5.4 Automatische schakelingen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

§ 5.4 Automatische schakelingen

§ 6.4 Automatische schakelingen

Lesplan

• Herhaling (via Quiz - Lesson up)
• Uitleg § 6.4
• Aan de slag met § 6.4

Wat voor schakeling zie je hier?

1. Serieschakeling
2. Parallelschakeling

Wat voor schakelingen zijn dit?

1. A = parallelschakeling B = serieschakeling,
2. A = serieschakeling B = parallelschakeling
3. A & B zijn serieschakelingen
4. A & B zijn parallelschakelingen

Wat is de totale spanning bij een parallelschakeling?

1. De som van de deelspanningen
2. De spanning is overal gelijk
3. Maakt niet uit
4. De spanning van de hoogste waarde

in een parallelschakeling

1. is de stroom overal even groot
2. is er geen stroom
3. wordt de stroom verbruikt
4. verdeelt de stroom zich over de vertakkingen

Wat moet je nog weten, kennen en kunnen van de vorige lessen

• Wat is een parallelschakeling en hoe teken je deze.
• De spanning is overal gelijk in een parallelschakeling.
• De stroomsterkte moet je optellen in een parallelschakeling.
• De vervangingsweerstand in een parallelschakeling bereken je met de volgende formule:

• Bij een parallelschakeling blijven alle apparaten onafhankelijk werken, dus als de een uit is blijft de andere nog werken.
  

​R​totaal​​​​1​​=​R​1​​​​1​​+​R​2​​​​1​​+​R​3​​​​1​​

Opdracht serieschakeling.

Maak  een tekening van een serieschakeling.

In de tekening  zitten:

• drie weerstanden (R1 = 12 Ohm, R2 = 6 Ohm en R3 = 4 Ohm)
• een stroombron met gelijkspanning

Bereken de vervangingsweerstand. (Noteer de formule en de gegevens!)

Uitkomst berekening

drie weerstanden (R1 = 12 Ohm, R2 = 6 Ohm en R3 = 4 Ohm)

Rv = R1 + R2 + R3
Rv = 12 + 6 + 4     

Rv =  22 Ω

Wat is automatisch schakelen.

• Apparaat in werking door ander apparaat

Dit kan gebeuren voor de veiligheid (het aanzetten van een stroomkring met een grote spanning door een stroomkring met een lage spanning) of gemak (een inbraak alarm moet werken zonder dat de inbreker de schakelaar van het alarm aanzet) 

Onderdelen van een automatische schakeling
 

Er zijn drie onderdelen:

1. De sensor - maakt een elektrisch signaal wanneer iets gebeurt.
2. De schakelaar - reageert op de sensor en schakelt de stroom in of uit.
3. De actuator - doet wat gewenst is; lamp aan, sirene maakt geluid, motor slaat aan.

Waarom is het handig dat een inbraak alarm automatisch geschakeld is?

1. De inbreker zelf zet het alarm niet aan
2. Omdat je een inbreker beter niet tegen het lijf moet lopen
3. Om de inbreker niet te storen
4. Dan heb je alle tijd om de inbreker af te tuigen

Bij een inbraakalarm is het brekende glas (draadje in het glas) de

1. Sensor
2. Verwerker
3. Actuator
4. Schakelaar

Bij een inbraakalarm is het alarm de

1. Sensor
2. Schakelaar
3. Actuator
4. Verwerker

Transistor

Zet actuator aan of uit.

- Collector (C)

- Basis (B)

- Emitter (E)

Als er geen stroom loopt van basis naar emitter dan kan er ONMOGELIJK een stroom lopen van collector naar emitter

Verwerker

Laatste vraag:

In een transistor loopt de stroom van

1. de collector naar de emitter
2. de basis naar de collector
3. van de emitter naar de collector
4. collector naar de basis

Aan de slag!

5.4 Opdracht 1 t/m 8