H11.1 Additiepolymerisatie

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H11.1 Additiepolymerisatie

Leerdoelen

Je kunt na afloop van de les:

• uitleggen wat de begrippen monomeer, polymeer, copolymeer, polymerisatiereactie en additiepolymerisatie betekenen;
• uitleggen hoe een additiepolymerisatie verloopt onder invloed van een initiator en uv‑licht;
• uitgaande van de structuurformule van een of meer monomeren, de structuurformule van een additiepolymeer geven en andersom;
• uitgaande van de structuurformule van het polymeer of monomeer, de naam van het additiepolymeer geven.

Macromoleculaire chemie

De macromoleculaire chemie gaat over zeer 

grote moleculen

De meeste van deze moleculen zijn vooral lang

Ze worden gemaakt door kleinere moleculen aan elkaar te zetten zoals een kralenketting

Polymeren

Polymeren

Additiepolymerisatie

(Een andere manier om polymeren te maken is via condensatiepolymerisatie -->  H11.2)

Stap 1: Initiator

De reactie start met een initiator 

Door UV-straling breekt de dubbele binding tussen O-O open en ontstaat een vrij elektron (puntje)

Deze zijn ontzettend reactief (radicaal)

Stap 2: Propogatie 

Stap 3: Terminatie

Het tekenen van additiepolymeren

propeen --> polypropeen

1. Teken het monomeer, teken de dubbele
   binding horizontaal en de rest van de groepen erboven/eronder
2.  De dubbele binding verdwijnt,
   aan weerszijden kan een
   nieuw monomeer binden.

PVC (Polyvinylchloride)

Meestal teken je minimaal drie keer de repeterende eenheid

Door ~ aan begin en eind te zetten geef je aan dat het in principe door gaat, je ziet de eindgroepen nooit.

Notatie Polymeren

Een andere notatie is om de repeteerde eenheid slecht één keer te tekenen met een polymerisatiegraad getal of teken:

Deze n geeft dus aan hoeveel repeterende eenheden er in de keten zitten.

Bij goed PVC kan dit wel 100.000 zijn

Bij deze notatie zie je de uiteindes dus wel.

  

Soorten Macromoleculaire stoffen

Natuurlijke polymeren

 - Eiwitten, polysacharides, DNA

Gewijzigde natuurlijke polymeren

- Gemodificeerd zetmeel, kunstzijde

Synthetische polymeren (plastic of kunststoffen)

 - Polyetheen, PVC, PET

*PVC (Polyvinylchloride)

Molecuulformule C2H3Cl              IUPAC-naam chlooretheen

*PVC (Polyvinylchloride)

*Polyetheen (PE)

In totaal wordt er 60 miljoen ton polyetheen (PE) per jaar gemaakt in de wereld

Koffiebekertjes, boterhamzakjes, zachtere auto onderdelen, afwasteiltjes, waterdichte coatings in kartonnen pakken, etc, etc..

*Polypropeen (PP)

De methyl zijgroep in dit polypropeen (PP) maakt het plastic harder en steviger dan PE

*Polychlooretheen (PVC)

Chlooretheen’s oude naam is vinylchloride en dus heet dit plastic polyvinylchloride (PVC)

*Polystyreen (PS)

Door de grote zijgroepen is polystyreen (PS) erg luchtig

Piepschuim is bijvoorbeeld PS

Door de grote zijgroepen is polystyreen (PS) erg luchtig

Piepschuim is bijvoorbeeld PS

*Tetrafluoretheen PTFE Teflon

Dit poly(tetrafluoretheen) (PTFE) is vooral bekent onder de merknaam Teflon™. De C-F en C-C binding zijn nagenoeg niet in staat om te breken en andere bindingen aan te gaan.

Oefenen

Teken een stukje poly(but-2-een) met tenminste drie repeterende eenheden

Oefenen

Teken een stukje poly(but-2-een) met tenminste drie repeterende eenheden

1. Teken het monomeer 

Oefenen

Teken een stukje poly(but-2-een) met tenminste drie repeterende eenheden

1. Teken het monomeer 

2. Teken het monomeer zo dat de dubbele 

binding horizontaal staat en de rest als zijgroep 

boven en onder het monomeer

Oefenen

Teken een stukje poly(but-2-een) met tenminste drie repeterende eenheden

1. Teken het monomeer 

2. Teken het monomeer zo dat de dubbele 

binding horizontaal staat en de rest als zijgroep 

boven en onder het monomeer

Oefenen

Teken een stukje poly(but-2-een) met tenminste drie repeterende eenheden

3. “Klap de dubbele binding open”

4. Teken nu minimaal drie van deze moleculen

Oefenen

Teken een stukje poly(but-2-een) met tenminste drie repeterende eenhede

5. Verbind de “lege” bindingen aan elkaar

Oefenen

Teken een stukje poly(but-2-een) met tenminste drie repeterende eenhede

5. Vervang de uiteinden door ~

Huiswerk

Maak de volgende opdrachten:

Leer HS11.1 (blz. 96-100)

Maak de vragen 1 t/m 10 (blz. 101-102)

Kijk de opdrachten goed na, wanneer je ze gemaakt hebt.

Maak een notitie van de vragen die je niet snapte of waarvan je meer uitleg wil hebben.

Stel deze vragen de volgende les.