Leertaak 10.1 Gehandicaptenzorg les 1

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Leertaak 10.1 Gehandicaptenzorg les 1

Inhoud

Les 1 Algemeen gehandicaptenzorg

Les 2 LVB en MVB

Les 3 (Z) EVB 

Les 4 Autisme

Toets om leertaak af te sluiten

Werk je met de doelgroep, zo ja waar. Zo nee ben je bekend met de doelgroep?

Wat valt er onder gehandicaptenzorg?

Doelgroep

• Mensen met een beperking
  
• Zorg begeleiding en opvang op gebied van:
  Wonen, werk, dagbesteding en onderwijs
   voor mensen met:
             Lichamelijke beperking
            Verstandelijke beperking
            Meervoudige beperking
  Naast de bovenstaande beperkingen vallen onder de doelgroep ook nog:
• Mensen met een chronische ziekte
  
• Mensen die revalideren
  

Mensen met verstandelijke beperking

• Er wonen ongeveer zo’n 120.000 mensen met een verstandelijk beperking in Nederland
  
• Meer dan de helft heeft een EVB of ZEVB
  
• Zijn meer mannen dan vrouwen met VB
  
• De groep treft vaak ‘vooroordelen’
  

Wat zijn oude termen die gebruikt werden in de gehandicaptenzorg?

Definitie verstandelijke beperking

DSM-5: beperkingen te bestaan in zowel verstandelijke als het adaptieve functioneren in de volgende domeinen:

• Conceptuele (onderwijs) domein:  geheugen, taal, lezen, schrijven, rekenkundig redeneren, verwerven praktische kennis, probleem oplossen en beoordelen nieuwe situaties
  
• Sociale domein: gedachten, gevoelens, ervaringen van anderen (empathie) interpersoonlijke communicatieve vaardigheden, het vermogen om vriendschap te sluiten, sociale oordeelsvermogen
  
• Praktische domein: leervermogen en zelfmanagement in verschillende levenssituaties als zelfzorg, verantwoordelijkheid voor een baan, geldbeheer, vrijetijdsbesteding, zelfmanagement van gedrag, plannen van taken op school en werk
  

WHO

"Bij een verstandelijke beperking is er sprake van duidelijke beperking in zowel het intellectueel functioneren als het aanpassingsvermogen. De beperkingen treden io vóór de leeftijd van 18 jaar."

Intellectuele functioneren:

• Beperkingen intelligentie / verstand
  
• Problemen met leren, denken, onthouden
  
• Theoretische en praktische vaardigheden, b.v. aankleden zowel motorisch als volgorde
  

Aanpassingsvermogen

• Voldoet niet aan normen van de leeftijd, begrip van situatie en gepaste reactie
  
• Sociale vaardigheden, verantwoordelijkheden
  
• Communicatie
  
• Onafhankelijkheid en zelfredzaamheid
  

Niveau bepaling bij mensen met een verstandelijke beperking

Bij diagnose verstandelijke beperking wordt gekeken naar:

1. IQ
   
2. Sociale en praktische vaardigheden
   
3. Indicatie op leeftijd 
4. Indicatie op ontwikkelingsleeftijd (Piaget)
   
5. Indicatie op ervaringsniveau (indeling Timmers Huigens)
   

Vormen van beperking

Beperking op lichamelijk en verstandelijk gebied

Aangeboren en niet aangeboren beperkingen
NAH --> Ongeluk, tumor, cva, enz

Aangeboren --> Syndromen zoals down, trisonomie, Rett, enz

Wat zijn de verschillen tussen de begrippen: Stoornis, Beperking, Handicap, Ziekte, Aandoeningen

Begrippen

Stoornis --> Er is sprake wanneer een orgaan of lichaamsfunctie ontbreekt, afwijkingen vertoont of beschadigd is, rekening houdend met de leeftijd van betrokkene

Beperking --> Is een moeilijkheid of onmogelijkheid om bepaalde normale activiteiten uit te voeren, dit is een statische toetsand, het kan blijvend zijn. 

Handicap --> Er is sprake van verlies van mogelijkheden om op normale wijze deel te nemen aan het maatschappelijke verkeer. 

Ziekte --> verstoorde werking van een of meerdere organen. Verwijst naar een proces of ontwikkeling in de tijd. Ziekte heeft begin, een bepaald verloop en ene gunstig of ongunstig einde. 

Aandoeningen --> overkopelend begrip van geheel van symptomen, ziekte verschijnselen, ziekten, beperkingen en letsel, bijv Down of CVA, longontsteking. 

Indeling verstandelijke beperking

Disharmonisch ontwikkelingsprofiel

Onbalans in de ontwikkeling tussen cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling. Bijv kind van 15 jaar reageert emotioneel als een 4 jarige. 

Wanneer verbale deel (verbale kennis en vaardigheden) en performale (gericht op handelingsgericht denken) deel verschilt spreekt met van disharmonisch intelligentie profiel. 

Hoe uit zich een verstandelijke beperking

• Te trage ontwikkeling
• Stilstand in ontwikkeling
• Terugval in ontwikkeling
• Incomplete ontwikkeling 

Wat wordt verstaan onder trage, stilstaande, terugval en incomplete ontwikkeling?

Een te trage ontwikkeling

• Kind ontwikkelt zich te langzaam
• ontwikkelingsstoornis
• achterstand beperkt zich niet tot 1 aspect
• lichamelijke beperking brengt ook ontwikkelingsstoornissen en daardoor ontwikkelingsachterstanden. (bijv doof kind heeft spraakachterstand)
• komt tot uiting in het gedrag

Vormen van ontwikkelingsachterstanden

Motorische achterstand

Taal en of spraakachterstand

sociaal emotionele achterstand

cognitieve achterstand

Hoe erger de ontwikkelingsstoornis hoe meer gebieden zijn aangedaan. 

Stilstand in ontwikkeling

Kan ook bij een 'normale' ontwikkeling gebeuren

Reden voor stilstand kan zijn: 

1. Lichamelijke oorzaken bijv ziekten
2. Ingrijpende gebeurtenissen; geboorte, ziekenhuis, scheiding, overlijden, verhuizen
   
   Soms wijst het op een serieus probleem / stilstand op meerdere gebieden

Terugval in de ontwikkeling

Kind beheerst bepaalde vaardigheden en ineens niet meer.

Bijv weer in bed plassen.

Als terugval in ontwikkeling volgt op stilstand in ontwikkeling kan dit wijzen op een ernstige ontwikkelingsstoornis zoals syndroom van Rett.

Incomplete ontwikkeling

= Niet volledig tot ontwikkeling gekomen

Bijv

Anandephalie = hersenontwikkeling niet volledig, ontbreekt gedeelte van hersenen

Schisis = gehemelte is niet gesloten

spina bifida = buis van ruggenmerg is niet gesloten

alarmsignalen ontwikkelingsachterstand

Voor bepaalde leeftijd moet kind kunnen zitten, lopen en praten

Alarmbellen zouden moeten gaan rinkelen als:

• kind van dire jaar nog niet praat
• kin van 5 jaar voor het eerst loopt
• te hoge of te lage spierspanning
• gebrekkige coordinatie
• niet brabbelen
• zichzelf niet kunnen verzorgen
• geen inzicht hebben / geen gevaar zien
• geen onderscheid maken tussen "ik" en "jij".