§11.1 les 1

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 3

11.1 Man en vrouw

voortplantingsstelsel
man

Lesdoelen

-Ik kan de delen van het voortplantingsstelsel van een man benoemen en de werking uitleggen

-Ik kan de delen van het voortplantingsstelsel van een vrouw benoemen en de werking uitleggen

Tip: maak onder de les aantekeningen

De penis

- Urinebuis: vervoert urine en sperma naar buiten

- Eikel: top van de penis, erg gevoelig

- Voorhuid: bedekt en beschermt de penis

- Zwellichamen: kunnen zich met bloed vullen; de penis wordt dan stijf

Zwellichamen

• In de penis bevinden zich zwellichamen.
• Als deze zwellichamen zich vullen met bloed, krijgt de man een erectie. (een 'stijve')

Voorplantingsstelsel van de man

Teelballen: Orgaan dat de zaadcellen maakt.
Balzak: Huidplooi waar de teelballen in liggen.
Bijballen: Hier worden de zaadcellen opgeslagen.
Zaadleiders: Vervoeren de zaadcellen.
Zaadblaasjes: Voegt zaadvocht toe aan de zaadcellen 
Prostaat: Voegt zaadvocht toe aan de zaadcellen.

Sperma: Zaadcellen + toegevoegd zaadvocht.

Door het zaadvocht --> beter bewegen

Weetje...

De urinebuis vervoert ook urine uit de blaas naar buiten.

Urine kan de zaadcellen beschadigen.

Daarom komt bij een zaadlozing eerst voorvocht uit de penis.

Dit vocht maakt de urinebuis schoon.

voortplantingsstelsel
vrouw

Verhouding voorplantingsstelsel tot lichaam

De vulva

Een deel van de voortplantingsorganen van een vrouw kun je aan de buitenkant zien. Dit deel noem je de vulva. 

de delen van de vulva:

• de buitenste en binnenste schaamlippen

• de top van de clitoris

• de opening van de vagina

Schaamlippen

Je hebt de binnenste en buitenste schaamlippen.

De buitenste zijn behaarde huidplooien.

De binnenste schaamlippen maken ook vocht aan. Dit vocht is een soort natuurlijk glijmiddel.

Opening vagina

Rond de opening van de vagina ligt het maagdenvlies. 

Het maagdenvlies is bij iedereen anders gevormd. 

Dit is  een slijmachtige huidplooi. Het kan soms gebeuren dat bij penetreren dit kan "scheuren" hierbij komt bloed bij vrij.  

Clitoris

Bovenaan tussen de schaamlippen ligt de top van de clitoris de clitoriseikel.

Deze is gevoelig voor aanraking. Hieromheen ligt een huidplooi de clitorishoed.

De zwellichamen liggen onder de schaamlippen. De zwellichamen vullen zich met bloed bij seksuele opwinding. De wand van de binnenste schaamlippen maakt dan vocht. Daardoor wordt de toegang tot de vagina gladder.

Baarmoeder 

De Baarmoeder is ongeveer zo groot als een peer. 

De baarmoeder is erg rekbaar dit is nodig omdat een baby hierin groeit als de vrouw zwanger is. 

Eierstok

In de eierstok zitten de eicellen van een vrouw. Deze cellen zijn onrijp. 

De eicellen zijn al vanaf de geboorte aanwezig dit zijn honderdduizenden stuks er komen geen nieuwe bij. 

In de puberteit beginnen de onrijpe eicellen zicht te ontwikkelen.

Ovulatie

Vanaf de puberteit wordt ongeveer één keer per maand een eicel rijp.

 De rijpe eicel komt dan vrij uit een eierstok. 

Dit heet de ovulatie of eisprong.

De eicel zit in een follikel in de eierstok. De follikel is een soort blaasje die vocht kan opnemen.

Nadat de eicel is vrijgekomen, verschrompelt de follikel.

Alle follikels zijn al gevormd voordat een meisje geboren wordt. Deze follikels kunnen rijpen vanaf de puberteit tot aan de overgang. Bij de meeste vrouwen begint de overgang rond hun vijftigste levensjaar. Na de overgang rijpen er geen follikels meer. Er komen dan geen eicellen meer vrij.

De lesdoelen

• Je kunt de delen van de voortplantingsorganen van een man benoemen en de werking uitleggen.
  
• Je kunt de delen van de voortplantingsorganen van een vrouw benoemen en de werking uitleggen.

En wat nu?

Paragraaf 11.1 t/m blz 14 doorlezen

Maken : 1 t/m 8 + 10 t/m 14

Verminderde opgaven: 1 t/m 4 + 6 t/m 8 + 10 +11 + 13 + 14 

Klaar = nakijken 

Tijd over = biologiepagina / ander schoolwerk 

Zet deze taak in je agenda

Extra materiaal

Zaadleider

Urineblaas

Zaadblaasje

Prostaat

Zwellichaam

Penis

Bijbal

Teelbal

Balzak

Urinebuis

Eikel

Voorhuid

welk onderdeel vult zich met bloed waardoor een man een erectie krijgt?

1. teelballen
2. urinebuis
3. zwellichamen
4. zaadleider

Waar worden
de zaadcellen gemaakt?

1. in de prostaat
2. in de bijballen
3. in het zaadblaasje
4. in de teelballen