5.4 Voor een handvol stuivers

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Voor het einde van de timer, zorg je dat je klaar bent voor de les (dus niet pas als de timer voorbij is....)

Lessonup

• Gebruik je eigen naam (smiley/emoji mag)

• Gebruik elke keer dezelfde naam!

Afspraken

• De telefoon blijft in de telefoontas!
• Je zit volgens de plattegrond
  
• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, huiswerk gemaakt.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we na de les of in de pauze
• We gebruiken de laptop uitsluitend voor schooldoeleinden
  

Lessonup:

• Bij het einde van de timer start de les.
• Login met je eigen naam.

Wat is de essentie van het 'sociaal contract'?

1. Fysiek contract waarbij het volk een deel van haar vrijheid opgeeft in ruil voor bepaalde rechten
2. Denkbeeldig verdrag tussen de mensen onderling om een politieke samenleving of staat te vormen
3. Denkbeeldig contract waarbij het volk accepteert geregeerd te worden door een vorst in ruil voor rechten
4. Fysiek contract waarbij het volk rechten opgeeft om er zelf beter van te worden.

De president

Leider van de regering en de strijdkrachten.

Hooggerechtshof

Controleert de regering. Kan wetten en besluiten verbieden die in strijdt zijn met de grondwet.

Congres

Het parlement van Amerika. Hierin maken afgevaardigden van de staten wetten

Sleep de machten naar de juiste persoon/instituut

Wetgevende macht

Uitvoerende macht

Rechterlijke macht

Maak de correcte oorzaak-gevolg verbanden met de onderstaande zinnen

Enclosure acts:

Verbeterde landbouw technieken

Toename bevolkingsomvang

Meer vraag naar kleding

Financiële problemen boeren

uitvinding stoommachine

Industriële revolutie!

Concentratie van landbouwgrond in handen van grootgrondbezitters

Hogere landbouwopbrengst

Dalende voedselprijzen

Toename huisnijverheid

Dalende prijzen producten

Urbanisatie

Naam:

Aandrijving:

Productie:

Naam:

Aandrijving:

Productie:

Naam:

Aandrijving:

Productie:

Plaats de onderdelen op de goede plek:

Powerloom

Spinning Jenny

Waterframe

Water

Hand

Stoom

Laag

Extreem hoog

hoog

Bij welke weefmanieren was er nog sprake van 'huisnijverheid'?

1. 
2. 
3. 
4. 

Vanaf welke weefmachine was huisnijverheid niet meer mogelijk?

1. 
2. 
3. 
4. 

Waar kregen de wevers meer betaald?

1. Tijdens de huisnijverheid
2. Tijdens de fabrieksnijverheid

Korte samenvatting

• Aan het begin van de 18e eeuw werd veel van de productie thuis gedaan (huisnijverheid); uitvindingen als de schietspoel en de spinning Jenny zorgden ervoor dat het productieproces sneller ging.

• Met de uitvinding van het waterframe werd waterkracht gebruikt als aandrijving, waardoor het productieproces verplaatste van de woonkamer naar een fabriekshal. Niet veel later werd met de uitvinding van de stoommachine het productieproces nog meer versneld. 

• Doordat mensen geen invloed meer hadden op het productieproces of de kennis van de nieuwe apparaten, verloren zij veel macht. De fabrieksbaas had nu zowel de productiemiddelen als het eindproduct  in handen, waardoor zij nu veel macht hadden. 

• Energiebronnen werden bepalend voor de bouw van een fabriek (dichtbij een rivier  of bij een mijn). Hierdoor waren veel werknemers genoodzaakt om te verhuizen naar de fabriek,

Hoe waren de werk- en leefomstandigheden tijdens de Industriële revolutie?

Industriële revolutie

• Fabrieken ontstonden op plaatsen waar:

1) Nabijheid van grondstoffen (of via transport: rivier /spoor)

2) Nabijheid van energiebron (rivier of vie transport: kolen)

3) Voldoende arbeiders beschikbaar waren.

• Arme boeren konden niet meer genoeg verdienen aan huisnijverheid en vertrokken naar de fabrieken.

• Door de snelle groei van steden was er geen sprake van 'planning', arbeiders leefden in kleine snel gebouwde huisjes
  

• De fabriek, machines en producten waren in handen van de fabrieksbazen. Om hierop winst te maken moesten de lonen van de arbeiders dus zo laag mogelijk gehouden worden.
  

Vanaf welke leeftijd werkten kinderen in de fabrieken?

1. 5 jaar
2. 8 jaar
3. 10 jaar
4. 12 jaar

Hoeveel uur (per dag) zouden deze kinderen gemiddeld in de fabriek werken?

1. 12-14 uur
2. 10-12 uur
3. 8-10 uur
4. 6-8 uur

Lagere en middelbare scholen waren er wel (zelfs bekostigd door de gemeentes) maar hadden amper kinderen uit arbeidersgezinnen. Geef hiervoor een verklaring

Sociale kwestie

• Negentiende eeuw; door snelle industrialisatie en urbanisatie werd er in hoog tempo arbeiderswijken gebouwd.
  

• Woonomstandigheden; kleine ruimtes, weinig aandacht voor hygiëne, gehorig, weinig tot geen ramen.

• Werkomstandigheden: laag loon, zwaar, lang, gevaarlijk, slechte ventilatie, afgeschermde machines.

• De overheid wil niet ingrijpen omdat zij zich niet willen bemoeien met de economie
  

Waarom koos men liever vrouwen dan mannen om dit werk te doen?

1. Mannen zijn duurder
2. Vrouwen zijn sneller
3. Vrouwen hebben meer uithoudingsvermogen
4. Mannen kunnen niet weven

Waarom gebruikte men kinderen om dit werk te doen?

1. Zijn goedkoop
2. kunnen bij plaatsen komen waar volwassenen niet kunnen komen
3. Hebben een langer uithoudingsvermogen dan volwassenen
4. Zijn makkelijker te vervangen

Afsluiting: Hoe waren de werk- en leefomstandigheden tijdens de Industriële revolutie?

Homework

Lezen: 103 - 104

Maken: