Koolstofdioxide bindt zich dan of aan hemoglobine (HbCO2) of wordt in de rode bloedcel samen met H2O omgezet naar HCO3- en H+

H+ bindt zich dan aan Hb (HbH), HCO3- komt in het bloedplasma

De vrijgekomen zuurstof wordt opgenomen door de weefselcellen

Koolstofdioxide transport (83E)

In de longblaasjes is er juist een hoge zuurstofconcentratie in het bloedplasma. 

Hierdoor verdringt de zuurstof de aan Hb gebonden H+ en CO2.

De H+ reageert weer met HCO3- en vormt H2O en CO2.

CO2 diffundeert het longblaasje uit 

Wat is het effect van de CO2 concentratie op de zuurstofverzadiging van hemoglobine

1. Hoe hoger de CO2 concentratie, hoe hoger de zuurstofverzadiging van Hb
2. Hoe hoger de CO2 concentratie, hoe lager de zuurstofverzadiging van Hb
3. Hoe lager de CO2 concentratie, hoe hoger de zuurstofverzadiging van Hb
4. Hoe lager de CO2 concentratie, hoe lager de zuurstofverzadiging van Hb

DOELEN

Je kunt met behulp van Binas tabel 83E uitleggen hoe rode bloedcellen helpen bij het transport van O2 en CO2.

Je kunt met behulp van de evenwicht reactie tussen  Hb, O2 en Oxyhemoglobine & zuurstofdissociatiecurves bepalen hoeveel zuurstof er in weefsels wordt afgegeven of opgenomen.

Je kunt met behulp van zuurstofdissociatiecurves het BOHR Effect uitleggen (pH, pCO2 en temperatuur) Binas tabel 83D.

Welke BINAS tabel?

Altijd 83D

Welk diagram en curve hangt af van de gegeven informatie.

Lees het O2 verzadigingspercentage van Hb af (%)

a) T=37C,  pO2= 6

b) pCO2=5,3 kPa, pO2=8 kPa

c) pH=7,2, pO2 = 2kPa

Wat is de zuurstofverzadiging van hemoglobine bij de volgende omstandigheden?
a) T=37C, pO2= 6
b) pCO2=5,3 kPa, pO2=8 kPa
c) pH=7,2, pO2 = 2kPa

VRAAG

HOEVEEL ZUURSTOF WORDT OPGENOMEN IN DE LONGEN?

in ml O₂ /L bloed

Lees bovenin 83D. Hoeveel mL zuurstof is er gevonden bij 100% verzadiging per 100 mL bloed

Naar welke gegevevens zoek je?

Strategie

1. Hoeveel zuurstof komt de longen/weefsels in?
2. Hoeveel zuurstof gaat de longen/weefsels uit?
3. Wat is er dus opgenomen?

Gegevens?
Begin van het haarvat long: pCO2=5,3 kPa, pO2 = 2kPa
Eind van het haarvat long: pCO2=2,7. pO2=12kPa

Hoeveel mL zuurstof wordt er opgenomen in de longen?

Omrekenen naar ml/L

100% verzadiging is 200ml O2 / L bloed

Hoeveel mL zuurstof zat er per liter bij de vorige vraag?

a. Bereken hoeveel zuurstof wordt afgegeven in een spier in actie per 100 mL bloed. Begin van het haarvat pCO2 = 2,7 kPa Eind van het haarvat pCO2 = 10,7 kPa. De zuurstofspanning aan het begin van het haarvat = 12kPa, aan het eind van het haarvat 2 kPa.
b. Reken daarna om hoeveel mL zuurstof dat is per liter bloed.

Vergelijk je vorige antwoord met een spier in rust. Daar is de pCO2 5,3 kPa en de pO2 5kPa. Hoeveel meer O2 wordt er in actie afgegeven?

Welkom

Telefoon in telefoontas

Tas van tafel

Laptop + Binas pakken
Notitiespullen + rekenmachine pakken

Ga in deze Lesson-Up

a. Bereken hoeveel zuurstof wordt afgegeven in een spier in actie per 100 mL bloed. Begin van het haarvat pCO2 = 2,7 kPa Eind van het haarvat pCO2 = 10,7 kPa. De zuurstofspanning aan het begin van het haarvat = 14kPa, aan het eind van het haarvat 3 kPa.
b. Reken daarna om hoeveel mL zuurstof dat is per liter bloed.
c. Vergelijk je antwoord van vraag a met een spier in rust. Daar is de pCO2 5,3 kPa en de pO2 6 kPa. Hoeveel meer O2 wordt er in actie afgegeven?

DOELEN

Je kunt met behulp van Binas tabel 83E uitleggen hoe rode bloedcellen helpen bij het transport van O2 en CO2.

Je kunt met behulp van de evenwicht reactie tussen  Hb, O2 en Oxyhemoglobine & zuurstofdissociatiecurves bepalen hoeveel zuurstof er in weefsels wordt afgegeven of opgenomen.

Je kunt met behulp van zuurstofdissociatiecurves het BOHR Effect uitleggen (pH, pCO2 en temperatuur) Binas tabel 83D.

Het Bohr-effect

Bij een weefsel dat actief is:
- Neemt de temperatuur toe
- Neemt de PCO2 toe
- Neemt de pH af

Dit heeft alle drie effect op de zuurstofverzadiging van hemoglobine

83D. Hoeveel mL zuurstof is er meer gebonden aan hemoglobine bij een PCO2 van 2,7 en een PCO2 van 8,0 (allebei een PO2 van 4 kPa)

Bohr effect

Meer afgifte van O2 in de organen bij activiteit.

Dit komt doordat hemoglobine van vorm verandert bij dalende pH, stijgende temperatuur en CO2 gehaltes.

Leg uit waarom een bultrug 30 minuten onder water kan blijven (2p)

Het antwoord op de vorige vraag

Huiswerk

Maak de opdrachten die horen bij 14.11

Moeilijk? Bekijk de video's op de volgende slides en ga naar KWT
Extra oefenen? Ga ook naar KWT