Syndroom van Korsakov

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

R4DLA

Syndroom 

van 

Korsakov

Doel van de les

• Kennis opgedaan over het syndroom van Korsakov
• Weten welke benaderingswijzen belangrijk zijn als Verzorgende IG

Wat is het syndroom van Korsakov?

1. Aangeboren hersenletsel
2. Niet aangeboren -hersenletsel
3. Spierziekte
4. Alcohol dementie

Kenmerk van het syndroom van Korsakov

1. Hoofdpijn
2. Overgeven
3. Stemmingswisselingen
4. Geheugenverlies

Hoeveel mensen hebben het syndroom van Korsakov in Nederland? 

• 8000 - 10000 mensen
• Ongeveer 1350 mensen jaarlijks opgenomen
• Gemiddelde leeftijd 50 jaar
• Mannen - vrouwen

Schatting zo’n 8 tot 10 duizend mensen korsakov.

1350 mensen opgenomen in gespecialiseerde woonvoorzieningen.

Veel mensen zijn zorg mijdend en niet officieel gediagnosticeerd.

Rose zei hersenschade niet groot genoeg dus geen opname nodig. Soms als nog terug.

Bij opname gem. 50 jaar.

Mensen met korsakov neemt toe, steeds jongere leeftijd. Toename van vrouw.

Eerst 3 kwart mannen maar doe verhouding verschuift. Waarschijnlijk toe meer alcohol gebruikt en misbruik van alcohol onder jongeren.

Wat is het syndroom van Korsakov?

• Hersenaandoening
• Ernstige geheugen problemen (korte termijn)
• Executieve functiestoornis
• Neurologische restverschijnselen

Ontstaan syndroom van Korsakov

• Ziekte van Wernicke (voorstadium) is een ziekte van de hersenen door een ernstig tekort aan vitamine B1
• Door dit vitaminetekort (thiamine) kunnen in de hersenen bloedinkjes en bloedvatveranderingen ontstaan
• Zenuwcellen en zenuwvezels raken beschadigd 
• Gebrek aan vitamine B1 is zo ernstig dat de hersenen niet meer kunnen functioneren
• Oorzaak overmatig alcoholgebruik

Vitamine B1 tekort

• Mensen die ernstig verslaafd zijn aan alcohol, zorgen niet goed voor zichzelf (verwaarlozing, eten slecht en braken veel)
• Tekort aan vitamine B1 (Thiamine)
• Het lichaam heeft vitamine nodig om koolhydraten, vetten en eiwitten om te zetten in energie
• Door chronisch alcoholgebruik kan het spijsverteringskanaal beschadigen.
• Alcohol kan ook de lever beschadigen (levercirrose)

Vitamine B1 is een essentiële, in water oplosbare vitamine.

Vitamine B1 zit in:

• Rundvlees                                                                        
• Biergist
• Peulvruchten
• Noten 
• Haver 
• Sinasappels
• Gevogelte

Vitamine B1 zit in

• Rundvlees                                                                        
• Peulvruchten
• Noten 
• Haver 
• Sinaasappels
• Kip

• Varkensvlees
• Rijst
• Zaden 
• Tarwe
• Volkoren granen
• Zuivel 
• Brood

Andere oorzaken B1 tekort

• Anorexia
• Zwangerschapsbraken
• Ondervoeding door een andere ziekte of aandoening
• Niet innemen/ opnemen van vitamines na een maagverkleining 

Klachten Korsakov

Klachten van Korsakov lijken op dementie

• moeite met overzicht houden en plannen
  
• moeite met mensen herkennen
  
• in de war zijn over de tijd, de datum of plaats
• problemen met lopen en evenwicht
  
• moeite om aan een activiteit te beginnen
  
• veranderend gedrag; zenuwachtig, onrust of agressie

Gevolgen Korsakov

• Minder goed nieuwe informatie kunnen begrijpen
• Gedesoriënteerd, verdwalen
• Zelfzorg wordt belemmerd (eigen regie)
• Invloed op gedrag en omgang met anderen
• Invloed op het uitvoeren van dagelijkse activiteiten 

Stellen van de diagnose

• Anamnese afnemen bij patiënt (verhaal controleren op echtheid, verzinsels eruit filteren)
• Observeren gedrag van de patiënt 
• Alcoholgebruik in kaart brengen
• Lichamelijk en neurologisch onderzoek
•  CT-scan van het hoofd, bloedafname

Verhoogd risico 

• Maagverkleining - niet innemen van vitamines
• Geschiedenis met persoonlijkheidsstoornis
• Scheiding+ slechte zelfzorg
• Erfelijk - genetische aanleg voor alcoholisme

Behandeling

• Opname ziekenhuis + MRI
• Vitamine B1 injecties 50mg per dag (ziekenhuis)
•  Detox alcohol (ziekenhuis)
• Opname Korsakov afdeling
• Diagnose vorming
• Na 3 maanden Thiamine toediening, conclusie restschade

Omgang

• Coaching
• Realiteits oriëntatie training (ROT)
• Medicatie o.a. tegen alcoholzucht: disulfiram: Blokkeert de afbraak van alcohol (giftige stof aceetaldehyde hoopt zich op; men wordt ziek)

Websites

• Korsakovcentrum https://www.korsakov.nl/
• Zie website naasten centraal (https://naastencentraal.nl/)