4.2 Duitsland valt uiteen (1945-1961)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

HC Duitsland in Europa 

(1919-1991)

2.2: Duitsland valt uiteen (1945-1961)

wat weet je nog van koude oorlog?

Communisme of Kapitalisme? 

Neem een lege pagina in je schrift 

Vouw de pagina in de lengte dubbel 

Schrijf links COMMUNISME en rechte KAPITALISME

plaats de volgende begrippen bij de juiste ideologie. 

Lastig? Je mag samenwerken en en je boek gebruiken. 

• Oostblok
• Vrije verkiezingen
• IJzeren gordijn 
• NAVO 
• Eigen bedrijf beginnen
• Warschaupact 
• Socialisme
• Bedrijven van de staat
• Oost-Europa 
• Berlijnse Muur
• bufferzone 
• westblok
• West-Europa
  
• Planeconomie
  

• Markteconomie
• Sovjet-Unie
• Strafkampen
• Marshall-plan
• Wapenwedloop
• DDR
• BRD
• Stalin
• Kennedy
• Trumanleer
•  Verenigde Staten van Amerika

KLAAR? INLEVEREN VIA TEAMS! 

 

COMMUNISME

• Oostblok
• Strafkampen
• Berlijnse Muur 
• IJzeren gordijn 
• DDR
• Stalin
• Warschaupact 
• Socialisme
• Bedrijven van de staat
• Oost-Europa 
• bufferzone 
• Sovjet-Unie
• Planeconomie 

KAPITALISME 

• Markteconomie
• Vrije verkiezingen
• NAVO 
• Marshall-plan
• Wapenwedloop
• Eigen bedrijf beginnen
• BRD
• Kennedy
• Trumanleer
• West-Europa
• Verenigde Staten van Amerika
• Westblok

 

Nakijken

'Stunde Null'

Materieel, economisch, politiek, moreel faillissement van Duitsland. Bijv: 

Duitse steden liggen in puin, wegen en bruggen zijn vernietigd.

Vijf miljoen mannen waren gesneuveld.

Heimatvertriebenen

Grote stroom van:

- terugkerende soldaten

- terugkerende slachtoffers van het naziregime

- 13 miljoen Duitse minderheden moesten vluchten

Verdeling van Duitsland

• Vier bezettingszones onder leiding van: Frankrijk, Engeland, de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten
  

• Ook Berlijn wordt in 4 zones verdeeld

• Reizen tussen bezettingszones is geen probleem

• Ondertussen begon men met denazificatie:
  Neurenbergse-Processen
  Sovjet-Unie ontsloeg 500.000 nazi's 
• Onenigheid toekomst Duitsland
  
  

Berlijn is, net als Duitsland, verdeeld in 4 bezettingszones. Omdat Berlijn in de Sovjet-zone ligt, liggen de Berlijn-bezettingszones van Frankrijk, Engeland en de Verenigde Staten dus ook in de Sovjet-zone.

Onenigheid toekomst Duitsland (en Oost-Europa) 

• Onenigheid over:
• de manier waarop er nieuwe regeringen in de bevrijde gebieden in Europa komen >
• West-Europa: parlementaire democratieën
• Oost-Europa: volksdemocratieën (alleen communistische partij toegestaan) 
• de grenzen van het verslagen Duitsland       Jalta                                            Potsdam
• de invloedssferen in Europa

Trumandoctrine

de VS zou landen helpen die door het communisme werden bedreigd.

Containmentpolitiek

Marshallhulp

Europese eenwording

De VS gaf grootscheepse economische hulp onder de voorwaarde dat Europa meer zou gaan samenwerken.

De Blokkade van Berlijn

mei 1948 - juni 1949

Wat is er hand?

• Stalin wil West-Berlijn toevoegen aan de Sovjet-zone

• Westelijke bezettingszones steeds meer één gebied

• Directe aanleiding: invoering van de D-Mark in westelijke bezettingszones

Wat gebeurt er?

• Stalin blokkeert alle aanvoerwegen naar West-Berlijn om zo de stad tot overgave te dwingen: Blokkade van Berlijn
  

• Het Westen gaat West-Berlijn via de lucht bevoorraden: de luchtbrug

• Een jaar lang landt er iedere 3 minuten een vliegtuig in West-Berlijn
  

• 
  

IJzeren Gordijn (1947-1989)

Warschaupact (1955-1991)

NAVO (1949)

Leg uit dat door de oprichting van de NAVO en het Warschaupact blokvorming een feit was.

