Inleiding injecteren & subcutaan injecteren

• Skills
• MBO
• Studiejaar 2

Injecteren

Wat zijn redenen te kiezen voor medicatie via injectie in plaats van via maag- darm kanaal?

Redenen voor injectie

• Medicijn wordt vernietigd door maag- darm kanaal 
• Medicijn kan sneller zijn werk doen

Vernietigd door maag- darm kanaal 

Bijvoorbeeld bij insuline

Medicijn kan sneller zijn werk doen

Het maag- darmkanaal wordt als het ware overgeslagen

Injecteren is een...

1. Risicovolle handeling
2. Voorbehouden handeling

Injecteren is een voorbehouden handeling

> alle voorbehouden handelingen zijn overigens risicovol, andersom is dit niet zo.

In welke plaatsen kun je injecteren?

1. Intracutaan
2. Subcutaan
3. Intramusculair
4. Intraveneus

Injectieplaatsen

Intracutaan = in de huid

Subcutaan = in onderhuids bindweefsel

Intramusculair = in een spier

Intraveneus = in een ader

Intracutaan 

> bijvoorbeeld bepaalde vaccins of bijv. de mantoux-test (TBC)

> in onbehaarde huid

> vaak bovenarm of bovenbeen

Lichamelijke bijzonderheden
om rekening mee te houden

Lichamelijke bijzonderheden

• Postuur van zorgvrager
• Littekens, blauwe plekken, huidafwijkingen
• Verlammingen
• Verwijderde lymfeklieren
• Shunt 

Laatste drie zijn reden om niet in dit lichaamsdeel te injecteren. 

Even opfrissen..... de regel van vijf
wat check je?

Aandachtspunten klaarmaken van injectie

• Gebruik van handschoenen bij klaarmaken
• Zo steriel mogelijk werken
• Gebruik van (dikkere) opzuignaald voor optrekken 
•  Bij wissel opzuignaald > injectienaald geen gebruik van naaldencontainer
• Verpakking pas weggooien na dubbelcheck
• Desinfectie van de huid > check instellingsprotocol

Desinfectie van de huid

Vilans geeft bij zowel subcutaan, intramusculair als insuline als richtlijn:

Desinfecteer de huid bij cliënten met verminderde weerstand

Sub= onder Cutis = huid 

In onderhuids bindweefsel lopen allemaal kleine bloedvaatjes die het medicijn opnemen

• Injectie is niet of minder gevoelig 
• Wordt langzaam opgenomen
• Niet meer dan 2ml per keer

Niet of minder gevoelig 

in onderhuids bindweefsel geen gevoelsorgaantjes

Medicatie wordt langzaam opgenomen

Daardoor geschikt voor medicatie die langzame opname (resorptie) nodig hebben, bijvoorbeeld; insuline, heparine, morfine

Niet meer dan 2 ml per keer

Is dan te grote belasting voor het bindweefsel

Welke injectieplaatsen zijn
geschikt voor subcutane injectie?

Bovenbeen 

boven- en zijkant 

(niet te dicht bij de knie en niet aan binnenkant)

Buik

van middel tot aan rand van ondergoed (bikinibroekje) met cirkel van =/- 4cm rondom de navel waarin niet spuiten

Bovenarm

bovenkant en zijkant

Keuze injectieplaats

• Bereikbaarheid voor zorgvrager zelf (bij zelf- injectie)
• Frequentie van toedienen injecties
• Voorkeur zorgvrager
• Snellere of langzamere opname gewenst

Snellere opname gewenst

- buik snelst (2x sneller dan been of billen)

- boven arm gemiddeld

- been/ billen langzaamst

Waarom is het belangrijk de injectieplaats af te wisselen?

Anders risico op beschadiging & harde plekken (spuitinfiltraten)

Welke subcutane
injectietechnieken ken je?

Loodrecht-techniek

45 graden- techniek

Noem medicatie die via een subcutaan pompje wordt toegediend

Subcutaan met pomp

• Insuline
• Morfine & dormicum (bij palliatieve sedatie)

Toedienen van insuline

Aandachtspunten gebruik insulinepen

• Bewaren zonder naaldje erop
• Insuline goed mengen voor gebruik (rollen of zwenken)
• Klaarmaken volgens gebruiksaanwijzing 
• Gebruik de juiste naaldlengte 
• Naald na injectie minimaal 3 seconden in de huid laten, daarna even dichtdrukken met droge depper
• Let op houdbaarheid van ampul na openen

Klaarmaken volgens gebruiksaanwijzing 

Er zijn vele merken pennen met verschillende instructies (bijvoorbeeld over met hoeveel E.H. ontluchten)

Juiste naaldlengte

Afhankelijk van postuur van zorgvrager > zodat insuline op de juiste diepte komt

Let op houdbaarheid van ampul na openen

Vaak maand houdbaar na openen, op kamertemperatuur. Voorraad best in de koelkast bewaren