8.4 Infrarood en ultraviolet

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Hubble space telescoop

De Hubble Space Telescope is op 24 april 1990 door NASA gelanceerd en draait als een kunstmaan rond de aarde. De Hubble wordt gebruikt voor optische waarnemingen. De telescoop bezit ook een infraroodcamera. Door het ontbreken van een atmosfeer in de ruimte is een ongekend scherpe afbeelding van verre astronomische objecten mogelijk.

Tekst

Tekst

Tekst

Te

Lesdoelen:

• Termen van verschillende soorten bestraling begrijpen.
  
• Meerdere toepassingen van soorten bestraling benoemen en uitleggen.
  

Het elektromagnetische spectrum 

Zonnestraling die je niet kunt zien, maar die we wel waar kunnen nemen op andere manieren.

UV straling

• Drinkwater bedrijven gebruiken uv straling om bacterie in water te doden.
• Bijen zien UV straling.
• UV straling zorgt er voor dat je bruin wordt
• Wordt tegen gehouden door atmosfeer

        (ozonlaag, stof en wolken)

• UV kan stoffen laten oplichten (fluorescentie) 

Wat voor straling gebruiken bijen om meeldraden beter te zien?

1. IR
2. UV
3. Gamma
4. Röntge

Naast welke kleur/ straling vinden we UV straling

1. Rood
2. Violet
3. Radio
4. IR

Waarvoor kunnen we UV straling ook gebruiken?

1. Wapens die nachts kunnen zien
2. Afstandbediening van televisie
3. Foto's maken waar we gebroken botten kunnen zien
4. Bacteriën doden

Infrarood straling

Ook warmtestraling genoemd.

Voorbeelden: 

• Zonlicht, hete kachel, 
  
• Warmtelamp
• Infrarood sensoren
• Afstandsbediening van TV, 
  
• Ratelslang om prooi in donker waar te nemen
  

Wat voor straling gebruikt een ratelslang om zijn prooi te zien in de avond?

1. UV
2. Gamma
3. IR
4. Micro

Waarom zou er hoog in de bergen meer last zijn van UV bestraling?

1. Dichter bij de zon
2. Minder atmosfeer
3. Hoger zuurstofvlak
4. Berg reflecteert UV straling

Gevaar...

• Niet alle straling is gevaarlijk.
  
• Alleen röntgenstraling en gammastraling zijn gevaarlijk.
  
• Röntgenstraling kan door het zachte weefsel gaan, maar niet door botten.
  
• Gamma straling kan door bijna alles heen gaan behalve door dik beton en plat lood.
  
• Beschadigde cellen- kunnen uitgroeien tot kankercellen