Les 4 Wervelkolom

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

SO Thema 4 (1-3)

voorstel dinsdag 24 januari 2023

In de afbeelding zijn de botten in een hand en een deel van de onderarm weergegeven.
Welke letter geeft een handwortelbeentje aan?

1. P
2. Q
3. R
4. S

Hiernaast is het skelet van een dinosauriër afgebeeld.
Is een dinosauriër een hoefganger, een teenganger of een zoolganger?

1. zoolganger
2. hoefganger
3. teenganger

In de afbeelding staat onder andere het spronggewricht bij een paard aangegeven.

Met welk gewricht bij de mens komt het spronggewricht overeen?

1. met het ellebooggewricht
2. met het enkelgewricht
3. met het kniegewricht
4. met het polsgewricht

Bevat kraakbeen meer, minder of evenveel kalk dan been?

1. meer
2. minder
3. evenveel

In ernstige gevallen van slijtage van het heupgewricht wordt bij een patiënt een zogenaamde heupprothese aangebracht. Tijdens een operatie wordt dan de kop van een heupgewricht verwijderd en vervangen door een kop van metaal. De heupprothese verbindt de botten P en Q uit de afbeelding met elkaar.
bot P is het....?

Lesdoel

• Ken je de bouw van de wervelkolom.

• Begrijp je waardoor de wervelkolom kan bewegen.

Wervelkolom mens: kenmerken

1. dubbele S-vorm
2. veerkrachtig door kraakbeenschijven
3. halswervels (7)
4. borstwervels (12)
5. lendenwervel (5)
6. heiligbeen (vergroeide wervels)
7. staartwervels (vergroeide wervels)

Tussenwervelschijven

Tussen 2 wervels ligt een tussenwervelschijf.

Dit is een kussentje van kraakbeen, dat gevuld is met vocht.

Daardoor kan het goed meeveren met bewegingen, maar ook in de knel komen en dan uitpuilen.

Wervellichaam en uitsteeksels

In de wervels zit een rond gat. Hier doorheen loopt een met vloeistof gevulde koker met daarbinnen het ruggenmerg. Zo wordt het ruggenmerg dus goed beschermd tegen

beschadiging. 

Vanuit het ruggenmerg takt ter hoogte van de

tussenwervelschijven telkens links en rechts een zenuw af.

Rugpijn

Bij verkeerd tillen, moeten de rugspieren te veel last dragen en daardoor kunnen ze overbelast raken.

Hoe til je goed?

P en Q geven twee botten van het bekken aan.
Bot Q is het:

Wat voor soort weefsel wordt tijdens de operatie op plaats Q verwijderd?

1. kraakbeenweefsel
2. spierweefsel
3. zenuwweefsel
4. beenweefsel

Welke tekening geeft de beste manier aan om een peuter op te tillen, als rekening gehouden wordt met het zo min mogelijk belasten van de rug?

1. 1
2. 2
3. 3

Hernia wervelkolom

uitpuiling van een tussenwervelschijf. 

De uitpuiling (= de hernia) kan op een zenuwbaan drukken en deze prikkelen of irriteren. Zenuwbanen zijn bundels zenuwen die van de rug tot in de voet lopen.

Prikkeling van zenuwen in de rug kan dan ook klachten geven in het been of voet.

Oorzaak hernia

• lang zijn

• zwaar lichamelijk werk doen

• stress

• roken

• lang en vaak autorijden.

* erfelijkheid

Bewegen is goed voor het herstel bij een hernia. Tegen de pijn door een hernia kunt je pijnstillers gebruiken. Vaak gaat het vanzelf over en soms is een operatie noodzakelijk.

Opdracht

werkboek blz .....

klaar?

ga dan oefenen, klik op de volgende link

biologiepagina.nl

Wat heb je deze les geleerd?

Hoe goed heb je vandaag opgelet?

😒🙁😐🙂😃