T1_L5_prijs op de markt

• Economie
• Secundair onderwijs

T1_L5_Hoe komt de prijs op de markt tot stand?

AANDACHT

Lees alle informatieslides goed door alvorens naar de volgende te gaan!

Wat is een markt?

Een onderneming is voortdurend op zoek naar mogelijkheden om nieuwe producten op de markt te brengen. 

De markt is het geheel van de vraag naar en het aanbod van een bepaald product. Op de goederen en dienstenmarkt of productmarkt worden goederen, zoals een auto, en diensten, zoals een kappersbeurt, verhandeld tussen de verkoper en de koper.

De vraag op de goederen- en dienstenmarkt komt van de consument (=koper of vrager), het aanbod komt  van de verkoper (= producent of aanbieder).

Marktvormen op de goederen- en dienstenmarkt

Een marktvorm is het geheel van omstandigheden waarbij ondernemingen met elkaar concurreren en die een specifieke marktvorm typeren. 

Een marktvorm wordt beschreven op basis van vier criteria:

■ het aantal vragers en aanbieders op de markt

■ de aard van het product: is het een homogeen of heterogeen product?

■ de transparantie (of doorzichtigheid) van de markt: is alle informatie over hoe de prijs tot stand komt beschikbaar?

■ de toetreding tot de markt: is het gemakkelijk om toe te treden als koper of verkoper?

De belangrijkste marktvormen zijn:

■ volkomen concurrentie: er zijn veel aanbieders van een homogeen product, zoals Jonagoldappels.

■ monopolie: er is maar één aanbieder, zoals bv de NMBS.

■ oligopolie: er zijn maar enkele aanbieders. Het is moeilijk om als nieuwe aanbieder toe te treden tot deze markt.

■ monopolistische concurrentie: dit is de meest voorkomende marktvorm. Er zijn veel aanbieders en de producten verschillen van elkaar op het gebied van verpakking, service, uitzicht …

In dit level gaan we uit van een markt van volkomen concurrentie om te kijken hoe de prijs op de markt tot stand komt.

Kenmerken markt van volkomen concurrentie (of volkomen mededinging):

• er zijn veel aanbieders en vragers 
• de producten zijn homogeen, zoals Jonagoldappels.
• de markt is doorzichtig
• Er is een vlotte toe- en uittreding tot de markt

KOPER

VERKOPER

Consument

producent

Vrager

aanbieder

Sofie en Ann kopen een Iphone in de Mediamarkt. 

VRAGER

AANBIEDER

MARKT

Ann en Sofie

Iphone

Mediamarkt

De ............................................ is het geheel van vraag naar en aanbod van een bepaald product. 

De .......................................... op de goederen- en dienstenmarkt komt van de koper, het .............................. komt van de verkoper (producent of handelaar).

vraag

aanbod

markt

Lees onderstaande tekst over Jozefien

Hoe duurder de smoothies zijn, hoe minder de gevraagde hoeveelheid
ernaar zal zijn.

1. juist
2. fout

Elk individu heeft zijn eigen voorkeur voor een bepaald product. De individuele vraagcurve geeft het verband weer tussen een bepaalde prijs en de hoeveelheid die de persoon voor die prijs wil kopen.  

De vraagcurve wordt voorgesteld in een grafiek met op de x-as de gevraagde hoeveelheid en op de y-as de prijs. 

In de vraagcurve van Jolien naar Nike-sneakers, zie je dat ze voor de prijs van 100,00 euro, ze 3 paar sneakers wil kopen. 

In  symbolen:

• De prijs geven we weer als p.
• De gevraagde hoeveelheid geven we weer als qv.
• De vraagcurve = V

 

• De vraag = de hele vraagcurve en omvat alle punten op de curve.
• De gevraagde hoeveelheid is een specifiek punt op de vraagcurve, namelijk hoeveel goederen een consument wil kopen bij een bepaalde prijs.

LET OP: de vraag (V) is niet hetzelfde als de gevraagde hoeveelheid (qv)!! 

