H5 Grammatica Zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Kenmerken hoofdzin

Kenmerken bijzin

pv + ow staan naast elkaar 

pv + ow zijn gescheiden 

verbonden door onderschikkend voegwoord

zin begint met nevenschikkend voegwoord

zin kun je vaak wel zelfstandig gebruiken

zin kun je vaak niet zelfstandig gebruiken

Enkelvoudig

Hoofdzin

Bijzin

Ik heb zin om koekjes te bakken

Ik ga naar ballet

want dat vind ik leuk

Ik doe de afwas

omdat ik het moet doen

Omdat ze 15 jaar getrouwd zijn

geven papa en mama een groot feest.

Ik heb zin in de pauze, dan kan ik lekker buitenspelen.

Met welk woord begint de bijzin?
'Weet je nog welke boeken je in klas 1 hebt gelezen?'

GRAMMATICA ZINSDELEN: SAMENGESTELDE ZINNEN

zinsdeelzinnen 

1. Zoek de bijzin.

2. Vervang de bijzin door één woord (of woordgroep).

3. Ontleed de hoofdzin.

4. Het zinsdeel van het woord is ook de zinsdeelzin.

1. zinsdeel
2. zinsdeelzin

Volgende les:

1. {(Wie fanatiek studeert), haalt goede resultaten}

Wie fanatiek studeert = bijzin

Bijzin kan je veranderen in 1 woord -> iemand

{Iemand haalt goede resultaten}

Iemand = onderwerp

Bijzin = ow-zin

Zinsdeelzinnen - voorbeeld

Zo vind je welk zinsdeel de bijzin is:

1. Bepaal wat de hoofdzin is
   
2. Geef grenzen aan van de bijzin(nen)
   
3. Vul in plaats van de bijzin een woord(groep) in
   
4. Ontleed de hoofdzin en stel vast welk zinsdeel de ingevulde woordgroep is.
   
5. De bijzin is hetzelfde zinsdeel als de ingevulde woordgroep. 

Mogelijke bijzinnen

Onderwerpszin (wie/wat doet iets? )

Lijdend voorwerpszin (wie/wat heeft het onderwerp?)

Meewerkend voorwerpszin (aan (of voor) wie wordt wat verteld of gegeven? 

Bijwoordelijke bepalingszin (wanneer gebeurt iets? Hoe gebeurt het? Hoe lang gebeurt het?)

1. zinsdeel
2. zinsdeelzin

Ik neem mijn paraplu mee, {omdat het vanmiddag gaat regenen}.
Wat is het type zinsdeelzin?

1. onderwerpszin
2. bijwoordelijke bepalingszin
3. lijdend voorwerpzin
4. meewerkend voorwerpszin

{(Wie in de toekomst op Mars gaat wonen), kan niet weer terugreizen naar de aarde.

1. onderwerpszin
2. bijwoordelijke bepalingszin
3. lijdend voorwerpzin
4. meewerkend voorwerpszin

{( Dat Yildiz biologie gaat studeren), had volgens mij niemand verwacht.}

1. onderwerpszin
2. bijwoordelijke bepalingszin
3. lijdend voorwerpzin
4. meewerkend voorwerpszin

Leg in je eigen woorden uit wat een zinsdeelzin is.

Maak van het zinsdeel tussen haakjes een zinsdeelzin.

[Een diabetespatiënt] krijgt tegenwoordig vaak een insulinepompje.