MODETH CHNV L4 Scheikunde

• Schoonheidsverzorging
• MBO
• Studiejaar 1

MODETH CHNV 

     Cosmetische hand-nagel-voetbehandeling

Les 4

Scheikunde

Vandaag

• Herhalen cosmetica

• Moleculen en atomen
• Elementen
• Mineralen
• Verbindingen

Leerdoelen 

• De student kent de bouw van een molecuul en atoom.
• De student kent de elementen en symbolen.
• De student kent de mineralen.
• De student kent de verbindingen.

 

Herhalen Cosmetica

Waarom worden plantaardige oliën, vetten en wassen goed opgenomen door de huid?

1. Omdat deze stoffen zuren bevatten die beter doordringen in de huid.
2. Omdat deze stoffen lijken op de vetten op het huidoppervlak.
3. Omdat deze stoffen dezelfde bacteriën bevatten als die op het huidoppervlak leven.

Synthetische stoffen zijn van natuurlijke afkomst.

1. Juist
2. Onjuist

Welk type vetten zijn lichaamsvreemd?

1. minerale vetten
2. plantaardige vetten
3. dierlijke vetten

Geurstoffen beïnvloeden de werking van een cosmetisch product.

1. Juist
2. Onjuist

Een geurstof is een hulpstof. Geurstoffen en kleurstoffen beïnvloeden de werking van een cosmetisch product niet, maar geven het een betere geur of kleur. Conserveringsmiddelen zijn ook hulpstoffen, deze verbeteren de houdbaarheid van een product

uiterlijk verbeteren

processen in de huid beïnvloeden

stoffen binden

kleurstof

emulgator

werkstof

Wat is de functie van een grondstof in cosmetica?

1. zorgt ervoor dat het product opgenomen wordt door de huid.
2. zorgt dat de andere ingrediënten niet bederven.
3. draagt de werkstoffen en hulpstoffen.

Welke stof komt 

waar vandaan?

bomen, planten of vruchten

stoffen uit de aarde

gemaakt door de mens

plantaardige stof

synthetische stof

minerale stof

In verzorgende producten zitten meestal plantaardige en dierlijke oliën en vetten verwerkt.

1. Juist
2. Onjuist

In verzorgende producten tref je meestal plantaardige en dierlijke oliën en vetten aan. Minerale oliën en vetten zitten vaak in reinigende en beschermende producten

Hulpstoffen zijn ALTIJD synthetische stoffen

1. Juist
2. Onjuist

Hulpstoffen kunnen zowel natuurlijk als synthetisch zijn. Een kleurstof kan bijvoorbeeld gemaakt zijn in een fabriek, zoals tartrazine, dat een gele kleur geeft. Het kan ook gemaakt zijn van natuurlijke producten, zoals de roze kleur uit rode bieten.

Hoe meer conserveringsmiddelen er in een product zitten, hoe beter dit is voor het product

1. Juist
2. Onjuist

Hoe meer conserveringsmiddelen er in een product zitten, hoe minder de werkstoffen hun werk kunnen doen. 

Dit komt omdat het percentage werkstoffen dan lager is. Hierdoor kunnen deze minder hun werk doen. Er mogen daarom niet te veel conserveringsmiddelen in een product zitten. Dit is zelfs vastgelegd in de wet- en regelgeving

Scheikunde

Scheikunde

Scheikunde

Blijvende verandering van dode stoffen.

Indeling:

• Elementen: metalen / niet-metalen
• Herkomst: organisch, aardbodem, synthetisch
• Stoffen met of zonder koolstof

Natuurkunde gaat over tijdelijke veranderingen van dode stoffen. Bijv water wordt ijs, maar ijs kan ook weer water worden

Scheikunde gaat over blijvende veranderingen van dode stoffen. Bijv. hout verbrand er ontstaat as. As kan geen hout meer worden.

Een dode stof heeft in tegenstelling tot een levende stof geen levensverrichtingen zoals; beweging, stofwisseling, voortplanting ect.

Opbouw stoffen

Moleculen: Kleinst deel van een stof dat nog alle oorspronkelijke eigenschappen van de stof bezit.

Elementen: Stoffen die niet verder ontleed kunnen worden. Deze gaan verbinding met elkaar aan.

Atomen: Opgebouwd uit elementen = kleinste deel van element.

Moleculen

Kleinste deeltje van een stof die nog alle eigenschappen bezit.

Bv. suiker 

Een molecuul is het kleinste gedeelte van een stof dat nog alle oorspronkelijke eigenschappen van de stof bezit.

BV: je pakt een klontje suiker en breekt dit in zoveel mogelijk stukjes. Zelfs het kleinste korreltje smaakt zoet en bevat nog alle eigenschappen van suiker.

