bijzondere weerstanden

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Leerdoelen bijzondere weerstanden

Deze les gaat over bijzondere weerstanden.

je moet deze weerstanden kennen en begrijpen hoe ze zich in een schakeling gedragen. 

Weerstand

Weerstand. Een aparaat kan veel of weinig weerstand hebben.  Weerstand werkt de doorgang van de stroom tegen. Voor weerstand gebruik je R als het symbool en de eenheid ohm.

Ohmse weerstand 

 Dit is een weerstand met een constante weerstandswaarde. Meestal wordt bedoeld dat deze weerstand temperatuur onafhankelijk is.

Ohmse weerstand

Bijzondere componenten (of onderdelen)

PTC Gevoelig voor temperatuur.

Als de temperatuur stijgt, stijgt de weerstand (leren)

(temperatuurvoeler als schakelonderdeel in een digitale thermometer)

NTC

Een NTC is een weerstand waarbij de waarde afneemt als de temperatuur

toeneemt. 

De NTC kun je gebruiken als temperatuursensor!

opdracht: schets een (R,T)-diagram van een willekeurige NTC-weerstand:

lichtgevoelige weerstanden

nog een bijzondere weerstand is de LDR

Light Dependent Resistor  (licht afhankelijke weerstand)

Hoe meer licht er op valt hoe kleiner de weerstand wordt. Ze zijn gemaakt van halfgeleiders.

opdracht: wat is het symbool van een LDR? Wat is een halfgeleider?

      De diode

een halfgeleider

Stroom wordt slechts in een richting doorgelaten.

sperrichting: de tegengestelde van  doorlaatrichting 

Bij een spanning 

groter dan de doorlaatspanning 

zijn er veel meer vrije elektronen.

De diode

                           Diode

Hoe werkt een diode?

Wel stroom                                         Geen stroom

De LED

Een bijzondere diode is de LED (Light Emitting Diode).

Ook een LED moet je op de juiste manier aansluiten om 

de stroom door te laten.

Het symbool van een LED:

Een LED werkt al bij een zeer kleine stroom. Daarom wordt

er vaak een weerstand voor de LED geschakeld. 

Regelbare weerstand 

De regelbare weerstand. Dit is een weerstand waarvan de weerstandswaarde instelbaar is.

Zoek het symbool voor deze weerstand op:

PTC weerstand 

PTC staat voor positieve temperatuur coëfficiënt

Dit is een weerstand waarvan de weerstandswaarde groter wordt als de temperatuur stijgt. In de praktijk gedragen gloeilampjes zich als een PTC.

Schets een (R-T)-grafiek van een PTC-weerstand.

NTC weerstanden 

NTC staat voor negatieve temperatuur coëfficiënt

Dit is een weerstand waarvan de weerstandswaarde kleiner wordt als de temperatuur stijgt. 

Schets in diagram een (u,I)-grafiek van een PTC-weerstand en een NTC-weerstand.

LDR

Een LDR (Light Dependent Resistor) is een weerstand welke licht afhankelijk is. De weerstandswaarde neemt af naarmate meer  licht erop valt. 

Diode 

De diode is een eenrichtingsweg voor de stroom. De stroom kan in de richting van de "pijl" wel lopen (de doorlaatrichting). De andere richting kan de stroom niet doorlaten. Dit noemen we de sperrichting.  

Zoek het symbool van een diode op. BLZ. 83

LED

De Led is een licht uitzendende diode. (light emitting diode). De kleine signaal lampjes op elektrische apperaten zijn LED's. Ook bestaan er LED televisies. De monerne verlichting maakt gebruik van LED's. Deze zijn zeer energie zuinig.

Diagrammen

blz. 85 maak 30 t/m 36 

voor de symblolen van al deze elektrische componenten zie boek en Binas blz 17B

Maken:

Maak de sommen van 5.5. 

22 t/m 25