Oprichting West-Duitsland (BRD) 

en 

Oost-Duitsland (DDR)

mei (BRD) en oktober (DDR) 1949

BRD

• Parlementaire democratie
• bondskanselier 1949-1963: Konrad Adenauer (CDU)
• Gericht op wederopbouw en stabilisering
  1951: BRD bij de EGKS (Europese Gemeenschap Kolen en Staal)
  1955: BRD bij de NAVO (Noord-Atlantische Verdragsorganisatie) 
  
  

Wirtschaftswunder

Snelle wederopbouw

werkloosheid verdween

Rijkste land van Europa

EGKS (1952) en NAVO (1955)

 Mede dankzij het Marshallplan groeide de economie in de BRD. In de DDR mocht de Marshallplan niet

 geaccepteerd worden: geen economische groei.

 

Wirtschaftswunder

Westbindung

Adenauer wilde zo nauw mogelijk samenwerken met het westen.

Hereniging kon pas als het communisme verdween in Oost-Duitsland.

Hij erkende de DDR niet

Totalitaire communistische dictatuur

• Staatssicherheitsdienst (Stasi)
• Planeconomie
• Landbouwcollectivisatie
• Lid van Warschaupact en de Comecon

Oost-Duitsland

Leider:

Walter Ulbricht

leider van de communistische partij:

Sozialistische Einheitspartei Deutschlands (SED)

1953 Protesten

Het gaat slecht met de economie in de DDR

Arbeiders moeten harder gaan werken voor hetzelfde loon

Mensen komen in opstand

Stasi wordt uitgebreid

https:

"Groene grens"

• Honderdduizenden Oost-Duitsers trokken naar West-Duitsland
• Daarom sloot Ulbricht de grens met West-Duitsland.
• Maar de grens tussen Oost- en West-Berlijn moest van de SU open blijven.
• Gevolg: drie miljoen mensen verlieten de DDR.

De DDR blijft achter

• Terwijl in de BRD het Wirtschafswunder voor een razendsnelle wederopbouw zorgt blijft de DDR bleef economisch achter  
• Oost-Duitsland werd een communistische dictatuur en de regering bepaalde wat er moest worden geproduceerd. Voor het herstel van de oorlogsschade was weinig geld.
• De DDR moest goedkoop producten leveren als herstelbetaling voor de in WOII aangerichte schade in de Sovjet-Unie.

1961 De Berlijnse Muur

• In de jaren vijftig reisden DDR-burgers gewoon naar West-Berlijn als ze dat wilden. Zij zagen met eigen ogen het grote verschil in welvaart. 
• Steeds meer DDR burgers besloten naar West-Berlijn te verhuizen. Vooral jonge en hoogopgeleide DDR- burgers ontvluchtten het land.  
• Tussen het voorjaar van 1949 en augustus 1961 vertrokken bijna 3 miljoen Oost-Duitsers via Berlijn naar het Westen.
  

1961 De Berlijnse Muur 

De Sovjet-Unie gaf  DDR-regering toestemming om deze leegloop te stoppen.  Op 13 augustus 1961 begon de bouw van een afscheiding dwars door Berlijn.  

Binnen drie dagen werd er een muur gebouwd, die in de maanden erna verhoogd en versterkt werd.  Er kwamen zoeklichten, prikkeldraad en wachtposten.  De Berlijnse muur was een feit.

Let op: Verwar het IJzeren Gordijn niet met de Berlijnse Muur! 

Het aantal mensen dat de DDR verliet

Welke begrippen moet je kennen? 

BRD (Bondsrepubliek Duitsland) - 1949

DDR (Duitse Democratische Republiek) -1949

luchtbrug van Berlijn 1948

NAVO (Noord-Atlantische Verdragsorganisatie)- 1949

Warschaupact -1955

Wirtschaftswunder 

Stasi 

Aan de slag

• Maken open en gesloten vragen H1 (je mag de invulsamenvatting maken maar die mag je ook overnemen) 
• Maken plus nakijken: invulsamenvatting H2, gesloten- en open vragen.
• Leren: Oefen met Quizlet  (volgende slide een link)

 

https:

Paragraaf 4.2 

1. Bespreken: PO Kolonisatie en dekolonisatie
2. Maken paragraaf 4.2 de opdrachten

19 t/m 21 (klassikaal)
22 t/m 26 (individueel of in tweetallen)