Opbouw atomen

• Kern met protonen (positief geladen deeltjes) en neutronen
• Schillen met negatief geladen deeltjes, electronen

Atomen kunnen elektronen opnemen of afstaan.

Neutraal, positief of negatief geladen

In kern: protonen (positief geladen deeltjes)

In de schillen: elektronen (negatief geladen deeltjes)

Neutraal atoom -> aantal protonen in kern gelijk kaan aantal elektronen in de schillen

Elementen

Stoffen die niet verder ontleed kunnen worden. Deze gaan verbinding met elkaar aan.

• Ongeveer 100 elementen ontdekt.

• Elk eigen naam en symbool

     - bijvoorbeeld ijzer (ferrum = Fe) 

• Te verdelen in  metalen en niet-metalen.

Inmiddels zijn er op aarde iets meer dan 100 elementen. 

De elementen hebben elk een eigen naam en worden aangeduid met een symbool; Hoofdletter en eventueel kleine letter.

BV suiker CH2OH opgebouwd uit de elementen; koolstof ( C ), waterstof ( H ) en zuurstof ( O )

Eigenschappen 

• Glanzend en vaste vorm
  
• Hoog smeltpunt
  
• Voelen koud aan
  
• Zijn stroomgeleiders
  
• Te vervormen door walsen en smeden
  

• Calcium (Ca)
  
• Kalium (K)
  
• Natrium (Na)
  
• Ijzer (Fe)
  
• Magnesium (Mg)
  
• Koper (Cu)

Metalen

Onmisbaar voor al het leven op aarde

Komen in ons voedsel voor

Behalve Kwik, is vloeibaar en niet vaste vorm

Eigenschappen 

• Broos en zacht
  
• Vaste vorm, vloeibare vorm of gasvormig

• Chloor (Cl)
  
• Fluor (F)
  
• Fosfor (P)
  
• Jodium (J)
  
• Stikstof (N)
  
• Waterstof (H)
  
• Zuurstof (O)
  
• Zwavel (S)

Niet metalen

Metalen komen alleen in vast vorm voor.

Niet metalen in alle drie de aggregatie toestanden.

• Voedingsstoffen die nodig zijn om het lichaam goed te laten functioneren.
  
• Kan het lichaam niet zelf aanmaken.
  
• Halen we uit onze voeding.

• Kalium 
• Natrium 
• Magnesium 
• Calcium
• Chroom
• Koper
• Broom
• Fluor
• Jodium
• Fosfor

Mineralen

In de scheikunde heb je ....

1. Geen blijvende veranderingen van levende stoffen
2. Blijvende veranderingen van levende stoffen
3. Geen blijvende veranderingen van dode stoffen
4. blijvende veranderingen van dode stoffen

Levende natuur

Tijdelijke veranderingen

Blijvende verandering dode stoffen

Het kleinste deeltje water heet een

1. atoom
2. element
3. molecuul

Kenmerken van levende stoffen zijn door hun levensverrichtingen

1. Waar
2. Niet waar

Wat is nu een molecuul?

1. Het kleinste deel van een stof dat nog wel de oorspronkelijke eigenschappen bevat
2. Bouwsteen van een atoom

Op welk van de onderstaande afbeeldingen zie je een meervoudig molecuul?

1. 
2. 

Wat is een atoom

1. Bouwstof van speelgoed
2. Bouwstof van een molecuul
3. Bouwstoffen van een element
4. Bouwstoffen

atoom

element

molecuul

kleinste deel van een stof die eigenschappen nog bezit

kleinste deel van een element

zijn niet verder ontleedbaar

metalen

Niet metalen

K

Cl

Na

Mg

H

Ca

C

O

P

S

Fe

N

Opdracht 

Maak opdracht 1

 Scheikunde

Verbindingen

Verbinding

• Bestaat uit meerdere soorten atomen.
• Indeling in dode stoffen met of zonder koolstof.
  

Organisch: bevat koolstof.

Vaak koolwaterstofverbindingen.

Anorganisch: bevat geen koolstof 

Organische stoffen

Door organisme gemaakt.

Bevat altijd koolstof en energie.

 

• Eiwitten
• Vetten
• Koolhydraten
• Alcohol

Eiwitten -

Proteïnen

• Bouwstoffen voor mens en dier.
• Bevat de 5 elementen koolstof, waterstof, zuurstof, stikstof en zwavel. 
• Kunnen niet door de huid worden opgenomen, maar aminozuren, de kleinste deeltjes, wel. 
• Deze worden gebruikt in cosmetische producten.