De vraagcurve wordt gevormd door

1. de consument
2. de aanbieder
3. de producent
4. de koper

Hoeveel paar sneakers zal
Jolien willen kopen bij 70,00 euro?

1. 3
2. 4
3. 5
4. 6

Welke zin klopt bij het punt:
p = 70,00
qv = 4

1. Bij een prijs van 70,00 euro per paar, zullen 4 klanten sneakers kopen
2. Bij een prijs van 4,00 euro, zullen 70 paar schoenen verkocht worden.
3. Jolien zal 4 sneakers kopen voor een totaalprijs van 70,00 euro
4. Voor de prijs van 70,00 euro per paar, zal Jolien 4 paar sneakers vragen.

De vraag naar sneakers kent een dalend verloop

1. juist
2. fout

qv staat voor:

1. de vraag
2. de aangeboden hoeveelheid
3. het aanbod
4. de gevraagde hoeveelheid

Als de prijs van een product verandert, dan wijzigt de gevraagde hoeveelheid en beweeg je dus OP de vraagcurve. Je blijft op dezelfde vraagcurve maar er komt een andere gevraagde hoeveelheid tot stand.

In dit voorbeeld: 

als de prijs van een product stijgt van 4,00 naar 5,00 euro, dan daalt de gevraagde hoeveelheid van 300 stuks naar  250 stuks.

De ............................................. geeft weer welke hoeveelheid de koper bereid is te kopen tegen verschillende prijzen. 

De .......................................... laat grafisch zien welke hoeveelheden een koper bereid is te kopen bij uiteenlopende prijzen. 

De vraagcurve verloopt ...................................., want:

■ als de prijs stijgt, dan ............................... de gevraagde hoeveelheid;

■ als de prijs daalt, dan ................................ de gevraagde hoeveelheid.

Er is dus een negatief verband tussen de prijs en de gevraagde hoeveelheid.

daalt

vraagcurve

vraag

dalend

stijgt

Toepassing in je werkboek

Explore 3 vanaf p 103. 

• p 103: Vul de gegevens onder optie 1 (Nike-sneakers) aan.
• p 104: teken de vraagcurve in grafiek 1.1 op basis van de tabel bovenaan.
• p 105: a) hoe verloopt de vraagcurve? c) voor optie 1 en d) waarom verloopt de vraagcurve zo?
• Ga nadien verder in deze LessonUp

Waardoor kan de vraag naar een product veranderen denk je?

Er zijn verschillende factoren waardoor de vraag naar een product kan toenemen of afnemen.

• Als de vraag toeneemt, dan verschuift de curve evenwijdig naar rechts : voor dezelfde prijs zal de gevraagde hoeveelheid meer zijn).
• Als de vraag afneemt, dan verschuift de curve evenwijdig naar links : voor dezelfde prijs zal de gevraagde hoeveelheid minder zijn.

oefening 1

In de media start een grote reclamecampagne voor appels.

De vraag zal

1. stijgen
2. dalen

De vraagcurve verschuift naar

1. links
2. rechts
3. boven
4. onder

Oefening 2

Ik verlies mijn job. Wat gebeurt er met mijn vraag naar cinematickets?

De vraag zal

1. stijgen
2. dalen

De vraagcurve verschuift naar

1. links
2. rechts
3. boven
4. onder

Oefening 3

Apple (concurrent van Samsung) verlaagt  sterk haar prijzen. 

Wat gebeurt er met de vraag naar Samsung?

De vraag naar Samsung zal

1. stijgen
2. dalen

De vraagcurve verschuift naar

1. links
2. rechts
3. boven
4. onder

Wat zijn substitutieproducten?

zoek op op het internet

Toepassing in je werkboek

Explore 4 vanaf p 106. Kies telkens optie 1 (Nike-sneakers)

• p 106: Markeer het juiste antwoord voor situatie 1, 2, 3 en 4
• p 107: teken een verschuiving van de vraagcurve naar rechts en naar links (grafiek 2.1 en 3.1)
• p 108: oefening 4, 5 en 6 (niet oef 7 = ICT)

Hoe ging het?

😒🙁😐🙂😃