les 3

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 1      Markt en macht

Paragraaf 2 Aanbod en producentensurplus

Telefoons in de telefoontas, kauwgom in de prullebak

Boeken en schrift open op tafel

ik loop langs om het huiswerk te controleren

• 
  
• we frissen even de kennis van vorige lessen op
• ik bespreek paragraaf 1.3
• we kijken het gemaakte werk na (zorg dat je van je fouten leert)
• zelfstandig werken aan de opdrachten van paragraaf 1.3

Deze les

• Wat is het, geef voorbeelden:
• primaire producten
• secundaire producten
• inferieure producten
• giffen producten

1.3 Volledige mededinging

Een concrete markt:

Een zichtbare en/of aanwijsbare manier waarop kopers en verkopers producten verhandelen

Een abstracte markt:

het geheel van vraag en aanbod van één bepaald product

(denk aan huizenmarkt, oliemarkt, arbeidsmarkt)

Volledige mededinging

"Markt met volledige mededinging"

- veel concurrentie, op alle gebieden

- volkomen markt: doorzichtig en makkelijk te overzien

- vrije markt, volledig vrij en dus geen bemoeienis van bijvoorbeeld overheid

Marktevenwicht

Zie blz. 22, bron 1.7

Lagere prijs = vraag stijgt --> kopers bereid meer te betalen --> hogere prijs --> richting evenwicht

Hogere prijs = vraag daalt --> verkopers  willen van voorraad af ---> prijs daalt --> richting evenwichtsprijs

Toename v.d. vraag

De lijn verschuift naar rechts. De gevraagde hoeveelheid neemt toe bij elke prijs. Voorbeelden van oorzaken:

- toename aantal kopers/consumenten

-toename besteedbare inkomen kopers/consumenten

- verbetering van de kwaliteit van product

-geslaagde reclamecampagne

Afname vraag

Belangrijkste: prijs daalt

- er wordt minder gevraagd dan aangeboden

- product wordt minder schaars

- verkopers moeten van hun product af, dus prijs omlaag

Toename aanbod

Prijs daalt

- Product wordt minder schaars

- prijs daalt

- verhandelde hoeveelheid neemt toe, minder dan toename aanbod

Afname aanbod

- product wordt schaarser

- prijs per product omhoog

Porsche

Opgave 1.6

a) onjuist is uitspraak 3; door een prijsstijging neemt het producentensurplus juist toe.

b) de productie nam toe omdat olieproducenten bij een hogere prijs meer winst kunnen maken. Het is rendabeler om olie te winnen.

c) op 30 januari 2017 was de prijs per vat 55,45 dollar het aantal vaten was 8.961.000 dus de omzet is 55,45x8961000 =

497.693.940 dollar per dag

Opgave 1.7

a) Achim heeft gelijk, de aanbodlijn loopt verticaal.

b) de 737 miljoen is na een daling van 17% (dus nu 83%)

in 2015 werden er dus 737/83 x 100 = 888 miljoen bloemen aangevoerd.

c) bij minder aanbod en een hoge vraag zal de prijs stijgen, er was schaarste.

d) de oorzaak is de prijsstijging

Opgave 1.8

a)

b) Voor bedrijf 4 en 5 is de gemiddelde prijs van 

€ 7.500,- te laag

Opgave 1.8

c)

d) (7500-5000) + (7500-5500) + (7500-6500) = 

€ 5.500,-

Opgave 1.8

e) Bij een marktprijs van € 8.500,- is het producentensurplus: (8500-5000) + (8500-5500) + (8500-6500) + (8500-8000) = € 9.000,-

De stijging in procenten is dan:

(9000 - 5500) / 5500 x 100 = 63,6%

Opgave 1.9

a+b)

c) Het is een uitbreiding van het assortiment, het levert extra winst op, het personeel kan dit aan.

Opgave 1.9

d) Bij een prijs van € 2.000,- biedt Koopman 500 scooters aan (het aanbod zonder Koopman was 2.000 en is nu 2.500 geworden).

e) De juiste grafiek voor de verandering van het producentensurplus is grafiek 3. Het totale surplus zie je in grafiek 2, het oude in grafiek 4.

Aan de slag

Module Economie en maatschappij

Doornemen paragraaf 1.3

Opdrachten 1.11 t/m 1.14 maken