Gehandicaptenzorg hoofdstuk 21

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 2

Waar denk je aan
bij blindheid?

Benoem allemaal 1 onderdeel van het oog en zoek er een plaatje bij:

Wat wil je weten over de anatomie van het oog?

Wat wil je weten over de werking van het oog?

Slechtziendheid en blindheid

Functioneert bij veel mensen niet 100%

Je bent pas slechtziend als je met hulpmiddelen minder dan een derde ziet of sterk beperkt gezichtsveld hebt

Soorten 

Slechtziendheid: zorgvrager ziet minder dan 30% of met een gezichtsveld minder dan 30 graden; hulpmiddelen vermeerderen dit niet

Maatschappelijk blind: zorgvrager ziet minder dan 5 %, gezichtsveld kleiner dan 10 graden

Blindheid: zorgvrager ziet niets, ook geen licht

Beschadigingen aan het oog

Stoornissen tijdens of na geboorte

Erfelijke factoren

Tumor, slechtziendheid of blindheid

vertroebeling van de lens

vuurwerk en vergiftiging

verwonding door werk en ontstekingen

Diabetes, nier- of vaatziekten, tumoren

MS of ouderdom

Oogafwijkingen

Conjuctivitus:

• Oog is rood, gezwollen en traant hevig
• Virus, bacteriële infectie of allergie
• Behandeling door antibiotica
• Droge omgeving of tekort aan traanvocht
• Slechte hygiëne

Mevrouw Van der Spek is een dame van negentig jaar oud. Vanaf haar geboorte is mevrouw blind. Ze woont sinds drie jaar samen met meneer Nagel. Ten gevolge van presbyopie is meneer slechtziend.. Het stel redt zich uitstekend, maar nu heeft mevrouw Van der Spek haar been gestoten en het wondje wil maar niet dicht. Maud komt iedere dag bij mevrouw om het wondje te verbinden. Op een dag zegt meneer Nagel dat hij het toch wel lastig vindt dat ze iedere dag moeten wachten tot iemand het wondje komt verzorgen. Hij zou het graag zelf willen leren.
Hoe zou jij deze vraag beantwoorden?

Entropion en ectropion

Etropion is naar binnen gekeerd zijn van de oogleden

Ectropion is naar buiten gedraaide rand van het onderooglid

Behandeling met oogdruppels

Grijze staar

Cataract

• Aandoening waarbij de lens troebel wordt
• Door verwondingen en ontstekingen
• Meestal bij oudere mensen
• Wazig zien, dubbelzien of verblinding
• Oogoperatie om het zicht te vebeteren

Glaucoom

Groene staar

• Verzamelnaam voor storingen in het oog
• Leiden tot beschadiging of afsterven van oogzenuw
• Heeft blikveldvernauwing tot gevolg
• Oorzaak is slechte doorbloeding
• Ogen hebben groenachtige glans
• Kokerblik

Netvliesloslating

• Door degeneratie (achteruitgang) of ongeval
• Plotselinge daling van gezichtsvermogen
• Bij tijdig ingrijpen kan netvlies operatief of door laseren weer worden vastgehecht

Refractieafwijkingen

• Fouten in optische systeem van het oog
• Scherp beeld op afstand is niet mogelijk
• Bijziendheid
• Verziendheid 

Ouderdomsverziendheid

• Presbyobie
• Dichtbij slechter zien
•  Veroudering van ooglens
• Kan beginnen van ongeveer 45 jaar

Hemianopsie

• Halfzijdige blindheid
• Treed op na CVA
• Benaderen vanaf de gezonde zijde

Diagnostiek oogaandoeningen

• In ziekenhuis of gespecialiseerd ziekenhuis (Rotterdam)
• Dagelijkse observatie hoort bij jouw werk 

Spoedeisende klachten

• Plotseling heftige pijn in het oog
• Plotseling wazig zien
• Plotseling verlies gezichtsvermogen
• Verwonding oogbol
• Plotseling overgevoeligheid licht
• Plotseling dubbelzien
• Gekleurde ringen rond lamp zien 

Welke behandeling wordt ingezet bij bijziendheid?

Welke behandeling wordt ingezet na staaroperatie?

Welke behandeling wordt ingezet bij netvliesaandoening?

Doofblindheid

Komt voor in de volgende combinaties:

•  Doof en blind
• Blind en slechthorend
• Doof en slechtziend
• Slechthorend en slechtziend

Doofblindheid

• Dubbele handicap
• Is bij geen mens hetzelfde
• Hangt af van het moment waarop het ontstaat
• Veel moeite met communicatie, informatie en mobiliteit 

Welke functie heeft de witte stok met rode strepen?

Benoem allemaal een
andere manier van
ondersteuning bieden
bij blindheid