Begrijpend lezen : Vuurtorens in Nederland

• Begrijpend lezen
• Basisschool
• Groep 8

Deze les gaat over vuurtorens in Nederland. 

blz. 11 t/m 13

Gatentekst

Ik lees de tekst kritisch. 

Ik bekijk goed voor en na een cijfer wat ik zelf zou kunnen invullen. 

Ik kijk of dit antwoord bij de antwoordmogelijkheden staat. 

Ik kies het beste antwoord uit. 

Als je wel eens aan zee bent geweest, dan__1___ Ze vallen op door hun hoogte, hun rode kleur en de lichtstralen die 's nachts over de zee en het land schijnen. Niet te missen dus.

1. heb je vast ook een vuurtoren gezien
2. was dat waarschijnlijk 's avonds
3. weet je waar een vuurtoren voor dient
4. weet je wat die lichtstralen betekenen

Vuurtorens staan op verschillende plekken langs de kust en __2__. Als het hard stormt, kan de kapitein op zee door de hoge golven slecht zien.

1. ook langs grote rivieren
2. vormen een belangrijke toeristische attractie
3. zien er fantastisch uit
4. zijn een herkenningsteken voor schepen

Als het hard stormt, kan een kapitein op zee door de hoge golven slecht zien. Het zwaaiende licht van de vuurtoren kan hij ____3____ wel zien. De vuurtoren geeft een waarschuwing: "Pas op, als je te dichtbij komt, loop je vast op de kust." Bij goed weer functioneert een vuurtoren als gids: "Kom maar, hier kun je veilig aan land. "

1. blijkbaar
2. echter
3. eventueel
4. inmiddels

In de tijd dat er nog geen vuurtorens waren, stookten echtgenotes en moeders van zeelieden die op zee waren grote vuren. Als het stormde of als de vissersboten te lang wegbleven, gingen de vrouwen naar zee. Op het strand of op een hoge duin maakte ze een vuur___4___ de mannen en zonen dit konden zien en zo veilig konden terugkeren naar het vasteland.

1. door te zorgen dat
2. in de hoop dat
3. terwijl ze dachten dat
4. waardoor ze wisten dat

De vuren __5___, want veel boten in nood wisten veilig naar de kant te komen nadat ze het vuur hadden gezien.

1. bleken doeltreffend te zijn
2. konden een oplossing bieden
3. waren altijd erg spannend
4. waren vaak niet hoog genoeg

Daarom besloten bewoners van kustdorpen om het vuur niet alleen bij slecht weer te laten branden, maar elke avond. ___6___, staken ze het vuur aan. Naast de vuurplaats bouwden ze een vuurboet, een stenen hok om de voorraad hout en turfblokken die ze nodig hadden, droog te bewaren.

1. Als er een schip vermist werd
2. Bij het krieken van de dag
3. Meteen als ze tijd hadden
4. Zo gauw het ging schemeren

__7__konden het vuur daarentegen niet zien. Daarom werden er op de vuurboeten torens gebouwd. Speciale vuurwachters stookten het vuur op een ijzeren rooster bovenin de toren.

1. Bewoners van de kustdorpen
2. Boten die al lang van huis waren
3. Boten die ver van de kust af voeren
4. Kleinere vissersboten

Speciale vuurwachters stookten het vuur op een ijzeren rooster bovenin de toren. Via een open trap die aan de buitenkant van de toren omhoog slingerde, __8__. Om te voorkomen dat het vuur door de door de wind of regen, kreeg de toren later een dak met een schoorsteen.

1. brachten ze hout en turf naar boven
2. konden ze de zee goed overzien
3. konden ze droog naar boven lopen
4. kon iedereen een keer komen kijken

Om te voorkomen dat het vuur door de door de wind of regen, kreeg de toren later een dak met een schoorsteen. Nog later werd de vuurplaats omringd met glad. Grote spiegels rond het vuur stuurden het licht van de vuurtoren in de goede richting. De spiegels werden schuin boven en achter het vuur geplaatst, zodat __9__ en de lichtstralen ook sterker werden.

1. de spiegels erg warm werden
2. de vuurwachter alles goed kon zien
3. de vuurwachter niet zoveel hout nodig had
4. het licht van het vuur weerkaatst werd

Jaren later werden hout en turfblokken vervangen door steenkool en nog later werden olie-of gaslampen gebruikt. Maar omdat dit licht minder sterk was dan dat van een open vuur, moest het versterkt worden met grote lenzen. De lenzen draaiden om de lamp en werden zo en nu dan onderbroken om verschillende lichtschitteringen te krijgen. Elke vuurtoren kreeg zo zijn eigen lichtsignaal en __10__

1. daardoor kwamen de schepen altijd weer veilig thuis
2. de vuurtorenwachter was niet meer nodig
3. hierdoor weren de vuurtorens zo beroemd
4. zo wisten de schippers bij welke vuurtoren ze in de buurt waren

In het begin van de 20e eeuw werd de olie- of gaslamp vervangen voor elektrisch licht. __11__, want nu zorgen computers ervoor dat de lampen aan- en uitgaan en heeft de trap plaatsgemaakt voor een lift.

1. Dat was nog een heel gedoe
2. De technische ontwikkeling gaat nog steeds door
3. Dit had vele voordelen
4. Lenzen en spiegels zijn overbodig

Daarnaast hebben grote schepen nu radar, waardoor ze niet meer zo afhankelijk zijn van vuurtorens. Sommige vuurtorens zijn daarom overbodig geworden en ____12____. Zo kun je in Harlingen slapen in de tot hotel omgebouwde vuurtoren en is in Hoek van Holland een vuurtorenmuseum in de vuurtoren ingericht.

1. krijgen een andere bestemming
2. kunnen daarom gesloten worden
3. kunnen worden afgebroken
4. raken in verval

Waar stond deze tekst?

1. in het boek: Het spook van de vuurtoren
2. in het boek: Licht boven de duinen
3. op de website: Op vakantie aan de kust
4. op de website: Regels voor veilig varen