HFD 1 §6 en 7

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Je moet zilvere bollen vervoeren. Daarvoor heb je een kar met een laadvermogen van 1000kg. Een bol zilver heeft een diameter van 50,0cm. Hoeveel bollen kan je tegelijkertijd vervoeren?

• Gegeven:     diameter bol = 50,0 cm = 0,50m
  
•                           ρ = zie tabel 8 van je binas       
  
• Gevraagd: hoeveel bollen kun je tegelijk vervoeren?
  
• Uitwerking:   inhoud bol zie tabel                                            
  

                                

​3​​4​​πr​3​​

​3​​4​​π0,25​3​​

v=0,0654m​3​​

ρ=​v​​m​​

10,50⋅10​3​​=​0,0654​​m​​

m=687kg

v

v

v

ρ

ρ

m

inh.bol=​3​​4​​πr​3​​

Je hebt een paal van 450cm³. Deze stof weegt 8,595kg. Bepaal welke stof dit is.

• gegeven: v = 450cm³      m = 8,595kg = 8595g
  
• gevraagd: dichtheid en stof.

ρ=​v​​m​​

​450​​8595​​=19,1g/cm​3​​

uraan

De Vanderwaalsbinding is een soort van atoombinding

1. ja
2. nee

Wat is een andere naam voor atoombinding?

1. Molecuulbinding
2. Ionbinding
3. Metaalbinding
4. Covalante binding

Wat is een Vanderwaalsbinding?

• Een binding tussen de moleculen. De moleculen blijven dichtbij elkaar door toedoen van kracht tussen de moleculen. Die krachten noemen we Vanderwaalskracht of Vanderwaalsbinding

Hoe groter/zwaarder de moleculen zijn des te ....... zijn de Vanderwaalsbindingen

1. sterker
2. zwakker

Wat is een molecuul?

• Het kleinste deelte van de stof met nog alle eigenschappen van de stof.
  

Namen van een aantal atoomsoorten

• Deze moet je kennen voor het SO!
• Je moet weten of het een metaal of niet-metaal is.
• Schrijfwijze is zeer belangrijk.
• Eerste letter -> Hoofdletter
• Tweede letter -> altijd kleine letter.

Lithium in het periodiek systeem

Het atoommodel van lithium

Molecuulmassa

Water

• Uit welke atomen bestaat water?
• Hoeveel weegt elk atoom (periodiek systeem)?

Elementen en Verbindingen

Wat is een element?

• Een element betaat uit één atoomsoort. 
  

Wat is een verbinding?

• Een verbinding bestaat uit twee of meerdere verschillende atoomsoorten.
  

Metalen

Met uitzondering van kwik !

Zware metalen

•  metalen met een hoge dichtheid (kwik, lood, cadmium) én zeer schadelijk voor de gezondheid.
• Afval met zware metalen,  bij kca-afval (kca = klein chemisch afval)-

lichte metalen

•  metalen met een lage dichtheid (aluminium).
• Wordt gebruikt voor o.a. vliegtuigen.

Edele metalen 

• Edel betekent:   niet of nauwelijks reagerend met andere stoffen.
• BV. Platina, goud en zilver

Onedele metalen

• reageren wel  met andere stoffen. (b.v.zuurstof, water of zuren) 
  
• worden daarom bijna altijd gevonden als erts = verbinding van metaal met een niet- metaal (=dus een zout)
  
• hoe onedeler het metaal hoe reactiever het is.
  
• Bv. ijzer, lood, tin

zeer onedele metalen

• alle metalen uit groep 1 = alkalimetalen, zijn zeer reactief.
• ze reageren zo heftig met b.v. zuurstof en water dat ze onder een laagje olie bewaard worden
• de aardalkalimetalen = groep 2 reageren ook heftig maar iets minder heftig 

Reacties van metalen

• het aangetasten van onedele metalen  door stoffen uit de atmosfeer heet corrosie
• roesten = corroderen van ijzer 
• roest is poreus, daaronder roest het ijzer verder
• aluminiumoxide en zinkoxide zijn niet poreus en beschermen juist tegen verder corroderen
  

4 belangrijke groepen

• Groep 1: alkalimetalen (zeer reactief)​


• Groep 2: aardalkalimetalen (redelijk reactief)​


• Groep 17: halogenen (zeer reactief als element)​


• Groep 18: edelgassen (niet reactief)

Hoe verklaren we de reactiviteit van elementen?

atoommodel

• elektronen(-) lading; in wolk om de kern heen
• kern: bepaalt de massa en bestaat uit
  - protonen (+) lading (is het atoomnummer)
  - neutronen (geen lading) en nodig om de protonen bij elkaar te houden
• gelijk geladen deeltjes stoten elkaar af
• normaal atoom heeft evenveel + als - lading
• massa van 1 proton of 1 neutron noem je de atomaire massa-eenheid, 1 u= 1,7x 10^-27kg

een plaatje van natriumoxide Na₂O 

Het massagetal = de som van protonen en neutronen in de kern

• Atoomnummer = protonen + elektronen
  
• massagetal = protonen + neutronen
• elektronen wegen bijna niets
• neutraalatoom ->elektronen = protonen

Een uraniumatoom heeft het massagetal 238,0. Hoe is dit atoom opgebouwd? (Dus hoeveel protonen, neutronen en elektronen heeft dit atoom?)

• protonen = 92
• neutronen 238 - 92 = 146
• elektronen = 92

• Een chroomatoom heeft het massagetal 52,00. Hoe is dit atoom opgebouwd? (Dus hoeveel protonen, neutronen en elektronen heeft dit atoom?)
• protonen = 24
• neutronen 52- 24 = 28
• elektronen = 24

• Een zuurstofatoom heeft het massagetal 16,00. Hoe is dit atoom opgebouwd? (Dus hoeveel protonen, neutronen en elektronen heeft dit atoom?)
• protonen = 8
• neutronen 16 - 8 = 8
• elektronen = 8

• Een Radiumatoom heeft het massagetal 226. Hoe is dit atoom opgebouwd? (Dus hoeveel protonen, neutronen en elektronen heeft dit atoom?)
• protonen = 88
• neutronen 226 - 88 = 138
• elektronen = 88

• Een hassiumatoom heeft het massagetal 269. Hoe is dit atoom opgebouwd? (Dus hoeveel protonen, neutronen en elektronen heeft dit atoom?)
• protonen = 108
• neutronen 269 - 108 = 161
• elektronen = 108

Huiswerk

Maken: samenvatting par 6 en 7

leren atomen en metaal of niet-metaal van afb. 1.31  SO!