9.8 Verzet tegen het kolonialisme Vwo

• geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

9.8 Verzet tegen het kolonialisme

KA: Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme

Spotprent uit het blad Puck, New York. Het onderschrift luidt: Let op de Russische Beer. Satire op de politiek van Rusland eind 19de eeuw van expansie naar het zuiden. Koningin Victoria van Groot-Brittannië gaat op de loop met haar kindje India, terwijl op de achtergrond Turkije (Ottomaanse rijk) Constantinopel in veiligheid probeert te brengen en Japan zijn aanspraken op baby Korea in gevaar ziet.

Waarom ging het nationalisme hierbij een rol spelen?

Planning

- Kritiek op kolonialisme

- Situatie in 
   * Brits Indië

   * Nederlands-Indië
   * Midden Oosten
- Filmpje Japanse bezetting

Een Japans affiche uit 1943.
Churchill ligt op de voorgrond. De letters ABCD staan voor:
-American
-Britisch
-Chinese

-Dutch
Japan zorgde voor een stroomversnelling van de dekolonisatie in het westen, door hun eigen bezetting. 

De afbeelding aan het begin van deze LessonUp is gepubliceerd in een Amerikaans tijdschrift. Waarom is het logisch dat juist in Amerika deze prenten werden gepubliceerd?

"Half-naked fakir"

Churchill

Kritiek door westerse schoolgang

• Gandhi leert tijdens zijn rechten studie over de westerse waarden 'vrijheid en gelijkheid'. 
• Deze waarden zag hij niet terug in Brits Indië, waar Europeanen zichzelf als superieur beschouwden. 
• Ook leert Gandhi over het Nationalisme.

Foto van Gandhi tijdens zijn studie in London

Geef a.d.h.v. Gandhi's levensloop 2 argumenten voor de stelling dat de westerse bezetter zelf verantwoordelijk is voor de kritiek op het kolonialisme

De kritiek verspreidt zich

• Ook in andere kolonies kwam er verzet tegen de Europese overheerser. 
• In Nederlands Indië (Indonesië) werd Soekarno leider van de PNI (Partai Nasional Indonesia). 
• Zowel Soekarno als Gandhi streden voor onafhankelijkheid. 

Op de achtergrond zie je de kaart van Nederlands-Indië een kolonie van Nederalnd, uitgelegd op de kaart van Europa. Je ziet nu in één oogopslag hoe groot de kolonie was in verhouding met de bezetter.

Soekarno

Soekarno was de eerste president van de Republiek Indonesië. In Indonesië werd hij meestal Bung Karno genoemd. Bung is een eretitel zoals "Vader des vaderlands", het betekent "Vader van de Indonesiërs".

De Sykes-Pikotlijn, 1916

• Toen het Ottomaanse Rijk zich gewonnen gaf na de overgave van Duitsland namen Groot-Brittannië en Frankrijk het bestuur van de Arabische delen over.
• In 1916 werd er al met een liniaal nieuwe grenzen (De Sykes-Pikotlijn) getrokken door Frankrijk en Engeland, alleen ze hielden geen rekening met culturele verschillen.
• In 1920 werken de sjiieten en soennieten samen, omdat ze vinden dat niet-moslims niet mogen regeren over moslims. 
• De strijd in het midden Oosten zou nog vele jaren duren. Helaas is er nu geen ruimte om daar op in te gaan. 

De geschiedenis van het Midden-Oosten is een onderbelicht thema.
Als je er meer over te weten wilt komen zijn hier een paar tips:
1. Boek: Geschiedenis van het Midden-Oosten in een notendop

Jan van Oudheusden (gemakkelijk te lezen)
2: Boek: Dwars door het Midden-Oosten (iets ingewikkelder)
3: Docu: Hoop en wanhoop in het midden-oosten

Verbind de bronnen met het juiste gebied

Brits Indië

Nederlands-Indië

Midden Oosten

Natiestaat 

• Alle kolonies die in opstand kwamen wilden een natiestaat.
• Een natiestaat is een staat met één dominante natie (volk), waarmee een soeverein territorium wordt gekoppeld aan een bepaalde natie en haar culturele identiteit.
• Doordat er veel verschillende (sub)culturen in één land wonen zorgt deze wens voor veel onrust.  Deze onrust ontstaat dan ook in meerdere landen.

    

Welke gevolgen heeft de tweede wereldoorlog op het kolonialisme?

Op de achtergrond zie je een tekening dat een kind heeft gemaakt tijdens zijn verblijf in een Jappenkamp. Is deze bron betrouwbaar als je wilt weten hoe het leven in een Jappenkamp was? geef 2 argumenten.

Geef een voorbeeld van het KA:
Vormen van verzet tegen het West-Europees imperialisme.

Verwerking leerstof 9.8

Basis: 2 4 5 6 7 9 16 17 Hh: 13 15 Vd: 18 19