Aminozuren

Crèmes en masker

Vermoeide en oudere huid

Stimuleren aanmaak nieuwe cellen

 Eiwitten zijn grote, ingewikkelde moleculen waarin enkele honderden aminozuren aan elkaar zijn gekoppeld. Eiwitten zijn de bouwstoffen voor mens en dier en bevatten de vijf elementen koolstof, waterstof, zuurstof, stikstof en zwavel. In het lichaam vindt voortdurend vervanging van eiwitten plaats. Eiwitten kunnen niet door de huid worden opgenomen, maar aminozuren, de kleinste deeltjes, wel. Deze worden gebruikt in cosmetische producten die opbouw en herstel van de huid stimuleren.

Vetten - Lipiden

• Plantaardige vetzuren
  
• Dierlijke vetzuren
  
• Minerale vetzuren
  

Vetten behoren tot de natuurlijke koolwaterstoffen. Zijn verbindingen van vetzuren (bv. Linolzuur) en vetalcoholen (bv ergosterol en cholersterol)

Een vet bestaat uit de elementen; koolstof, waterstof en zuurstof.

Er zijn onverzadigde, meervoudig onverzadigde en verzadigde vetzuren. (bepalend voor vaste of vloeibare vorm)

Vetten behoren tot de natuurlijke koolwaterstoffen. Het zijn verbindingen van vetzuren (bijvoorbeeld linolzuur) en vetalcoholen (bijvoorbeeld ergosterol en cholesterol). Een vet bestaat uit de elementen koolstof, waterstof en zuurstof. Er zijn onverzadigde vetzuren, meervoudig onverzadigde vetzuren en verzadigde verzuren:

Onverzadigde vetzuren hebben één dubbele binding tussen de koolstofatomen;

Meervoudig onverzadigde vetzuren hebben meerdere dubbele koolstofverbindingen;

Verzadigde vetzuren hebben alleen enkele bindingen tussen de koolstofatomen.

Er zijn plantaardige, dierlijke en minerale vetten. De hoeveelheid verzadigde of onverzadigde vetzuren bepaalt of de vetten een vaste of een vloeibare vorm hebben. Het smeltpunt wordt hoger naarmate er meer verzadigd vetzuur aanwezig is.

Plantaardige vetten bevatten doorgaans veel onverzadigde vetzuren. Ze hebben een lager smeltpunt en zijn daarom vloeibaar (oliën). De plantaardige onverzadigde vetzuren komen het meest overeen met de vetten op het huidoppervlak. Voorbeelden zijn amandelolie, avocado-olie en jojoba-olie.

Dierlijke vetten bevatten veel verzadigde vetten. Ze hebben dus een hoger smeltpunt en een vaste vorm. Voorbeelden zijn rundvet, varkensvet, wolvet en bijenwas.

Minerale vetten worden uit de aardbodem gewonnen en zijn lichaamsvreemd. Reinigingsmilks bevatten meestal minerale vetten. Voorbeelden zijn paraffine en vaseline.

Plantaardige vetten

Veel onverzadigde vetzuren

Laag smeltpunt -> vloeibaar

Bijv. amandelolie, avacoda-olie, jojoba-olie

Plantaardige vetzuren komen het meest overeen met de huid.

Minerale vetten worden gewonnen uit de aardbodem.

Dierlijke vetten

• Veel verzadigde vetzuren
• Hoog smeltpunt -> vaste vorm
• Bijv. rundvet, varkensvet, wolvet, bijenwas

Minerale vetten

• Uit aardbodem

       Bijv. paraffine, vaseline -> milk

• Bevat geen koolstof
• Komt voor in niet levende natuur, dus bevat weinig energie

• Ozon
  
• Zuurstofgas
  
• Waterstofgas
• Water
  
• Keukenzout
• Soda
• Kooldioxide (uitzondering, bevat wel koolstof)
  
• Koolmonoxide (uitzondering, bevat wel koolstof)

Anorganische stoffen 

Wat is een verbinding?

1. twee of meer stoffen die één nieuwe stof vormen
2. Een losse element

Welke stoffen zijn organisch?

1. Koolhydraten en vetten
2. Koolzuurgas en vetten
3. Koolzuurgas en water

Wat zijn organische verbindingen?
Meerdere antwoorden mogelijk.

1. Alcoholen
2. Eitwitten
3. Kooldioxide
4. Sacchariden

Wat zijn anorganische verbindingen?
Meerdere antwoorden mogelijk.

1. Lipiden
2. Koolmonoxide
3. Proteinen
4. Water

Organische stoffen

Anorganische stoffen

alcohol

Soda

Ozon

Eiwit

Volgende week herhalen scheikunde