2.2 Platentektoniek

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

2.2 Platentektoniek

platentektoniek

Hoe heten de bewegingen bij platentektoniek?

Platentektoniek

Bewezen, maar drijvende kracht nog niet zeker. Want verschillen in snelheid.

theorieën:

- convectiestromen; niet aangetoond, verklaart niet snelheidsverschillen

- zwaartekracht: hoe verder van de midoceanische rug, hoe kouder en zwaarder de oceanische korst. Gewicht trekt plaat naar beneden; aangetoond

- platen worden uit elkaar geduwd door opstijgend magma.

- een combinatie van deze theorieën is ook mogelijk. 

even opfrissen...

Leerdoelen §2.2

• Welke drie soorten plaatbewegingen onderscheiden we?

• Wat is de drijvende kracht achter platentektoniek?

• Welke bewijzen zijn er om platentektoniek aan te tonen?

Mid-oceanische rug(MOR)

Een voorbeeld van een mid-oceanische rug is de Mid-Atlantische rug in de Atlantische Oceaan. De mid-oceanische ruggen spelen een belangrijke rol in het proces van platentektoniek. Bij de ruggen bewegen verschillende tektonische platen van elkaar af. Het gevolg is dat er een ruimte ontstaat tussen de platen, deze ruimte zal worden opgevuld door magma uit de asthenosfeer (de laag in de Aarde onder de lithosfeer). De magma zal aan het oppervlak stollen, waardoor hier nieuwe oceanische lithosfeer zal worden gevormd. Dit zorgt ervoor dat op mid-oceanische ruggen veel vulkanisme voorkomt.

Spreidingszone?

Omdat de platen uit elkaar blijven bewegen, zal het proces door blijven gaan, waarbij steeds nieuwe lithosfeer worden gevormd bij de oceaanruggen. Men noemt in de platentektoniek een mid-oceanische rug daarom een spreidingszone. Het proces waarbij op spreidingszones oceanische korst wordt gevormd wordt oceanische spreiding genoemd.

Conclusie: Platentektoniek

Hoe heeft het ontstaan van gebergten bijgedragen aan de vorming van continenten?

De oceaanbodem: recycled zichzelf, niet ouder dan 200 miljoen jaar

De continenten:

• Zijn licht, dus zakken niet de mantel in. 
  
• Breiden zich uit door gebergtevorming
  
• Jonge gebergten bij actieve randen, oude gebergten bij passieve randen
  
• De gebergtes die geheel versleten zijn, vormen de kern (het schild) van de continenten (4000 tot 500 miljoen jaar oud)
  

Beschrijf de wijze waarop platentektoniek in Nepal leidt tot aardbevingen.

Door de platentektoniek ligt er veel land op hoge breedte op het noordelijk halfrond en is Antarctica afgesloten van andere werelddelen. Hierdoor kunnen grote ijskappen ontstaan.