Einde van de wereldrijken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

4.1 Einde van de wereldrijken

Vorige les: Dekolonisatie Nederlands Indië

Vandaag: Brits India, Frans Algerije

Aziatisch Nationalisme

Net als in Indonesië groeit het nationalisme.

Voor en tijdens de tweede wereldoorlog. 

• Scholing (?)
  
• Japan (?)
  

(Mahatma) Ghandi 1869-1948

• Geweldloos protest
• Burgerlijke ongehoorzaamheid
  
• 350 miljoen Indiërs (100.000 Britten)
  

India, een verdeeld land

• Volk vertegenwoordigd in parlement (máár als hindoes en moslims).
• Na ww1 wil India meer zelfbestuur (dominion status)
• Krijgt meer zelfbestuur in de Provincies
  
• Na ww2 wordt het "onrustig" in India
• 1945 beloofd Engeland dat India onafhankelijk zal worden
• Soevereiniteitsoverdracht verloopt stroef (Britten gaan hoe dan ook weg in 1947).
  
• Cunningham Plan (twéé staten, India & Pakistan)
  

Algerije (kolonie van Frankrijk)

Ook hier krijgt het nationalisme een boost.

• Frankrijk is verslagen in Vietnam (1954) - de overheersers zijn niet superieur!
• 1 miljoen Fransen in Algerije (provincie)
  
• Dichtbij
• Grote economische belangen
  

Onafhankelijkheidsoorlog (1954)

"FLN" verklaard Frankrijk de oorlog (Guerrillaoorlog)

• Terreur op platte land
• Honderden aanslagen in steden
• Reactie Frankrijk net zo bruut
• "Gestapo taferelen"
  
• Loopt bijna uit tot burgeroorlog
  

Rest van Afrika

Verloopt relatief rustig.

• Minder extreem nationalisme
  
• "willekeurige grenzen"
  
• "indirect rule"
  
• Heftige dekolonisatie in Azië
  
• rond 1960 ~40 nieuwe staten
  

Ontmanteling Rijken

• EU is een economische ruïne
• Financieel afhankelijk van VS (VS = Antikoloniaal)
  
• EU is machtspositie kwijt (VS / RU / China)
  
• Houding moederland staat centraal bij dekolonisatie
  

historiek.net

nos.nl