ordening klas 1

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Ordenen

Biologen ordenen aan de hand van gemeenschappelijke kenmerken. 

Ze delen ze op in groepen=

ORDENING

DOMEINEN

Het leven ordenen we in drie domeinen

• Prokaryoten Bacteriën en archea(alle organismen zonder celkern 
• Eukaryoten (alle organismen met een celkern)

1e ordening -> welk domein?

Heeft de cel een celkern?

prokaryoot

- bacteriën

eukaryoot

- dieren

- planten

- schimmels

ja

nee

B2 Bacteriën

Bacteriën

Bacteriën

- geen celkern

- geen celmembraan 

- 1 cellig

- geen bladgroenkorrels

Nuttige en schadelijke bacteriën

  Ook wijzelf zitten vol bacteriën.

We hebben ze nodig om bijv. ons voedsel te verteren!

Nuttig en schadelijk

Bacteriën komen overal voor.

Natuur --> opruimen resten organismen

Voedsel --> (dode) resten organismen --> bacteriën --> bederf

Ontstekingen  worden veroorzaakt door bacteriën.

Antibiotica zijn medicijnen voor ontstekingen --> celwanden bacteriën

2. Archea 

• Kunnen overleven in extreme omstandigheden
• 1 cellig 
• GEEN celkern 
• geen celmembraan
• geen bladgroenkorrels 

Extreme

leefmstandig-heden

van Archea

Zoutmeer

Onderwater geisers

Archea

celwand

geen celkern wel DNA

bijzondere leefgebieden

Welke domeinen behoren tot de prokaryote organismen?

1. bacterien en protisten
2. bacterien en archea
3. bacterien, archea en schimmels
4. bacterien

Bacteriën

1. planten zich niet voort
2. vermeerderen zich door te delen
3. planten zich voort met zaadjes

bacterien zijn

1. eencellig
2. meercellig

Bacteriën hebben GEEN .....

1. celwand
2. celkern
3. celmembraan
4. DNA

de drie domeinen zijn

1. archea, schimmels en bacteriën
2. schimmels, bacteriën en eukaryoten
3. archea, bacteriën en eukaryoten
4. archea, eukaryoten en schimmels

Welk domein is Meercellig?

1. Eukaryoten
2. Archea
3. Bacteriën

Ordening: indelen van organismen in groepen aan de hand van hun kenmerken

• Organismen indelen aan de hand van kenmerken

Domein

Bacteria        Archaea

Ordening - Dieren

Ordening dieren

• Op basis van symmetrie en het skelet.
  
  
• Dieren worden ingedeeld in stammen:
• Sponsdieren, neteldieren, weekdieren,
  stekelhuidigen, geleedpotigen en gewervelden.

Dieren ordenen: Symmetrie

Bij het ordenen van dieren wordt vooral gelet op skelet en symmetrie. 

- Tweezijdig

- Veelzijdig

- Niet

Ordenen dieren

Hebben ze een skelet en wat voor een soort skelet?

• Inwendig
• Uitwendig
• Geen

stammen van het dierenrijk

stammen van het dierenrijk

Dierenrijk

De stammen

Domein van de EUKARYOTEN

1. SCHIMMELS

Schimmel

Celkenmerken

Schimmels hebben een celkern. 

Ze hebben ook een celwand. 

Ze hebben geen bladgroenkorrels. 

Ze bestaan uit lange, dunne draden die je schimmeldraden noemt.  

Als er schimmel op je boterham zit, zie je die schimmeldraden als 'pluisjes'

Schimmels

Opgebouwd uit schimmeldraden

Voortplanting via sporen 

Penseelschimmel --> sporen aan uiteinde schimmeldraden 

Paddenstoelen --> orgaan waar sporen worden gevormd 

Ééncellige schimmel = gist

schimmels/gisten

nuttige schimmels: gist (brood) eetbare paddenstoelen

schadelijke schimmels: spruw( mond bij baby), kalknagels, zwemmerseczeem, vaginale schimmelinfectie.

bestrijding: gist- of schimmeldodende middelen

Domein van de Eukaryoten

2. Planten

Stammen uit het rijk van de planten

Sporeplanten

Wieren

Zaadplanten 

algen of wieren

Wieren 

Wieren worden ook wel algen genoemd. De meeste wieren groeien in het water. Ze hebben daardoor geen wortels en geen stengels nodig. Hun voedingsstoffen halen ze uit het water waarmee ze omringd zijn. Wieren hebben geen bladeren en geen bloemen. De voortplanting van wieren is ingewikkeld. Sommige wieren kunnen zich voortplanten met sporen. Veel eencellige wieren planten zich voort door deling.

Groenwieren: zijn eencellige of meercellige
organismen met bladgroenkorrels.

Sporeplanten

wortels stengels en bladeren

Nooit bloemen

2 vaatplanten

varens

paardestaarten

en de

mossen

Zaadplanten

Zaadplanten

Zaadplanten

• Bedektzadigen
• Naaktzadigen  

zaadplanten

stam: zaadplanten

opgedeeld in 2 klassen

-bedektzadige

-naaktzadige