4.3 Impulsgeleiding [les 1]

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

Telefoon in telefoontas

Tas van tafel

Laptop pakken en opstarten

Binas pakken

Herhaling:
Iemand raakt met een arm een heet voorwerp aan en schreeuwt: "Au!".
Via welke typen neuronen zijn dan impulsen geleid?

1. Via sensorische en motorische neuronen
2. Via sensorische, motorische en schakelneuronen
3. Alleen via motorische neuronen
4. Alleen via sensorische neuronen

In een zenuw, die het ruggenmerg en een onderarm met elkaar verbindt, bevinden zich uitlopers van neuronen.
Welke typen neuronen kunnen dat zijn?

1. Alleen motorische en schakelneuronen
2. Alleen sensorische en schakelneuronen
3. Alleen motorische en sensorische neuronen
4. Motorische, sensorische en schakelneuronen

Zijn de volgende uitspraken juist of onjuist
1. De myelineschede versnelt de impulsgeleiding
2. Dendrieten hebben nooit een myelineschede
3. De myelineschede isoleert zenuwcellen van elkaar
4. Een neuron zelf maakt zijn myelineschede

Leerdoelen deze les

Je kunt in een afbeelding aangeven hoe de impulsgeleiding in een neuron verloopt 

Je kunt de verschillende stappen van een actiepotentiaal uitleggen

Voorkennis: wat is een impuls?

Impuls

een receptor zet een prikkel om in een impuls (electrisch stroompje), en geeft dit door aan een zenuwcel

via de zenuwcellen komt de impuls bij je hersenen terecht

een ander woord voor impuls is actiepotentiaal

 

Geef de volledige namen van de volgende elementen:
Na
K
Cl
Ca

Wat is een ander woord voor impuls?

Impuls

 > Is een elektrisch stroompje dat veroorzaakt wordt door een verschil in elektrische ladingen binnen en buiten de cel

> Deze elektrische ladingen worden veroorzaakt door ionen 

> Ionen zijn atomen met een positieve of negatieve lading

Meer weten over ionen? Bekijk Thema 18.2 op 10voorbiologie

zenuwcel in rust

Het concentratie verschil bij de K⁺ ionen is kleiner dan bij de Na⁺ ionen. 

In combinatie met de hoeveelheid achtergebleven negatief geladen stoffen: 

Buiten de cel = +
Binnen de cel = -

BINAS 88D

Membraanpotentiaal en actiepotentiaal

Membraanpotentiaal: elektrische spanning die staat over het celmembraan. Is altijd aanwezig

Buiten de cel = +

Binnen de cel = -

Actiepotentiaal = impuls: elektrische lading die zich over de dendrieten en axonen verplaatst. Is soms aanwezig

Hoeveel millivolt (mV) is het membraanpotentiaal als het in rust is? (zie BiNaS tabel 88F)

De binnenkant van een zenuwcel in rust is altijd ..... ten opzichte van de buitenkant qua lading

1. Positief
2. Negatief
3. Gelijk

actiepotentiaal

Onder invloed van een prikkel/impuls wordt een natriumkanaaltje open gezet.

Gevolg: natriumionen van een plek met een hoge concentratie stromen naar een plek met een lage concentratie = buitenkant (+) en binnenkant (-) wordt opgedraaid (in 0,001 sec)

= actiepotentiaal

Wat is de reden dat het membraanpotentiaal toeneemt van -70 mV naar 30 mV als gevolg van een impuls/actiepotentiaal?

actiepotentiaal

Na de actiepotentiaal 

- gaat het natriumkanaaltje dicht (dit duurt even = herstelfase)

- gaat de Na/K pomp aan om ladingsverschil te herstellen (binnen weer - en buiten +)

- het naastgelegen natriumkanaaltje gaat door het actiepotentiaal ook open waardoor hier een actiepotentiaal ontstaat (en die daarnaast, en die daarnaast.....) = impulsgeleiding

- maximaal 500 impulsen/sec

Zet de stappen van een impulsgeleiding in de juiste volgorde

Stap 1

Stap 2

Stap 3

Stap 4

Stap 5

Stap 6

Na+ poorten gaan open en Na+ stroomt de cel in

Grenswaarde membraanpotentiaal (-50 mV) in dendriet wordt bereikt, actiepotentiaal in dendriet begint

Membraanpotentiaal is weer teruggedraaid. K+ poorten sluiten weer. Na+/K+ poort wordt actief

Membraanpotentiaal wordt 30 mV. Binnen de cel is het positief, buiten de cel negatief.

Doordat de membraanpotentiaal 30 mV is sluiten de Na+ poorten en openen de K+ poorten

Door het actiepotentiaal wordt het membraanpotentiaal van -50 mV verderop bereikt. Na+ poorten gaan verderop open. Het actiepotentiaal loopt verder

Stel je hebt een actiepotentiaal op een bepaald gedeelte van het celmembraan. Welke stap van dit actiepotentiaal zorgt er voor dat er ook een actiepotentiaal ontstaat verderop in de cel

Wat voor invloed heeft de myelineschede op de impulsgeleiding binnen een cel?

Stel een blauwe vinvis (33 m) zou geen myelineschede hebben. Hoe lang duurt het dan voordat de walvis het door zou hebben dat het in de staart is gebeten?

Hoe ontstaat de rustpotentiaal van een smaakzintuigcel?

1. Door de natrium en kaliumpoorten
2. Door de natrium-kalium-pompen
3. Door de natriumpoorten
4. Door de kaliumpoorten

Aan het werk

Maak de opdrachten die horen bij paragraaf 4.2 (=huiswerk)

Maak een samenvatting van deze LessonUp

0