aanpassingen bij dieren (H6) les 2

• Natuur en techniek
• MBO
• Studiejaar 2

aanpassing bij dieren (H6) les 2

02:29

Waarvoor heeft een tijger strepen?

aanpassingen bij dieren (H6) les 2

Hoe zijn dieren aangepast?

• De meeste dieren kunnen zich voortbewegen. Dit is nodig om voedsel te vinden, soortgenoten te vinden voor bijvoorbeeld voortplanting, te vluchten of juist te jagen.
• Dieren zijn in hun lichaamsbouw aan de manier van voortbewegen, maar ook voor vertering of om aangepast te zijn aan hun leefomgeving

Aanpassingen bij dieren

Landzoogdieren lopen op verschillende manieren. Je kunt ze in 3 groepen verdelen:

- zoolganger

- teenganger

- hoefganger (topganger)

zoolganger  teenganger    hoefganger

• Wie kan het snelst rennen?
• Waarom is dit zo, denk je?

Soorten gebit

• Planteneters (herbivoren) hebben plooikiezen om plantendelen fijn te malen.

• Vleeseters (carnivoren) hebben knipkiezen om de prooi in stukken te scheuren. Ook hebben ze grote hoektanden om de prooi te doden.
• Alleseters (omnivoren) hebben knobbelkiezen.

Verschillende soorten gebitten

1. planteneter

2. alleseter

3. vleeseter

Vertering bij zoogdieren

Herbivoren: planten eters

• Darmstelsel lang
  
• Plooikiezen + hoektanden ontbreken vaak
  

Carnivoren: vleeseters

• Darmstelsel kort
  
• Knipkiezen + grote scherpe hoektanden
  

Omnivoren: alles eters

• Darmstelsel middellang
  
• Knobbelkiezen + hoektanden
  

Verschillende snavels

Vogels hebben verschillende soorten snavels.

Aan de snavel kun je vaak zien wat voor soort eten de vogel eet.

Vogelsnavels

Bij vogels zien we aanpassingen aan de snavel. Deze aanpassingen zeggen iets over het eetgedrag.

1. een snavel voor zaden/nootjes
2. een snavel voor insecten
3. een snavel voor vlees
4. een snavel voor bodemdieren
5. een snavel voor waterbeestjes

Ook veel variatie bij vogelpoten

Aanpassingen van vogelpoten aan omgeving

klemmen

prooi vangen

hard lopen

zwemmen

droog blijven

Nestblijvers

Nestvlieders

Nestvlieders of nestblijvers

Nestvlieders

• Nestvlieders hebben meestal meer jongen dan nestblijvers.
  
• Hebben bij de geboorte al (dons)veren en kunnen zien.
  
• Ei van een nestvlieder is zwaarder dan van een nestblijver.
  
• Zijn beter ontwikkeld bij de geboorte. Maar na de geboorte ontwikkelen ze zich langzamer dan nestblijvers.
  

Nestvlieder of nestblijver

Nestvlieder of nestblijver?

Nestvlieder	Nestblijver
Meteen zicht	Blind
Behaard	Kaal
Zelfstandig eten	Wordt gevoerd
Meteen lopen	Kan nog niet lopen

09:35

Is een kameel een nestvlieder of een nestblijver? Leg uit!

Ecosysteem

1.  Individu
   
   
2. Populatie
   
   
3. Levensgemeenschap
   
   
4. Ecosysteem

ecosystemen

Grote en kleine ecosystemen:

De aarde als geheel

Een bos

Eén enkele boom

Soort

Veel organismen hebben dezelfde kenmerken. Toch kunnen niet alle dieren met dezelfde kenmerken zich samen voortplanten. Alleen wanneer ze van dezelfde soort zijn, lukt dit.

Zie je veel verschil tussen de fitis en de tjiftjaf? 

Toch kunnen ze samen geen jongen krijgen.

Soort?

Organismen behoren tot dezelfde soort

• Als ze nakomelingen kunnen maken
• Als deze nakomelingen vruchtbaar zijn

Een Chihuahua en een Berner Sennen lijken misschien niet veel op elkaar, maar kunnen wel samen vruchtbare nakomelingen krijgen.

Nee, het is geen soort.

Het kan geen vruchtbare 

nakomelingen maken.

We noemen dit 

een hybride.

Dit geldt voor planten en dieren!

Is een muildier/muilezel een soort?

Naamgeving van soorten

Latijn?!?

• Wereldwijd hetzelfde

Geslachtsaanduiding soortaanduiding

• Panthera pardus
• Homo sapiens

Elke soort organisme heeft een eigen naam:

Zweedse natuur-onderzoeker Linneaeus

Schepping en evolutie

Deze les

Doel: Aan het einde van de les ken je het verschil tussen schepping en evolutie.

Evolutie

• Het ontstaan van nieuwe soorten of het veranderen of verdwijnen van bestaande soorten is evolutie.
• De evolutietheorie is de gedachtegang hierachter.

De evolutietheorie

• Evolutie gaat over soorten organismen, dus altijd over groepen.
• Variatie bij  individuen is GEEN evolutie.
• Evolutie gaat altijd samen met veranderende omstandigheden.

Charles Darwin

Charles Darwin heeft de evolutietheorie ontwikkeld.

1809- 1882

Charles Darwin

Evolutietheorie:

-variatie in genotypen

-natuurlijke selectie

-ontstaan nieuwe soorten

variatie in genotype

Variatie in genotypen

- Geslachtelijke voortplanting leidt tot variatie in genotype

 - Variatie in genotype kan leiden tot variatie in fenotype

op welke manier ontstaan nieuwe soorten? bv door mutaties

Natuurlijke Selectie

ontstaan nieuwe soort 

Fossielen

Een fossiel is een restant van een dier of plant die vroeger geleefd heeft. Het kan dan gaan om een overgebleven afdruk in steen van een (deel van een) dier of plant of om een verstening van een (deel van een) dier of plant.

   Fossielen

Hoofdstuk over fossielen.

Fossielen

Fossielen

Exit ticket: Denk Duo Deel

Hebben herbivoren, carnivoren en omnivoren andere soorten gebitten? Leg uit waarom wel of niet.

Hebben zij (ook) een ander soort verteringstelsel? Leg uit waarom wel of niet.

Verwerken van informatie

De theorie van de les kun je op verschillende manieren verwerken.

• besproken lesstof in eigen woorden beschrijven
• verwerkingsvragen maken (zie reader)
• verbanden leggen/ samenvatten/ woordwebben
• uitleggen aan iemand anders