1.2 - practicum materialen en veiligheid

• Nask / Techniek
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

In een practicumlokaal moet je veilig werken.

Welke van de onderstaande situaties is het meest gevaarlijk?

1. iemand richt de opening van een reageerbuis op de docent
2. iemand houdt een glazen reageerbuis in een hete vlam
3. iemand werkt zonder veiligheidsbril
4. iemand heeft lange haren niet in een staart

Leerdoelen

• Je kunt practicum materiaal herkennen.  
• Je kunt de toepassing van het practicummateriaal benoemen.
• Je kunt de veiligheidsregels en veiligheidsmiddelen bij practicum noemen.
• Je weet hoe je dingen kunt waarnemen. 

Materialen

GLASWERK

TRECHTER             MAATCYLINDER               REAGEERBUIS                     BEKERGLAS                     ERLENMEYER

Materialen

Wat moet je nog meer kennen?

kroezentang

driepoot

gaasje

reageerbuisklem

spatel

reageerbuisborstel

spuitfles

Erlenmeyer 

Trechter

Petrischaaltje

Pipet

Maatcilinder

Horlogeglas

Bekerglas

Reageerbuis

Waarom veiligheid!!

NOODSTOP

In een practicumlokaal  werk je veel met elektrische apparaten maar ook met gas.

Met een NOODSTOP gaat in één keer alle elektriciteit en gas uit! 

Als je wilt weten of een stof een geur heeft, hoe doe je dat dan?

1. met je neus boven de pot diep inademen
2. een beetje in een buisje schenken en hieraan ruiken met je neus
3. met je hand boven de pot of het buisje wapperen
4. de pot een tijdje open laten staan en kijken of je iets ruikt

uitleg

Als je wilt weten of  een stof een geur heeft, dan wapper je met je hand een beetje van de stof richting je neus. 

Sommige stoffen zijn namelijk schadelijk als je er teveel van inademt.

SYMBOLEN

ONTVLAMBAAR         CORROSIEF          EXPLOSIEF            IRRITEREND            GIFTIG

VRAGEN?

Hoe heet dit glaswerk?

1. erlenmeyer
2. trechter
3. reageerbuis
4. maatcylinder

Hoe heet dit glaswerk?

1. erlenmeyer
2. trechter
3. reageerbuis
4. maatcylinder

Hoe heet dit glaswerk?

1. erlenmeyer
2. trechter
3. reageerbuis
4. maatcylinder

Welk practicum materiaal is dit?

1. Reageerbuisknijper
2. Reageerbuisrek
3. klemmen
4. Statiefvoet

Hoe heet dit onderdeel van de brander?

----->

1. gasregelschroef
2. luchtring

Wat regel je met dit onderdeel van de brander?

--->

1. de grootte van de vlam
2. de hitte van de vlam

Hoe heet de vlam boven nummer 2?

      1             2            3

1. de gele vlam
2. de blauwe of doorzichtige vlam
3. de ruisende vlam (met kern)
4. geen idee

welke vlam gebruik als je even niets hoeft te verhitten?

1. de gele vlam
2. de blauwe vlam
3. de ruisende vlam
4. geen enkele vlam

welke vlam is het heetst?

1. de gele vlam
2. de blauwe vlam
3. de ruisende vlam
4. alle vlammen zijn even heet

Noem 2 veiligheidsregels tijdens het practicum!

Als je op de noodstop drukt gaat ook het licht uit in het lokaal.

1. waar
2. niet waar

Als je een gevaarlijke situatie ziet gebeuren aan een machine met een noodstop, wat moet je dan doen?

1. aan de docent vragen of je op de noodstop mag drukken
2. gelijk op de noodstop drukken
3. aan de docent doorgeven dat er een gevaarlijke situatie is
4. niets, gewoon blijven kijken

Herkennen van stoffen

Je herkent een stof aan stofeigenschappen

Hoe specialer de stofeigenschap, hoe beter je de stof ermee herkent

Zo is ijzer bijvoorbeeld magnetisch en andere metalen niet

Brandbaarheid, oplosbaarheid, kookpunt, smeltpunt en dichtheid zijn andere voorbeelden van stofeigenschappen waaraan je een stof kunt herkennen

Herkennen van stoffen

Waarnemen: Bij de scheikunde doe je waarnemingen door middel van:

• goed kijken
• voorzichtig ruiken
• meten
• voelen
• horen

Vaak zorgen we voor een specifieke reactie om de waarneming te kunnen doen. Bij proefjes dus goed opletten!

Wat zie je hier?

1. een heldere, kleurloze vloeistof
2. lenzenvloeistof
3. water
4. ontsmettingsmiddel

Waarnemen is lastig...

Een goede waarneming beschrijft de stof met je zintuigen (ogen en neus):

- helder of troebel

- kleur (of kleurloos)

- fase

- geur

oefening in waarnemen

Je gaat zo een filmpje bekijken van een chemische reactie.

Schrijf zoveel mogelijk waarnemingen op.

Noteer in ieder geval:

- hoe ziet de stof er aan het begin uit?

- hoe ziet de stof er aan het eind uit?

Wat heb je gezien?

beginstof:

de stof die na afloop over bleef:  

andere waarnemingen:

Wat heb je gezien?

beginstof: oranje, vaste stof

de stof die na afloop over bleef:  zwarte, vaste stof

andere waarnemingen:

vuurverschijnselen

de zwarte stof schoot ook de lucht in, dus er is waarschijnlijk ook een kleurloos gas ontstaan

en misschien heb jij nog wel meer gezien...

Conclusie

Je hebt vaak meer dan één waarneming of stofeigenschap nodig om te weten welke stof het is. Over een conclusie moet je dus altijd even nadenken.

waarneming

conclusie

grijze, vaste stof

suiker lost op

er ontstaan gasbelletjes

De vloeistof kookt bij 80°C

het draadje is van koper

In het flesje zit water

stofeigenschap

geen stofeigenschap

volume

massa

dichtheid

smeltpunt

poeder

elastisch

goed oplosbaar in water

temperatuur

fase bij kamertemperatuur

kleur

geur

1.2 - HET PRACTICUMLOKAAL

Je hebt geleerd...:

...dat je soms moet werken werken met speciaal glaswerk

...hoe dit speciale glaswerk heet

...wat een bunsenbrander is en hoe deze werkt

...dat je drie verschillende soorten vlammen kan maken

...welke veiligheidssymbolen er zijn