H3 Landschappen van Afrika - Par 2 Breedteligging, temperatuur en neerslag - les 1 en 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

H3.1 Breedteligging, temperatuur en neerslag

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe de breedteligging van een gebied invloed heeft op de temperatuur in dat gebied.
2. Je kunt uitleggen hoe in het gebied rond de evenaar neerslag ontstaat.
3. Je kunt uitleggen hoe vegetatiezones ontstaan door verschillen in temperatuur en neerslag en waar deze vegetatiezones op aarde voorkomen.
4. Je kunt uitleggen hoe vegetatiezones ontstaan door verschillen in temperatuur en neerslag en waar deze vegetatiezones op aarde voorkomen.

Vegetatiezones

De temperatuur en de hoeveelheid neerslag in een gebied hebben invloed op de plantengroei. Sommige planten kunnen goed tegen warmte of droogte, andere kunnen beter tegen kou.

De vegetatiezones in Afrika

Welke lijn weergeeft deze tekening het best?

A

B

B48 Breedteligging en temperatuur

Wat is opvallend aan deze foto?

Luchtstreken

Op basis van de gemiddelde temperatuur kun je de aarde indelen in drie luchtstreken: de tropen, de gematigde zone en de poolstreken.

Warm + veel regen

Breedteligging

Breedteligging en temperatuur

De zon is een ‘kachel’ die de aarde verwarmt. Maar de zon geeft niet overal op aarde evenveel warmte af. De breedteligging van een plaats is van grote invloed op de temperatuur. Op hoge breedte, dus in de poolstreken, is het koud. Op lage breedte, dus in de tropen, is het warm. Die temperatuurverschillen hebben twee oorzaken.

1. Verwarmen van de grote van het aardoppervlak,
2. Afstand die de zonnestralen afleggen door de dampkring

Breedteligging

1

Op hogere breedte is het kouder omdat de zon schuiner instraalt en dus een groter oppervlak moet verwarmen.

2

Op hogere breedte is het kouder omdat de zonnestralen een langere weg door de atmosfeer afleggen.

1

hoge/lage breedte?

2

hoge/lage breedte?

Hoe hoger de breedtegraad, hoe kouder het wordt.

1. Waar
2. Niet waar

De atmosfeer = de dampkring

De atmosfeer is de luchtlaag om de aarde heen. 

Door deze atmosfeer is de temperatuur perfect op aarde voor al het leven.

Hoe hoger, hoe kouder

Zonnestralen verwarmen eerst de grond en dan de lucht boven de grond. Onze atmosfeer wordt dus van onder opgewarmd.

B57 Neerslagfactoren

Hoe onstaat neerslag?

Fase-overgangen

1

2

B57 Neerslagfactoren

1. Lucht (met waterdamp erin) warmt op.

2. Lucht stijgt op.

3. Lucht koelt af (hoe hoger, hoe kouder).

4. Waterdamp condeseert (waterdamp --> druppels)

5. Ontstaan wolken.

6. Neerslag

Stijgingsregen

• Evenaar > altijd warm > warme lucht stijgt op > koelt af > kan minder waterdamp bevatten > stijgingsregen
  
• Gebieden met stijgingsregens zijn goed te herkennen op een wereldkaart.

Hoe herkennen we stijgingsregen op deze kaart?

A

B

C

gematigde luchtstreek

polaire luchtstreek

tropische luchtstreek

groot oppervlak wordt verwarmd

hoge temperaturen op lage breedte

hoge zonnestand

kleine invalshoek

kleine schaduw

lage temperaturen op lage breedte

Hoe ontstaat neerslag? Zet de zinnen in de goede volgorde.

De lucht koelt af.

Er ontstaat neerslag.

De lucht stijgt op.

De waterdamp condenseert.

Warme lucht bevat waterdamp.

Er ontstaan wolken.

B72 Klimaatdiagram

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe de breedteligging van een gebied invloed heeft op de temperatuur in dat gebied.
2. Je kunt uitleggen hoe in het gebied rond de evenaar neerslag ontstaat.
3. Je kunt uitleggen hoe vegetatiezones ontstaan door verschillen in temperatuur en neerslag en waar deze vegetatiezones op aarde voorkomen.
4. Je kunt uitleggen hoe vegetatiezones ontstaan door verschillen in temperatuur en neerslag en waar deze vegetatiezones op aarde voorkomen.