M2 leesvaardigheid 4.2 en 5.2

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Leesvaardigheid 4.2

- tekstsoort: activerende tekst 

- beeld en opmaak 

- tekstverbanden 

- ideële reclame

Leesvaardigheid 5.2

- beknopte samenvatting

- tekst met vaste structuur

- van hoofdzaak naar samenvatting

Een activerende tekst wil de lezer tot actie aanzetten. Informatie geven is het tweede doel. Geef een voorbeeld van een activerende tekst:

Er zitten twee vliegen op het kale hoofd van een oude man. Zegt de ene vlieg: 'weet je nog dat wij hier vroeger verstoppertje speelden?'

Wat is het tekstdoel?

1. informeren
2. amuseren
3. overtuigen
4. activeren

Het KNMI waarschuwt voor winterse buien

1. informeren
2. amuseren
3. overtuigen
4. activeren

Prachtige BBC documentaires. Twee dvd's al vanaf €18,95

1. informeren
2. amuseren
3. overtuigen
4. activeren

Elke school hoort een vrouwelijke directeur te hebben

1. informeren
2. amuseren
3. overtuigen
4. activeren

Welke tekstverbanden ken jij al? Noem bij elk tekstverband een vaak gebruikt signaalwoord

activerende tekst

Opmaak is in een activerende tekst een belangrijk middel om aandacht te trekken.

opmaak: alles wat de schrijver doet met de uiterlijke vorm van de tekst, zoals de verdeling over de pagina, de keuze van lettertype en lettergrootte en het gebruik van kleur.

Waarom denk je dat er in deze reclame bewust is gekozen voor deze opmaak?

Beeld: de afbeelding die met de tekst is gecombineerd. Mogelijke functies:

• aandacht trekken
• illustratie bij de tekst
• voorbeeld bij de tekst
• toevoeging van informatie die niet in de tektst staat

'Handen af van onze hulpverleners'
waarom is er in deze ideële reclame gekozen voor een afbeelding?

ideële reclame

Ideële reclame is reclame voor een maatschappelijk doel. Denk hierbij aan de spotjes van Sire. Ideële reclame heeft als doel het beïnvloeden van gedrag van mensen. De boodschap wordt vaak overgebracht via media zoals: video's, posters, spandoeken en billboards. 

een beeld zegt vaak meer dan een tekst... Beschrijf wat je ziet en waar dit op lijkt

beknopte samenvatting

samenvatting in hoofdzaken

Om de hoofdzaken van een tekst te vinden, maak je gebruik van de structuur van de tekst. Heel veel teksten hebben namelijk een vaste structuur ( opbouw )

tekst met verklaringstructuur

• Welk verschijnsel wordt behandeld ( aardbevingen)
• Wat zijn de redenen/oorzaken/verklaringen
• Welke verklaring is het belangrijkst/ meest waarschijnlijk

tekst met voor- en nadelenstructuur 

• Wat wordt beoordeeld? (bijv. linkshandigheid)
• Wat zijn de voordelen? Wat zijn de nadelen?
• Wat is de conclusie?
  

Welk onderwerp past bij een voor- en nadelenstructuur?

tekst met probleem-oplossingstructuur

• Wat is het probleem? bijv. opwarming aarde
• Wat zijn de oorzaken? Wat zijn de gevolgen?
• Welke oplossingen noemt de tekst?
  

tekst die geen vaste structuur heeft

• Wat is het onderwerp?
• Wat zijn de deelonderwerpen en wat wordt erover gezegd?

Welke tekststructuur past het beste bij het volgende onderwerp?
Hoe is het Coronavirus ontstaan?

1. probleem-en-oplossingstructuur
2. verklaringstructuur
3. voor- en nadelenstructuur

Welke tekststructuur past het beste bij het volgende onderwerp?
'Digitaal onderwijs, waarom wel of niet?'

1. Tekst met probleem-en-oplossingstructuur
2. Tekst met verklaringstructuur
3. tekst met voor- en nadelenstructuur

Welke tekststructuur :
'Contactverbod als maatregel om het Coronavirus de baas te worden'

1. probleem-en-oplossingstructuur
2. verklaringstructuur
3. voor-en nadelenstructuur

opdracht

• maak de opdrachten van 4.2 en 5.2
• de theorie van 4.2, 5.2 en 6.2 wordt getoetst in PTD week 4