psychogeriatrie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Psychogeriatrie

Inleiding

Dementie = combinatie van symptomen ook wel dementiesyndroom.

Het is een syndroom met cognitieve en/of gedragsmatige symptomen waarbij het dagelijks functioneren is verstoord.

Ongeveer 20% van de mensen krijgt dementie.

De verwachting is dat in 2050 ongeveer 500.000 mensen een vorm van dementie hebben.

(in 2014 was dat 250.000)

Vrouwen en mensen met een hogere leeftijd hebben een hogere kans op het krijgen van dementie.

Kijk ook eens voor informatie op www.alzheimer-nederland.nl

3 vormen 

1. Primaire dementie: achteruitgang van het hersenproces, verval van 

hersenweefsel. Hersencellen sterven af of veranderen. 

Onomkeerbaar: (ziekte van Alzheimer of vasculaire dementie

2. Secundaire dementie (verschijnselen zelfde als bij primair) maar achteruitgang komt door lichamelijke aandoening (hart/long/ondervoeding/alcohol/nier/bloedarmoede) soms neemt de verwardheid wat af als lichamelijke proces verbetert

3.Dementiesyndroom van de depressie: de oorzaak is psychosociale omstandigheden (eenzaamheid, zintuiglijke aandoeningen doof, blind) als mensen weinig prikkels kunnen ontvangen, kunnen ze in relatief korte tijd ernstige psychische stoornissen ontwikkelen in waarneming en oriëntatie. Door goede behandeling kunnen mensen weer herstellen.

diagnose dementie indien minstens 2 van de volgende cognitieve functies afwijkend zijn:

persoonlijkheid en gedrag;

taal;

vermogen om complexe taken uit te voeren;

inschattingsvermogen;

waarnemingen zien en verwerken;

het vermogen nieuwe informatie te onthouden en op te slaan. 

Indien maar één van de cognitieve functies verstoord is, wordt gesproken van mild cognitieve impairment (MCI). MCI is dus geen dementie. (wel risico)

Wat is er met Gerrit aan de hand? 

Wat valt op bij Gerrit en bij Joke?

Cognitieve stoornissen

Cognitieve stoornissen vallen onder de denkstoornissen.

Cliënten hebben bijvoorbeeld moeite met de normale dagelijkse handelingen, het onthouden van nieuwe informatie of hebben problemen met het praten. Ze kunnen vaak niet meer plannen of dagen goed indelen.

Welke cognitieve functies zijn aangedaan, hangt af van de vorm van dementie die de cliënt heeft.

• Geheugenstoornissen passen bij de ziekte van Alzheimer
• Woordvindstoornissen of stemmingsveranderingen  passen bij vasculaire dementie.

Veel voorkomende soorten cognitieve stoornissen

Afasie

Apraxie

Geheugenstoornissen

Agnosie

Problemen met de uitvoerende functies

Afasie

Dit is een taalstoornis waarbij zorgvragers moeite hebben met het vinden van woorden en het uitdrukken in taal (spreken en schrijven). In een later stadium ontstaat vaak ook moeite met het begrijpen van de taal en het herkennen van emoties van anderen. Dit kan leiden tot frustratie

Welke cognitieve stoornis herken je bij Gerrit

Apraxie

Zorgvragers hebben moeite met het uitvoeren van motorische handelingen. Het kennen van de volgorde van deelhandelingen gaat steeds slechter, bijvoorbeeld de volgorde van aankleden. De motorische functies van deze zorgvragers nog intact, maar hij of zij weet niet meer hoe de taak moet worden uitgevoerd.

Hebben jullie hier al voorbeelden van?

geheugenstoornis

Zorgvragers hebben steeds meer moeite met het opslaan van nieuwe informatie. Daarnaast vermindert het vermogen om informatie uit het geheugen op te halen

Agnosie

Objecten worden niet meer goed herkent, ondanks dat de zintuigelijke functies nog intact zijn. Zorgvragers kunnen geluiden en voorwerpen niet meer goed herkennen of het nut ervan begrijpen.

Problemen met uitvoerende functies

Het abstracte denkvermogen vermindert. Abstract denkvermogen is onder andere nodig voor plannen, rekenen en logisch redeneren

Schrijf op

Welke voorwerpen kan je je nog herinneren vanuit de inzwieper? 

Kaart van Alzheimer

Hier worden 10 signalen beschreven 

Ga in een groepje van 4 personen bij ieder signaal een kort voorbeeld bedenken vanuit de praktijk. Dan gaat het erom wat je ziet bij deze cliënt.